Nhiều vùng tại Anh ghi nhận tỷ lệ sinh thấp ở mức kỷ lục, được ví như "sa mạc trẻ em", nguy cơ kéo theo các hệ lụy kinh tế, xã hội nghiêm trọng.
Theo dữ liệu mới nhất từ Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS) năm 2023, tỷ lệ sinh trung bình ở Anh và xứ Wales chỉ đạt 1,44 con trên mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, trong khi con số lý tưởng là 2,1. Các chuyên gia lo ngại tình trạng này sẽ dẫn đến suy giảm dân số, thiếu hụt lao động trong độ tuổi làm việc, gây ra các vấn đề kinh tế và hiện tượng phụ thuộc vào nhập cư để duy trì dân số.
Một số khu vực ghi nhận tỷ lệ sinh đặc biệt thấp, được ví như "sa mạc trẻ em". Thành phố London ở mức thấp nhất, chỉ 0,55 trẻ trên mỗi phụ nữ. Tiếp theo là Cambridge với 0,91 và Brighton & Hove với 0,98. Xứ Wales và vùng Tây Bắc nước Anh ghi nhận mức giảm tỷ lệ sinh mạnh nhất, từ 1,46 xuống 1,39. Chỉ 20% phụ nữ Anh sinh con trước tuổi 25, tỷ lệ thấp nhất từ trước đến nay.
Anh trải qua cuộc khủng hoảng tỷ lệ sinh. Ảnh: Pexel
Nhiều yếu tố dẫn đến sự sụt giảm tỷ lệ sinh. Theo đó, phụ nữ ngày nay lựa chọn không sinh con để tận hưởng cuộc sống độc lập. Số khác trì hoãn việc sinh con để tập trung vào sự nghiệp. Đối với nam giới, tình trạng béo phì gia tăng cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản.
Áp lực phí sinh hoạt, đặc biệt là chi phí nuôi dạy con cái và nhà ở cũng là một yếu tố khiến các cặp vợ chồng trì hoãn hoặc quyết định sinh ít con hơn. Tiến sĩ Bassel Wattar, phó giáo sư y học sinh sản tại Đại học Anglia Ruskin, cho rằng dữ liệu này "phản ánh xu hướng đáng lo ngại".
"Điều này có thể do khủng hoảng chi phí sinh hoạt và khó khăn tài chính khiến các cặp vợ chồng không muốn sinh quá hai con. Tình trạng càng trầm trọng hơn do ngân sách Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) dành cho các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) bị cắt giảm, góp phần làm giảm tỷ lệ sinh ở Anh", ông nói thêm.
Giáo sư Melinda Mills, chuyên gia về nhân khẩu học và sức khỏe dân số tại Đại học Oxford, cho biết người dân đang chủ động trì hoãn hoặc từ bỏ sinh con do gặp khó khăn khi tìm kiếm bạn đời, nhà ở, bất ổn kinh tế, học tập lâu hơn.
Giáo sư Jonathan Portes, chuyên gia kinh tế và chính sách công tại Đại học King’s College London, nhận định trong ngắn hạn, số lượng trẻ em sinh ra ít hơn sẽ làm giảm áp lực chi tiêu cho trường học và trợ cấp. Tuy nhiên, về lâu dài, điều này đồng nghĩa với việc số người lao động ít dân, chịu nhiều áp lực khi hỗ trợ dân số già gia tăng.
Báo cáo của ONS cho thấy độ tuổi trung bình của người cha tăng lên 33,8. Độ tuổi trung bình của người mẹ vẫn ổn định ở mức 30,9. Nhìn chung phụ nữ đang có xu hướng sinh con muộn hơn, hoặc không sinh con. Để so sánh, gần 60% phụ nữ sinh vào những năm 40 đã có ít nhất một con trước 25 tuổi, ngày nay con số này đã giảm xuống còn 20%.
Anh không phải là quốc gia duy nhất trải qua tình trạng giảm tỷ lệ sinh. Đầu năm nay, các nhà khoa học cảnh báo 75% quốc gia sẽ phải đối mặt với vấn đề này vào năm 2050.
Các chuyên gia cảnh báo về mối đe dọa liên quan đến dân số toàn cầu. Một số quốc gia đang hành động để cố gắng đảo ngược xu hướng này. Pháp đang có kế hoạch cung cấp dịch vụ "khám sức khỏe sinh sản" miễn phí cho tất cả thanh niên từ 18 đến 25 tuổi để giải quyết "vấn nạn" vô sinh, theo Tổng thống Emmanuel Macron.
