Hiện tại số ca mắc sởi ở Hà Nội đang có diễn biến phức tạp và gia tăng, đáng nói đa số các ca mắc là trẻ nhỏ dưới 9 tháng tuổi, vì thế nguy cơ xảy ra biến chứng rất cao.
Nhiều trẻ mắc sởi nhập viện đã bị biến chứng nặng
Ghi nhận tại Bệnh viện Nhi Hà Nội cho thấy, hiện nay ngoài các bệnh về đường hô hấp do thời tiết lạnh, số trẻ nhập viện do mắc các bệnh truyền nhiễm như sởi, sốt xuất huyết vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trong đó, đặc biệt là bệnh sởi đang có diễn biến phức tạp và liên tục gia tăng.
TS.BS Đỗ Thị Thúy Nga, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Hà Nội cho biết, số ca nhập viện do bệnh sởi gia tăng theo từng tuần, trong đó có đến 30% số ca biến chứng nặng, phải can thiệp thở máy và thở oxy. Bác sĩ Nga cảnh báo, nhóm trẻ dưới 1 tuổi chiếm tới 40% ca mắc sởi, trong đó nhiều trường hợp chưa đến tuổi tiêm phòng (dưới 9 tháng). Ngoài ra, cũng có những trường hợp trẻ lớn trên 5 tuổi mắc sởi, chủ yếu do chưa tiêm nhắc lại, tuy nhiên số lượng mắc không nhiều.
Đang điều trị tại bệnh viện, bé H.T (3 tháng tuổi, ở Thanh Trì, Hà Nội) được gia đình đưa đến khám vì người phát ban và sốt, nghi do lây bệnh sởi từ cộng đồng. Mẹ bệnh nhi cho biết, bệnh tiến triển rất nhanh, chỉ vài ngày mắc bệnh con đã bị biến chứng viêm phổi.
Đa số trẻ chưa đến tuổi tiêm phòng vắc-xin mắc sởi bị biến chứng phải nhập viện điều trị.
Tại bệnh viện, có nhiều trường hợp trẻ đã đủ tuổi tiêm vắc-xin nhưng vẫn mắc bệnh và có biến chứng nặng. Đa số phụ huynh của các bệnh nhi này đều thừa nhận, con mắc bệnh là do sự chủ quan và sai lầm của chính bố mẹ.
Bé N.H.A (2 tuổi, ở Phương Mai, Hà Nội) nhập viện ngày 14/12 vì sốt cao, phát ban toàn thân. Đáng nói, bệnh nhi này đã từng mắc sởi, nhưng lần này mắc lại biến chứng càng còn nặng hơn. Ngồi bên cạnh con, mẹ bé H.A thừa nhận, con mắc bệnh lỗi một phần do chị quá chủ quan.
“Con mắc sởi rồi nên tôi nghĩ không mắc lại nữa, vì thế chủ quan không tiêm vắc-xin cho con. Không ngờ lần này bệnh nghiêm trọng hơn có cả biến chứng. May mắn gia đình cho nhập viện sớm nên hiện đã ổn định và sắp được xuất viện”, mẹ bé A chia sẻ.
Một trường hợp khác là bé V.A.K, 7 tháng tuổi (ở Hoàng Mai, Hà Nội), bị biến chứng viêm phổi nặng do sởi tái phát. Mẹ bé K cho biết: “Cách đây một tuần, con vừa điều trị viêm phổi tại Bệnh viện Bạch Mai. Nhưng sau khi về nhà vài ngày, con lại xuất hiện các triệu chứng sốt cao, ho và khó thở. Sau khi đưa con đi khám thì bác sĩ kết luận con bị viêm phổi tái phát do biến chứng từ sởi".
Vì sao bệnh sởi gia tăng và đâu là cách để “chặn” dịch?
Bác sĩ Đỗ Thúy Nga cho biết, bệnh sởi có thể mắc quanh năm, nhưng thường sẽ có chu kỳ dịch khoảng 3 đến 5 năm một lần. Với dịch sởi năm 2024, bác sĩ Nga cho rằng, đây là hệ quả của chu kỳ bệnh dịch tự nhiên, kết hợp với tỷ lệ trẻ được tiêm phòng thấp.
“Qua quan sát cho thấy, có đến 90% trẻ nhập viện chưa được tiêm phòng hoặc chưa được tiêm đầy đủ, nhắc lại. Dịch sởi năm 2024 bùng phát còn là hệ quả của giai đoạn cách ly xã hội do dịch COVID-19 cách đây vài năm. Khi đó nhiều trẻ không được tiêm, hoặc bỏ lỡ các mũi tiêm quan trọng trong đó có sởi, nên giờ là lúc dịch bùng phát”, bác sĩ Nga nhận định.
Ngoài ra, việc một số gia đình chủ quan nghĩ rằng con mắc bệnh rồi là không mắc bệnh nữa, vì thế không cho con tiêm vắc-xin cũng là nguyên nhân gây bệnh. Từ các lý do trên, bác sĩ Nga nhấn mạnh, việc tuân thủ tiêm vắc-xin sởi đúng độ tuổi, đúng lịch, đủ mũi là rất quan trọng.
Bác sĩ Nga đang khám cho một bệnh nhi nhỏ tuổi mắc sởi bị biến chứng tại bệnh viện.
Theo bác sĩ Nga, trẻ từ 9 tháng tuổi cần tiêm mũi đầu tiên, nhắc lại mũi hai ở 15-18 tháng và mũi thứ ba khi trẻ 4-6 tuổi. Đối với trẻ có nguy cơ cao hoặc sống trong vùng dịch, bác sĩ có thể cân nhắc tiêm sớm từ 6 tháng tuổi. Tiêm phòng đầy đủ không chỉ bảo vệ cá nhân trẻ mà còn giúp giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng.
Ngoài ra, các biện pháp phòng ngừa như tăng cường miễn dịch, giữ vệ sinh cá nhân và theo dõi sát sao sức khỏe trẻ đóng vai trò không kém phần quan trọng. Phụ huynh cần đảm bảo trẻ được ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, giữ ấm cơ thể trong mùa lạnh, rửa tay thường xuyên và hạn chế tiếp xúc đông người.
Thời điểm giao mùa không chỉ khiến số ca mắc sởi gia tăng mà còn phản ánh nguy cơ bùng phát của nhiều căn bệnh truyền nhiễm khác. Các chuyên gia y tế khuyến nghị người dân nên chủ động chú trọng thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Ngoài ra, khi phát hiện các triệu chứng bất thường như sốt cao kéo dài, phát ban hoặc khó thở, gia đình cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
