Hoa Mộc Miên là loài hoa vô cùng quen thuộc đối với người dân vùng núi Tây Bắc. Không chỉ có vẻ đẹp rực rỡ làm đắm say lòng người, loài hoa này còn mang rất nhiều giá trị ý nghĩa, cả về vật chất lẫn tinh thần.
Hoa Mộc Miên là hoa gì?
Hoa Mộc Miên hay còn được biết đến là cây hoa Gạo, là loài cây vô cùng nổi tiếng và quen thuộc đối với người dân vùng núi Tây Bắc nước ta. Ngoài ra, loài hoa này cũng rất nổi tiếng ở khu vực Tây Nguyên với tên gọi là hoa Pơ lăng. Hoa Mộc Miên đã gắn bó với biết bao nhiêu kỷ niệm và đi liền với văn hóa của người dân sinh sống bao nhiêu thế hệ trước đây. Tháng 5 là mùa hoa Mộc Miên nở rộ, do đó nếu như có dịp thì bạn nên đi đến vùng núi Tây Bắc để được chiêm ngưỡng vẻ đẹp rực rỡ mà loài hoa này mang lại.
Hình ảnh hoa Mộc Miên
Đặc điểm, nguồn gốc của hoa Mộc Miên
Hoa Mộc Miên có tên khoa học là Bombax ceiba, vốn có nguồn gốc từ Ấn Độ. Tuy nhiên loài cây này đã được xuất hiện phổ biến tại nhiều quốc gia trong khu vực châu Á như Trung Quốc, Đài Loan, Indonesia và cả Việt Nam. Cây hoa Mộc Miên rất phù hợp để trồng tại những nơi có khí hậu nhiệt đới hoặc cận nhiệt.
Hoa Mộc Miên là loài cây thân gỗ, có chiều cao trung bình từ 15-20m, gỗ của cây hoàn toàn có thể khai thác để phục vụ chế tác đồ vật, bàn ghế,... Lá cây có màu xanh đậm, hình dạng lông chim dài khoảng 8-10cm, thường rụng vào mùa khô. Hoa Mộc Miên chủ yếu có màu đỏ, bông hoa có kích thước khá lớn và có 5 cánh. Khi hoa nở tức là báo hiệu rằng mùa hè đã về.
Cây hoa Mộc Miên có khả năng tạo quả, quả của cây dài khoảng 10-15cm, có màu nâu khi đã chín hoàn toàn. Loài cây này là giống cổ thụ cho nên phát triển dễ dàng tại nhiều điều kiện thời tiết khác nhau. Do đó mà cây hoa Mộc Miên rất dễ trồng và chăm sóc để hoa nở to đẹp. Thông thường hoa sẽ nở khi cây đã bước sang tuổi thứ 7 đến tuổi thứ 10 trở đi.
Sự tích cây hoa Mộc Miên
Ngày xưa tại một thôn bản nọ, có một chàng trai và một cô gái sơn nữ yêu nhau say đắm, họ đã tính đến chuyện kết hôn với nhau. Thế nhưng vào ngày cưới của họ, trời bỗng đổ mưa to tạo thành cơn lũ lớn cuốn phăng nhà cửa, tài sản và lễ vật mà chàng mang tới cho nàng. Vì quá tức giận, chàng đã nhờ dân làng trồng cho cây nêu nối lên trời để chàng có thể lên hỏi Ngọc Hoàng. Ngày mà chàng lên trời, chàng đã buộc một dây vải màu đỏ có tua 5 cánh ở mỗi đầu vào cổ tay cô gái thay cho lời hẹn thủy chung.
Khi đã lên đến cổng trời, chàng trai tìm đến Ngọc Hoàng và hỏi rằng: “Trần gian mưa nắng thất thường, cuộc sống con người lầm than, mong Ngọc Hoàng suy xét”. Ngọc Hoàng bèn đáp lại: “Thần Sấm cai quản chuyện nắng mưa, nhưng giờ hay bị xao nhãng”. Thần Sấm được triệu đến và đáp lại: “Bẩm Ngọc Hoàng, thần làm việc nhiều quá không xuể, mong người giữ chàng trai này ở lại giúp thần tạo mưa”. Ngọc Hoàng chuẩn tấu và cho người nâng bầu trời lên cao hơn để con người không thể trồng cây nêu mà chạm đến trời được nữa.
Sự tích hoa Mộc Miên gắn liền với tình yêu sắt son của lứa đôi
Cô gái ngày nào ở nhà cũng ngóng trông chàng trai. Ngọc Hoàng biết chuyện bèn ban tặng cho cô gái 1 điều ước, cô gái chỉ xin được biến thành một loài cây có rễ bám sâu, cây cao và thẳng đứng để có thể nhìn thấy được chàng trai, dải băng đỏ thành bông hoa để chàng trai có thể nhận ra nàng. Nói xong thì cô gái gieo mình xuống biển rồi bỗng nhiên hóa thành một loài cây có hoa màu đỏ rực, mọc cao và thẳng đứng, rễ bám chặt vào đất, dân gian gọi đây là cây hoa Mộc Miên hay hoa Gạo.
Ý nghĩa hoa Mộc Miên
Hoa Mộc Miên có màu đỏ rực đặc trưng, mang ý nghĩa tượng trưng cho lời thề hẹn ước, tình yêu sắt son, một lòng thủy chung của người con gái dành cho người mình yêu. Bên cạnh đó, cuối mùa xuân đầu mùa hè là mùa hoa Mộc Miên nở rộ, vậy nên loài hoa này còn mang ý nghĩa cho sự hy vọng, nguồn năng lượng tươi mới, tích cực, sự sung túc, hạnh phúc vẹn toàn.
Từ trước đến nay, cây hoa Mộc Miên luôn là biểu tượng văn hóa, nét đẹp mộc mạc của làng quê Việt Nam. Dân gian xưa quan niệm cây hoa Mộc Miên có khả năng xua đuổi tà ma quỷ dữ và bảo vệ con người. Do đó mà họ rất coi trọng loài cây này và trồng rất nhiều đến ngày nay.
Công dụng của hoa Mộc Miên
Cây hoa Mộc Miên có một số công dụng rất đáng chú ý như:
1. Trang trí nhà cửa, công viên
Hoa Mộc Miên có vẻ đẹp rực rỡ và rất cuốn hút, chúng được trồng nhiều tại các tỉnh miền núi Tây Bắc và khu vực Tây Nguyên. Ngoài ra thi thoảng bạn có thể bắt gặp cây hoa Mộc Miên tại các công viên, vườn hoa hoặc một số gia đình trồng để trang trí nhà cửa, tô điểm cho không gian xung quanh thêm đặc sắc.
2. Thuốc chữa bệnh
Trong Đông y, hoa Mộc Miên còn có thể được thu hái để bào chế thành các loại thuốc phục vụ cho việc chữa bệnh. Vỏ cây Mộc Miên có tình bình, dùng để thanh nhiệt, giảm sưng đau, hoa Mộc Miên có vị ngọt dùng để pha trà, giải độc hiệu quả. Ngoài ra người ta cũng có thể sử dụng rễ cây phơi khô để làm thuốc trị bệnh.
Hoa Mộc Miên có nhiều công dụng quý giá trong đời sống
3. Chế biến sợi bông
Hoa Mộc Miên sau một thời gian nở rộ sẽ tạo thành quả. Quả của cây khi chín có thể được chiết xuất sợi bông bên trong để tạo thành chăn và gối để nằm rất mát mẻ.
4. Món ăn dân dã
Một số bộ phận của cây Mộc Miên như hoa, lá, hạt chín, rễ cây có thể được sử dụng để làm thành những món rau dân dã vô cùng ngon miệng và bổ dưỡng.
5. Một vài công dụng khác
Cây hoa Mộc Miên còn một số công dụng khác vô cùng hữu ích như:
- Hoa có thể được bào chế thành thuốc đuổi côn trùng do có chứa nhiều methanol.
- Vỏ cây có thể được sử dụng để làm thành dây thừng.
- Nhựa cây Mộc Miên khi trộn với tro và dầu thầu có thể tạo thành hỗn hợp giúp hàn nồi, xoong bằng nhôm, sắt,...
Cách trồng hoa Mộc Miên để cây ra hoa to và đẹp
1. Lựa chọn thời vụ
Ngoại trừ mùa đông, cây Mộc Miên hoàn toàn có thể được trồng ở bất kỳ thời gian nào trong năm mà bạn lựa chọn. Cây vẫn có thể sinh trưởng và phát triển dễ dàng.
2. Chọn lựa đất trồng
Cây Mộc Miên không hề kén đất, bạn nên lựa chọn các loại đất thịt nhiều mùn và dinh dưỡng, có độ tơi xốp và thông thoáng để tốt cho cây. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm phân bón và công sức chăm sóc.
3. Phương pháp trồng
Cây Mộc Miên chủ yếu được trồng bằng phương pháp gieo hạt giống hoặc giâm cành. Tuy nhiên để tiết kiệm thời gian thì bạn nên lựa chọn phương pháp giâm cành. Cành được chọn phải là cành khỏe mạnh lấy từ cây mẹ, chỉ cần giâm xuống đất một thời gian là cành có thể tự phát triển và tạo rễ bám xuống đất.
4. Tưới nước
Cây Mộc Miên cần duy trì độ ẩm cho nó trong giai đoạn phát triển hoặc chuẩn bị ra hoa. Bạn nên tưới đẫm khoảng 2 lần/tuần để cây có đủ lượng nước cho việc sinh trưởng. Sau đó tăng số lần tưới lên một chút khi cây vào mùa nở hoa.
5. Bón phân
Nếu như đất trồng ban đầu đã có đủ dinh dưỡng thì bạn không cần thiết phải bón phân cho cây. Tuy nhiên vào giai đoạn cây sắp ra hoa, bạn nên tưới phân loãng pha với nước khoảng 7-10 ngày tưới 1 lần nhằm kích thích cây ra hoa nở to và đẹp hơn. Cây Mộc Miên vô cùng dễ trồng và thích nghi.
