Cẩn thận sử dụng "áo mưa" mỗi khi quan hệ với bạn trai nhưng lại không hề phòng hộ gì mỗi lần thân mật bằng miệng, nam thanh niên bất ngờ mắc bệnh xã hội.
Bài viết dưới đây là góc nhìn, chia sẻ thông tin của thạc sĩ, bác sĩ Phan Chí Thành - Chánh văn phòng Trung tâm Đào tạo (BV Phụ sản Trung ương), về tình dục an toàn, nguy cơ mắc cũng như cách bảo vệ bản thân, bạn tình hay vợ chồng mình khỏi các bệnh lây truyền qua hoạt động này.
Thạc sĩ, bác sĩ Phan Chí Thành, Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Nam sinh ngỡ ngàng khi nhận tin mắc bệnh giang mai
Hiện nay tình trạng mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục đang rất đáng báo động. Đặc biệt ở giới trẻ khi làm “chuyện ấy” không sử dụng các biện pháp an toàn, phòng bệnh.
Thậm chí, có trường hợp không hiểu đúng về an toàn tình dục, bản thân luôn nghĩ mình đã làm đúng nhưng vẫn mắc bệnh. Trường hợp nam thanh niên tên T.D, sinh viên năm cuối một trường đại học ở Hà Nội là ví dụ điển hình. D đến khám vì người mệt mỏi, sốt và có các nốt sẩn ở bộ phận sinh dục. Qua thăm khám và làm xét nghiệm, bác sĩ chẩn đoán D mắc bệnh giang mai.
Nam sinh này vô cùng ngạc nhiên khi bác sĩ thông báo kết quả xét nghiệm. D cho biết bản thân là người đồng tính nam, nên ý thức rất rõ việc dùng bao cao su khi quan hệ để tránh bệnh tật. Tuy nhiên, khi được hỏi kỹ, D thừa nhận, mình chỉ dùng bao cao su khi khi quan hệ qua "cửa sau, còn lúc "yêu" bằng miệng thì không dùng biện pháp bảo vệ nào. Việc quan hệ bằng miệng rất có thể là nguyên nhân khiến D bị lây nhiễm bệnh giang mai.
Nam sinh ngỡ ngàng khi biết mình mắc bệnh giang mai. Ảnh minh họa.
Bệnh giang mai là một bệnh nhiễm khuẩn do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra. Vi khuẩn giang mai xâm nhập trực tiếp vào cơ thể khi quan hệ không được bảo vệ (đường âm đạo, hậu môn hay miệng), qua các vết xước trên da và niêm mạc khi tiếp xúc với dịch tiết từ vết tổn thương.
Do biểu hiện giống với nhiều bệnh khác nên giang mai chỉ được phát hiện, chẩn đoán thông qua xét nghiệm. Bệnh nếu không được phát hiện sớm sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm, gây tổn thương cho nhiều cơ quan trong cơ thể. Với phụ nữ mang thai, mắc bệnh còn làm ảnh hưởng đến thai nhi. Để phòng bệnh giang mai, cần xây dựng lối sống lành mạnh, chung thủy một vợ - một chồng, thực hiện an toàn tình dục...
Thực tế, câu chuyện của D không phải hiếm gặp ở các bạn trẻ hiện nay. Khi giáo dục giới tính còn nhiều hạn chế thì việc hiểu sai hoặc không đầy đủ về quan hệ tình dục an toàn vẫn còn rất phổ biến.
Quan hệ tình dục: Hiểu sao cho đúng?
Để phòng tránh các nhiễm trùng lây qua đường tình dục, cần hiểu đúng về khái niệm “quan hệ tình dục”. Quan hệ tình dục không chỉ là quan hệ dương vật - âm đạo mà còn bao gồm nhiều hành động khác như quan hệ bằng miệng hoặc hậu môn, hoặc quan hệ không xâm nhập như dùng tay, miệng để kích thích bên ngoài. Tất cả các hành động trên đều tiềm ẩn nguy cơ nhất định.
Bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm trùng lây qua đường tình dục
Những người đã và đang làm “chuyện ấy” hoặc bị lạm dụng, xâm phạm tình dục đều có nguy cơ mắc bệnh. Ngay cả khi bạn mới chỉ quan hệ một lần, dù qua đường miệng hay âm đạo, dù bạn mới 15 hay 50 tuổi và bất kể giới tính của bạn là gì, bạn đều có nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
Giới trẻ có nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục cao nhất. (Ảnh minh hoạ)
Ở độ tuổi trẻ có nguy cơ mắc bệnh tình dục cao nhất
Thanh thiếu niên hoặc vị thành niên là đối tượng có tỉ lệ mắc bệnh cao nhất. Chlamydia, lậu, herpes, HPV, tất cả đều có tỷ lệ mắc cao hơn ở độ tuổi này. Nhiều thanh thiếu niên hoặc vị thành niên không biết mình mắc bệnh vì vậy sẽ không tìm hiểu hoặc không đi khám. Một số loại nhiễm trùng lây qua đường tình dục cũng có thể không có triệu chứng rõ ràng, ví dụ như nhiễm HIV, HPV.
Các lý do khác khiến người trẻ có nguy cơ cao mắc bệnh là do khả năng miễn dịch chưa hoàn thiện, xu hướng thay đổi bạn tình, không quan tâm đến sức khỏe tình dục và không thực hiện các biện pháp an toàn tình dục. Một số biến chứng nguy hiểm khi không được điều trị bao gồm bệnh lý viêm vùng chậu, ung thư đường sinh dục, biến chứng khi mang thai hoặc sinh đẻ.
Tin tốt là phần lớn các nhiễm trùng lây qua đường tình dục đều có thể phòng ngừa dễ dàng - cho cả bạn và bạn tình - nhờ áp dụng các biện pháp tình dục an toàn và thường xuyên chăm sóc sức khỏe tình dục. Việc điều trị cũng dễ dàng hơn rất nhiều nếu bạn tuân thủ theo đúng phác đồ của bác sĩ.
Có thể lúc đầu bạn và bạn tình chưa biết cách phòng tránh hoặc thậm chí quan hệ bất chấp rủi ro. Hãy thay đổi suy nghĩ này càng sớm càng tốt, trước khi xảy ra hậu quả đáng tiếc. Một điều đáng lưu ý nữa là bạn nên nghiêm túc yêu cầu bạn tình thực hiện các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục, kể cả khi họ cho rằng việc này là không cần thiết hoặc bạn đang xúc phạm họ. Đây là cơ thể, là sức khỏe của chính bạn, và bạn có quyền được tự bảo vệ mình.
Tình dục an toàn chỉ bao cao su thôi là chưa đủ.
Thực hiện an toàn tình dục: Bài học gồm ba phần
Thực hiện an toàn tình dục không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ. An toàn tình dục chỉ làm giảm chứ không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ lây nhiễm virus và vi khuẩn. Bao cao su khi sử dụng không đúng cách có thể bị rách hoặc tuột.
Đặc biệt, ngay cả khi mang bao cao su đúng cách, bạn vẫn có nguy cơ mắc các nhiễm trùng đường tình dục như HPV, herpes hoặc rận mu. Vì bao cao su chỉ bao phủ phần dương vật, mà kích thước của virus rất nhỏ.
Bạn cần hiểu rằng các nhiễm trùng lây qua đường tình dục luôn có thể xảy ra, việc này giống như đội mũ bảo hiểm: nếu bị ngã bạn vẫn có thể bị chấn thương sọ não, nhưng khả năng bị chấn thương thấp hơn nhiều so với việc không đội mũ.
Tình dục an toàn là sự kết hợp của ba thành phần:
1. Hạn chế nguy cơ lây nhiễm nhờ sử dụng các biện pháp bảo vệ (bao cao su, màng chắn miệng, găng latex) và thực hiện các biện pháp an toàn khác.
2. Khám sàng lọc, tầm soát các nhiễm trùng lây qua đường tình dục và khám sức khỏe sinh sản thường niên hoặc sớm hơn nếu có nhiều bạn tình.
3. Lựa chọn lối sống lành mạnh: Hạn chế số bạn tình, hạn chế hoặc tránh cách hành vi tình dục nguy cơ cao, hạn chế hoặc tránh cách hành vi nguy cơ lây nhiễm khác (như dùng chung bơm kim tiêm).
Việc thực hành đúng và đủ ba thành phần là điều kiện cơ bản để giảm nguy cơ mắc các nhiễm trùng lây qua đường tình dục. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là sử dụng biện pháp bảo vệ với một số kiểu quan hệ tình dục và khám xét nghiệm các nhiễm trùng lây qua đường tình dục thường xuyên.
