Mặc dù còn nhiều ý kiến trái chiều nhưng nhiều chuyên gia cho rằng vitamin dành cho phụ nữ mang thai là một chất bổ sung cho chế độ ăn uống lành mạnh trong thai kỳ.
1. Vitamin cho phụ nữ mang thai có phải là vitamin tổng hợp không?
Vitamin dành cho phụ nữ mang thai cũng có nhiều thành phần tương tự như vitamin tổng hợp hàng ngày dành cho người lớn. Tốt nhất nên sử dụng các vitamin và khoáng chất quan trọng theo chỉ định của bác sĩ trong trường hợp cần thiết, ví dụ chế độ ăn không đáp ứng.
Thực tế, nhiều thai phụ không bổ sung đủ được lượng chất dinh dưỡng phù hợp khi mang thai thông qua chế độ ăn uống. Kết hợp chế độ ăn uống và bổ sung vitamin có thể cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng cần thiết đáp ứng nhu cầu năng lượng để duy trì các hoạt động và đảm bảo sức khỏe.
Tuy nhiên, có một số khác biệt lớn giữa vitamin tổng hợp và vitamin dành riêng cho phụ nữ mang thai. Vitamin dành cho phụ nữ mang thai thường có hàm lượng acid folic, sắt, canxi và một số chất dinh dưỡng khác cao hơn mà mẹ bầu cần để duy trì sức khỏe và nuôi dưỡng em bé. Những chất dinh dưỡng này giúp em bé phát triển khỏe mạnh, đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.
Phụ nữ mang thai nên bắt đầu uống vitamin tổng hợp.
2. Bổ sung vitamin cho phụ nữ mang thai thế nào cho đúng?
BS Diêm Thị Thanh Thủy, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết: Nếu thai phụ có đủ hiểu biết về quá trình mang thai, về dinh dưỡng, ăn uống, sinh hoạt lành mạnh thì không cần đến một loại thuốc gì cho thai. Việt Nam là một nước đang phát triển vì vậy Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn khuyến nghị bà mẹ mang thai và cho con bú một số loại thuốc bổ sung để tránh việc thiếu hụt vi chất gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.
Một số phụ nữ có thể mang thai một thời gian trước khi họ nhận ra (khoảng một nửa số trường hợp mang thai là ngoài ý muốn), nên việc uống vitamin cho bà bầu bắt đầu càng sớm càng tốt. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ khuyến nghị phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên uống thuốc bổ sung acid folic hoặc vitamin tổng hợp trước khi sinh hàng ngày.
Tuy nhiên, BS Diêm Thị Thanh Thủy cho biết, thai phụ không nên tự ý sử dụng thuốc mà uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Khi uống thuốc cần xem hàm lượng thuốc có đúng với chỉ định, có dùng nhiều loại thuốc có thành phần giống nhau, gây chồng chéo dễ dẫn đến ngộ độc thai. Đặc biệt, không lạm dụng bất kỳ loại thuốc nào trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Bổ sung vitamin và khoáng chất tốt nhất là qua đường thực phẩm.
3. Các vitamin và khoáng chất chính trong vitamin dành cho bà bầu
Acid folic
Chất dinh dưỡng quan trọng nhất trong vitamin dành cho bà bầu trong khoảng tháng đầu tiên của thai kỳ là acid folic. Acid folic (hay còn gọi là folate) là một loại vitamin thuộc nhóm vitamin B, có ký hiệu là B9.
Vitamin B9 đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp ADN, phân bào và sản xuất hồng cầu. Bổ sung đầy đủ acid folic trước và trong khi mang thai giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi.
Acid folic đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu của thai kỳ vì nó giúp hình thành ống thần kinh và do đó có thể giúp ngăn ngừa dị tật bẩm sinh ở não và tủy sống, chẳng hạn như tật nứt đốt sống. Những khiếm khuyết này thường hình thành trong 28 ngày đầu tiên của thai kỳ, đó là lý do tại sao phụ nữ độ tuổi sinh sản được khuyến khích bổ sung vitamin trước khi sinh hoặc bổ sung acid folic hàng ngày ngay khi biết có thai.
Sắt
Vitamin dành cho phụ nữ mang thai chứa nhiều chất sắt hơn vitamin tổng hợp thông thường vì khoáng chất này thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển tổng thể của em bé. Sắt cũng làm tăng sự phát triển của các tế bào hồng cầu mà em bé cần để vận chuyển oxy đúng cách và có thể giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu, một tình trạng khi máu của bạn có số lượng hồng cầu khỏe mạnh thấp.
Việc bổ sung viên vitamin tổng hợp dành cho bà bầu cần có sự tham vấn của bác sĩ sản khoa.
Canxi
Phụ nữ mang thai thường có nguy cơ bị giảm mật độ xương vì em bé đang lớn sử dụng canxi để tăng trưởng và phát triển xương trong thai kỳ. Canxi là thành phần chính của xương và răng, cung cấp cấu trúc vững chắc cho hệ thống cơ xương khớp của bé. Vitamin dành cho phụ nữ mang thai và chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp phụ nữ mang thai cung cấp đủ canxi cho cả mẹ và con để phát triển. Bổ sung đủ canxi trong thai kỳ còn giúp dự phòng loãng xương cho mẹ sau khi sinh.
I-ốt
Trước khi sinh, cơ thể cần dự trữ đủ i-ốt để đảm bảo chức năng tuyến giáp khỏe mạnh trong suốt thai kỳ, điều này cần thiết cho sự phát triển bình thường của em bé. I-ốt là thành phần thiết yếu của hormone tuyến giáp, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi. Trong một số trường hợp, thiếu i-ốt có thể dẫn đến chậm phát triển, rối loạn phát triển thần kinh, thiểu năng nhận thức và chậm lớn ở trẻ em, điếc và thậm chí sảy thai hoặc thai chết lưu.
4. Có phải chỉ cần uống vitamin tổng hợp cho bà bầu là đủ?
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng vitamin dành cho phụ nữ mang thai chỉ đóng vai trò bổ sung chứ không thể thay thế cho chế độ ăn uống bổ dưỡng. Bà mẹ mang thai cần duy trì chế độ ăn những thực phẩm lành mạnh để cung cấp đủ chất dinh dưỡng mà em bé cần để phát triển trong suốt thai kỳ.Phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ sản khoa về việc bổ sung vitamin. Tùy thuộc vào tính chất chế độ ăn uống hàng ngày, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng viên uống vitamin tổng hợp hoặc các chất bổ sung khác.
Mặc dù vitamin dành cho bà bầu thường không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nào, nhưng một số phụ nữ đã từng bị buồn nôn khi mang thai có thể nhận thấy rằng việc uống vitamin dành cho bà bầu cũng gây ra buồn nôn. Trong trường hợp này, cần nói chuyện với bác sĩ để bác sĩ kê một chất bổ sung khác phù hợp hơn.
