Hạt của loại quả này là một đặc sản mà nhiều người rất thích bởi nó mang mùi hương của núi rừng rất độc đáo.
Ở các tỉnh miền núi phía Bắc, bà con dân tộc có lẽ đã quá quen thuộc với những cây dổi. Cây dổi là loại cây thân gỗ lâu năm, có vân gỗ đẹp, mịn, bền và dẻo dai. Từ gỗ của loại cây này tỏa ra mùi tinh dầu thơm nhẹ, có thể chống mối mọt bởi vậy chúng thường được dùng để làm nhà sàn, đồ nội thất như bàn, ghế, tủ…
Hạt dổi cũng được sử dụng để làm gia vị đặc trưng của vùng núi Tây Bắc. trước đây, cứ đến tháng 9, tháng 10 hàng năm, bà con dân bản đi rừng hái măng về làm thực phẩm ăn hàng ngày thì thấy dưới những tán cây cổ thụ lớn có những quả dổi rụng với những hạt màu đỏ tươi, đẹp mắt nên nhặt về. Để những quả dổi ở đó để khi khô thì ăn thử lại thấy hạt này có mùi thơm, vị cay cay đặc biệt nên thường cất đi để làm gia vị hàng ngày. Mang hạt ngâm rượu làm thuốc xoa bóp thì thấy đỡ đau chân, đau lưng nên cũng là một vị thuốc trong nhà… Vì vậy người dân nơi đây mới ươm cây trong vườn với mục đích vừa lấy gỗ làm nhà, vừa lấy hạt làm gia vị, làm thuốc.
Từ một loại gia vị của vùng núi Tây Bắc, những năm gần đây loại hạt này lại gây sốt và có giá lên đến vài triệu đồng/kg. Những cây dổi có tuổi từ 60 - 70 năm sẽ cho khoảng 50 - 60kg hạt khô mỗi mùa. Thương lái đến tận nơi thu mua với giá 1 triệu/kg, có khi hiếm hàng còn lên tới 2 triệu/kg.
Tuy nhiên không phải dổi ở đâu cũng có mùi thơm ngon đặc biệt và giá cao như vậy. Do đặc điểm thổ nhưỡng và khí hậu nên chỉ có giống dổi thơm Lạc Sơn (Hòa Bình) mới có giá, gọi là dổi nếp. Loại dổi này có hạt nhỏ hơn, đều hạt, có màu vàng đen, ăn rất thơm. Dổi tẻ hạt to hơn, màu đen, không thơm bằng hạt dổi nếp nhỏ, khi ngửi kỹ còn có mùi hắc rất khó chịu nên giá không cao.
Không chỉ để làm gia vị chấm, hạt dổi còn được dùng để ướp với thịt để nấu hoặc nướng. Vì hạt dổi rất thơm nên mỗi khi sử dụng chỉ cần vài hạt thôi. 1kg hạt dổi được chừng 350 - 400 hạt nên có thể dùng rất lâu. Nên dù giá có cao một chút nhưng tính ra lại khá rẻ.
Với những người lần đầu sử dụng hạt dổi thì có lẽ chưa biết chế biến loại hạt này ra sao. Người ta thường nướng hạt dổi trên bếp than đến khi mùi thơm lừng tỏa ra, sau đó đem đi giã nhuyễn, trộn cùng muối trắng rang thơm. Tùy khẩu vị mà thêm ớt hiểm và chanh tươi, thế là đã có một đĩa muối chấm thơm ngon lạ miệng.
Ngoài ra, hạt dổi cũng được bà con Tây Bắc ướp thịt, cá nướng hoặc thịt trâu gác bếp, thịt lợn gác bếp… Vì vậy giá hạt dổi càng về cuối năm càng cao, có khi lên đến 4 triệu đồng/kg.
