Dù đã được cảnh báo nhiều lần về những tác hại của nằm than sau sinh nhưng không ngờ nhiều bà mẹ vẫn tin vào quan niệm kiêng cữ này.
Kiêng cữ và chăm sóc sản phụ sau sinh từ lâu vẫn là vấn đề gây nhiều tranh cãi khi người thì tin vào những quan niệm của người xưa, người thì cho rằng kiêng kiểu hiện đại, kiểu "tây" mới đúng. Trong đó một trong những chủ đề thường xuyên được bàn luận chính là "Phụ nữ sau sinh có nên nằm hơ than không?".
Mẹ nằm than sau sinh, con nhập viện vì viêm phổi nặng
Theo quan niệm cũ, khi sinh con người mẹ bị mất khá nhiều máu. Thêm vào đó, khi mang thai, tim, mạch máu, cơ, phổi... của sản phụ phải tăng cường hoạt động để nuôi thai nhi nên đến khi sinh, mọi thứ đột ngột trở lại như cũ sẽ khiến cơ thể có sự dao động, yếu và thân nhiệt thấp hơn so với bình thường. Vì vậy, phụ nữ sau sinh phải nằm hơ than để cơ thể ấm lại, máu huyết lưu thông, tuần hoàn máu tốt hơn. Cũng có quan niệm cho rằng nằm than sẽ giúp sản phụ và trẻ cứng cáp hơn. Lâu dài về sau, sản phụ không bị đau nhức mình mẩy, không bị lạnh run...
Mẹ nằm hơ than sau sinh khiến bé 18 ngày tuổi phải nhập viện do viêm phổi nặng.
Tuy nhiên nhiều bà mẹ và bác sĩ đã cảnh báo những hậu họa khôn lường khi sản phụ nằm hơ than sau sinh. Gần đây, một tài khoản facebook tên Q.G đã đăng tải câu chuyện chị dâu mình nằm than khi ở cữ đã khiến cháu mình bị viêm phổi nặng phải nhập viện khẩn cấp.
Cô viết: "Cảnh báo các bà mẹ chuẩn bị sinh em bé nhé, khi ở cữ tuyệt đối đừng nằm than. Cháu e mới sinh được 18 ngày đã phải nhập viện thở máy nằm cách li vì bị viêm phổi nặng. Nguyên nhân là do mẹ nằm than trong thời gian ở cữ. Nhìn con mà thím còn xót nói chi mẹ con".
"Nên nằm than hay không?", các mẹ vẫn tranh cãi gay gắt
Bên dưới bài đăng của Q.G, nhiều bà mẹ đã thể hiện thái độ bức xúc vì "thời buổi nào rồi còn nằm than sau sinh". Nhiều người cho rằng hơ than sau sinh là quan điểm đã cũ, lạc hậu, gây hại cho cả mẹ và bé.
Nhiều bà mẹ bức xúc vì không ngờ vẫn có người tin vào quan điểm cũ này.
"Trời ơi năm 2018 rồi vẫn còn người tin vào mấy cái quan niệm lạc hậu này hay sao. Trời thì 40 độ, nằm than thì có khác gì nướng cả mẹ lẫn con. Bao nhiêu vụ nhập viện rồi còn không rút ra kinh nghiệm nữa", tài khoản K.G.B bức xúc.
Đồng quan điểm, tài khoản D.R.T bình luận: "Bệnh viện thì dán áp phích to tướng, bác sĩ thì nói ra rả suốt ngày mà vẫn còn tin vào mấy cái hủ tục này. Khí than cực kỳ độc cho cả mẹ luôn chứ huống gì bé. Đừng có hại con vì thiếu hiểu biết nữa".
Vậy nhưng bên cạnh những ý kiến phản đối, thật bất ngờ khi nhiều bà mẹ vẫn ủng hộ việc nằm than sau sinh. Họ cho rằng bà mẹ này gặp vấn đề là do nằm không đúng cách.
Cũng không ít người cho rằng nằm hơ than sau sinh rất tốt nhưng phải làm đúng cách.
"Hơ than không sai mà phải biết cách hơ. Đầu tiên là hơ cho mẹ thôi chứ ai hơ cả bé. Chọn phòng thoáng mát, than đốt hồng rực lên gần tàn rồi mới bắt đầu hơ. Mọi người giờ lúc nào cũng theo tây chứ nằm than xong mấy ngày da dẻ hồng hào, người ngợm khỏe khoắn lắm", tài khoản P.T.C cho biết.
"Nằm than rất tốt nhé. Các bà các bác ngày xưa vừa nằm than vừa chườm bụng nữa kia. Tại bây giờ tiên tiến xây nhà bịt kín nên bỏ thôi, với bất tiện. Nằm than làm ấm cơ thể mẹ để sau này già không bị đau lưng, trái gió trở trời không bị lạnh... Nói chung nhiều lợi ích lắm nhưng phải biết cách hơ cho đúng", chị P.T chia sẻ quan điểm.
Bác sĩ cảnh báo hơ than sau sinh là "lợi bất cập hại"
Trao đổi về vấn đề này, bác sĩ Anh Tiên (Khoa Sơ sinh, BV Nhi Đồng 1, TP HCM), đây là một trong những thói quen sai lầm nghiêm trọng, việc nằm than sau khi sinh lợi ít mà hại thì nhiều.
Sở dĩ trẻ phải nhập viện cấp cứu sau khi nằm than là do đường hô hấp của cả mẹ và bé rất nhạy cảm, trong khi khói than có chứa rất nhiều khí CO2, đây là khí độc không tốt cho mẹ, đặc biệt là trẻ nhỏ có thể khiến cho bé ngạt thở hoặc có thể gây tử vong, nhẹ nhất cũng gây những ảnh hưởng xấu đến đường hô hấp, gây viêm phổi cho cả mẹ và bé. Đặc biệt, đối với những bé sinh mổ, nằm than sẽ khiến chất đàm nhớt bên trong vốn chưa được tống ra trong quá trình chuyển dạ bị khô cứng lại, bé sẽ dễ bị bệnh đường hô hấp tái đi tái lại nhiều lần.
Đã có không ít những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra khi mẹ nằm hơ than sau sinh. (Ảnh minh họa)
Da của em bé còn rất non nớt, than nóng sẽ làm bé dễ bị bỏng. Ngoài ra, tro than bám vào người bé cộng với mồ hôi do môi trường quá nóng trong phòng nằm than làm cho bé bị rôm sảy, nặng thì nhiễm trùng da, nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhiễm trùng máu.
Nhiệt độ của bếp than không phải lúc nào cũng giống nhau. Có lúc nóng hừng hực, có lúc tắt ngấm. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột làm cơ thể yếu và mệt mỏi hơn. Thực tế, hàng năm vẫn có những trường hợp trẻ sơ sinh bị bỏng do nằm than. Lửa than bén lên giường, nệm gây cháy và làm bỏng bé.
Mục đích chính của việc nằm hơ than sau sinh chính là giữ ấm cho mẹ và bé. Vậy thì mẹ hoàn toàn có thể áp dụng những biện pháp sưởi ấm khác an toàn hơn dưới đây.
Mẹ sau sinh hoàn toàn có thể sưởi ấm bằng nhiều cách khác không có hại như nằm hơ than. (Ảnh minh họa)
- Giữ ấm cơ thể bằng cách mặc áo ấm, khăn choàng cổ, đi tất, mang bao tay.
- Phụ nữ trong tháng không được đụng nước lạnh nhưng vẫn phải tắm, vệ sinh thân thể bằng nước ấm.
- Thoa rượu gừng, rượu nghệ, dầu để giữ ấm cơ thể và kích thích các huyệt dưới da hoạt động. Thoa rượu gừng, rượu nghệ có tác dụng giữ ấm, làm đẹp da và giảm mỡ bụng hiệu quả.
- Sử dụng các thiết bị sưởi.
- Vận động nhẹ nhàng sau khi sinh vài tuần.
