Loài cá này là “linh vật sông Lô”, từng được dùng làm vật tiến vua từ 2000 năm trước Công nguyên.
Nhắc tới các sản vật của Phú Thọ thì không thể bỏ qua cá Anh Vũ. Tương truyền, dưới thời Hùng Vương thứ III, một ngư dân bắt được cá lạ trên vùng sông Lô liền mang đi dâng vua. Nhà vua sau khi nếm thử thấy ngon liền nhận định nó là loài quý hiếm. Cũng kể từ đó, hễ ai bắt được loại cá này đều đem dâng vua.
Cuốn Đại Nam Nhất Thống Chí có ghi về loài cá này, trong sách có đoạn miêu tả, cá Anh Vũ sống ở ngã ba sông Bạch Hạc. Chúng thường xuất hiện vào mùa rét, thịt cá ngon và bổ dưỡng.
Được biết, cá Anh Vũ chủ yếu sống dưới hang đá ngầm sâu dưới lòng sông vì thế rất khó bắt. Hương vị thịt cá thơm ngon lại thêm quá trình bắt cá khó khăn nên giá của cá Anh Vũ rất cao, trung bình 1 con to cũng thu về hàng chục triệu đồng.
Trước kia, cá Anh Vũ chỉ có trong tự nhiên, hiện nay người ta đã tìm ra cách thuần phục chúng. Tại đỉnh núi Ái Au đã có trang trại nuôi loại cá này. Nhờ nguồn nước suối trong lành, khí hậu mát mẻ nên đã có những thành công đáng kể trong việc nuôi và phát triển nghề nuôi cá Anh Vũ. Theo người nuôi cá chia sẻ, cá Anh Vũ rất kén môi trường sống nên quá trình chăm sóc gặp nhiều khó khăn.
Cá thường ăn rong rêu, tảo vì thế nên thịt rất ngọt, thơm và phải nuôi nhiều năm mới có thể thu hoạch. Trên thị trường có nhiều loại cá giả Anh Vũ. Cũng có loại cá nuôi ở những nơi khác nhau, vì thế bạn cần dựa vào màu sắc, kích thước, hình dáng cá để chọn mua đúng.
So với các loài cá thông thường, cá Anh Vũ có đặc điểm nhận dạng rõ ràng là môi cá. Phần môi cá Anh Vũ chủ yếu là sụn nên cong, dày. Đây cũng chính là phần quý giá nhất của loại cá này.
Hiện nay, cá Anh Vũ chỉ có ở 2 quốc gia là Việt Nam và Trung Quốc. Với phần thịt thơm ngon nên đa số người ta đem hấp loại cá này. Thường đầu bếp sẽ ướp thịt cá với nước mắm, lá gừng rồi đem hấp chín. Khi ăn, thịt cá đậm đà, chắc ngọt tới mức thực khách phải thốt lên: “Không sản vật nào sánh bằng”.
Ngoài hấp cá, người ta cũng đem cá Anh Vũ làm chả ăn cùng bún và rau thì là, hành tươi chấm thêm mắm tôm thơm lừng, đậm vị. Mời bạn tham khảo cách làm chả cá Anh Vũ đơn giản ngay sau đây.
Nguyên liệu
- Thịt cá Anh Vũ: 700g.
- Riềng giã nhỏ.
- Củ của hành lá.
- Thìa lá.
- Mẻ.
- Mắm tôm.
- Đường.
- Bột nghệ.
Cách làm
1. Thịt cá Anh Vũ bạn ướp cùng với 1 chút muối hạt. Đây là nước quan trọng vừa giúp làm sạch cá lại khử được mùi tanh. Rửa thịt cá lại bằng nước sạch, dùng giấy thấm khô và thái thịt thành từng miếng vuông vừa ăn.
2. Mẻ bạn cho ra bát rồi thêm 1 chút nước, khuấy đều lên và lọc qua rây để giữ lại phần nước.
3. Cho cá vào bát tô to, lần lượt thêm nước mẻ, riềng giã, hành băm, mắm tôm, đường, bột nghệ sau đó đảo đều để cá ngấm gia vị.
4. Phần hành củ, bạn chẻ đôi, cắt thành từng đoạn vừa ăn dài từ 2 - 3 lóng tay.
5. Chuẩn bị than hồng, cho cá vào vỉ rồng đem nướng chín. Khi cá đã vàng thơm bạn cho vào chảo, thêm dầu ăn, hành, thìa là vào, bật bếp, đảo đều là có thể thưởng thức.
6. Chả cá Anh Vũ ăn kèm với bún là tuyệt ngon. Thịt cá chắc ngọt, đậm đà thơm lừng mùi riềng, mẻ, thêm vị đậm đà từ mắm tôm, quả đúng là mỹ vị nhân gian.
