Xử lý bún "bẩn": Người tiêu dùng chưa yên tâm

Phạm pháp, vô đạo đức

Tuần qua, sau nhiều lần hứa hẹn, Sở Y tế và Sở Công Thương TP.HCM đã công bố và xử phạt hơn 60 triệu đồng đối với 3 cơ sở sản xuất các sản phẩm bún tươi, bánh phở, bánh hỏi có chứa chất cấm Tinopal, acid Oxalic. Trao đổi với phóng viên chiều 13.8, bác sĩ Nguyễn Xuân Mai - nguyên Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh y tế công cộng TP.HCM cho rằng, việc công khai cho công chúng biết các nhà sản xuất sản phẩm độc hại trên là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, việc công bố này vẫn còn chậm và xử lý chưa thỏa đáng.

  Một cơ sở sản xuất bún tại TP.HCM bị phát hiện có dùng hóa chất độc hại để tẩy trắng.

Ông Mai bức xúc: “Tôi không đồng ý với quan điểm cho rằng việc công bố cần phải cân nhắc đến lợi ích của các doanh nghiệp trong trường hợp này. Tôi thấy trước tiên phải quan tâm đến lợi ích của người tiêu dùng là số đông đã. Tại sao phải bảo vệ các cơ sở làm trái pháp luật, không có nhân tính và gián tiếp tham gia vào mạng lưới ngầm mua bán, tiêu thụ, sử dụng hóa chất cấm làm hại sức khỏe con người”.

Cũng theo phán đoán của ông Mai, lý do trên địa bàn TP.HCM phát hiện nhiều “bún bẩn” là vì quá đông dân: 10 triệu dân. Các loại hình sản xuất kinh doanh đa dạng, phân tán rộng khắp trên địa bàn lớn, phức tạp để đáp ứng cho nhu cầu về lương thực, thực phẩm của hơn 10 triệu người. “Để sản xuất số lượng nhiều, họ phải nghĩ mọi cách để làm cho nhanh, bắt mắt” - ông Mai nói.

TS Lâm Quốc Hùng - Trưởng phòng giám sát ngộ độc thực phẩm (Cục An toàn thực phẩm) cho biết, các chất tẩy trắng Tinopal, acid Oxalic đều không được phép dùng trong chế biến thực phẩm. Vì vậy, việc các chất độc hại này có trong bún, bánh phở, bánh canh tươi... sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự?

Bác sĩ Mai cho rằng, ngoài thu hồi, tiêu hủy sản phẩm và phạt tiền, cần phải thu hồi giấy phép kinh doanh, đình chỉ hoạt động các cơ sở sản xuất thực phẩm bẩn, chứa chất cấm vừa qua. Ông quả quyết: “Đối với doanh nghiệp lớn nhỏ gì thì cũng phải xử lý dứt khoát, không nương tay, nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Thực phẩm độc hại sẽ tiềm ẩn những bệnh lâu dài, tạo ra gánh nặng bệnh tật cho người dân...”.

Tuy nhiên, sau các thông tin chỉ phạt tiền các cơ sở sản xuất bún chứa tinopal ở TP.HCM, nhiều người tiêu dùng đã đặt vấn đề tại sao không truy cứu trách nhiệm hình sự những người có hành vi này? Luật An toàn thực phẩm có quy định tại Điều 6 về “Xử lý vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm” có quy định: “Vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Ông Vương Ngọc Tuấn - phụ trách Văn phòng Tư vấn hỗ trợ giải quyết khiếu nại người tiêu dùng (Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam) cho biết, quyền lợi người tiêu dùng chưa được bảo vệ thỏa đáng. Việc đánh giá ảnh hưởng sức khỏe con người sau khi dùng các thực phẩm bẩn cũng chưa được đề cập đến, chưa có số liệu cụ thể, rõ ràng, nên người tiêu dùng khó tự tìm được các dấu hiệu “tức thì” khi chất độc gây bệnh mãn tính.