“Xưa cá đé có nhiều nhưng ít ai biết bởi tên độc lạ, chỉ có người dân ở vùng ven biển hay đánh bắt về làm món ngon chiêu đãi bạn bè. Sau đó chúng “nổi lên” là món ngon, được xếp hàng hàng “tứ quý ngư” của nước ta", người phụ nữ nói.
Cá đé không còn xa lạ đối với người Bắc bộ bởi từ xưa đã được xếp vào nhóm cá biển đặc sản, thuộc hàng tứ phẩm “chim – thu – nhụ – đé”. Chúng có tên khoa học Ilisha elongata, có tên gọi khác là cá lặc hoặc cá trích Trung Quốc.
Cá đé có đặc điểm: thân dài, đầu ngắn, mắt tương đối to, miệng nhỏ, môi dày, răng nhiều và nhỏ, thân màu trắng bạc. Chúng vốn phân bộ tại Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương, Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản.
Tại Việt Nam, cá đé sống ở tầng dưới đáy biển. Khi hoàng hôn thường nổi lên mặt nước cho đến rạng sáng hôm sau. Ngư dân có thể khai thác quanh năm nhưng thường tập trung vào tháng 2 – tháng 9.
“Xưa cá đé có nhiều nhưng ít ai biết bởi tên độc lạ, chỉ có người dân ở vùng ven biển hay đánh bắt về làm món ngon chiêu đãi bạn bè. Sau đó chúng “nổi lên” là món ngon, được xếp hàng hàng “tứ quý ngư” của nước ta.
Cá đé không còn xa lạ đối với người Bắc bộ bởi từ xưa đã được xếp vào nhóm cá biển đặc sản, thuộc hàng tứ phẩm “chim – thu – nhụ – đé”.
Vì thế chúng đã trở thành đặc sản được các nhà hàng, khách sạn cao cấp cùng người sành ăn “săn lùng”. Song chúng giờ rất hiếm, có tiền chưa chắc đã mua được. Do vậy ai muốn ăn bằng được phải xuống tận các làng chài, canh chờ để có thể mua được những con cá đé tươi ngon hảo hạng”, chị Quý Lê (33 tuổi, Hải Phòng) – chủ cửa hàng thuỷ hải sản cho biết.
Tại cửa hàng của chị Quý Lê, thi thoảng có khách hàng ghé tới tìm mua cá đé. Tuy nhiên chị phải từ chối họ hoặc khất sang lần sau – khi nào có hàng sẽ gọi tới. Bởi chúng rất “hiếm có khó tìm” nên hàng có đến đâu là trả khách đặt mua đến đó.
“Ngư dân đánh bắt được cá đé chủ yếu đem về chế biến thành món ngon, rủ người thân bạn bè đến nhà thưởng thức. Vì thế trên thị trường rất ít nơi có sẵn loại cá này.
Bản thân tôi cũng không dám nhập về vì sợ không ai hỏi mua, ế mất. Do đó phải có người đặt, tôi mới thuyết phục mối quen để hàng cho”, người phụ nữ chia sẻ.
Chúng đã trở thành đặc sản được các nhà hàng, khách sạn cao cấp cùng người sành ăn “săn lùng”.
Hiện tại, cá đé được rao bán với giá khá chát so với các loại cá biển, dao động từ 400.000 – 450.000 đồng/kg, tuỳ thời điểm. Chị em nội trợ nên đặt mua chúng ở những nơi uy tín và đảm bảo chất lượng.
Từ cá đé có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như nướng, chiên, nấu canh chua, làm gỏi… Nhưng ngon nhất vẫn là cá đé tẩm muối ớt nướng than vô cùng ấn tượng ngay từ lần đầu thưởng thức. “Cá đé nướng bày lên đĩa rồi thưởng thức một cách đơn thuần nhất. Nó chắc thịt, thơm tinh nguyên, không có bất cứ mùi dầu mỡ nào cả. Thậm chí các bạn ăn không gia vị cũng thấy ngon và nhớ mãi không quê”, chị Quý Lê chia sẻ.
Cá đé nướng là món ăn thơm ngon nhất.
