Các nhà tâm lý học từ Viện Liệu pháp Gestalt ở Moskva, Nga đã tìm ra lý do vì sao nhiều học sinh kém lại thành công hơn những học sinh giỏi.
Nhiều phụ huynh xem điểm số ở trường rất quan trọng, nên thường la mắng khi con đạt điểm kém, hay ép buộc trẻ phải học chăm hơn.
Tuy nhiên, trong cuộc sống thực, điểm số ở trường thường không phải là yếu tố quyết định đến sự thành công của trẻ sau này. Có rất nhiều trường hợp, trẻ học kém ở trường nhưng lại trở thành những chủ, hay nhân viên xuất sắc trong các công ty lớn, đạt thành tựu riêng khi trưởng thành.
Để tìm hiểu tại sao nhiều học sinh kém lại thành công hơn những học sinh giỏi, các nhà tâm lý học từ Viện Liệu pháp Gestalt ở Moskva, Nga đã tiến hành nhiều nghiên cứu. Dưới đây là những phát hiện quan trọng từ các nghiên cứu này.
Không quan tâm điểm số
Đối với nhiều học sinh giỏi, điểm số thường được xem là chỉ số đo lường thành công, nếu đạt điểm cao, điều đó thể hiện rằng trẻ đã đạt được mục tiêu của mình.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng các điểm số không phải lúc nào cũng phản ánh đúng chất lượng kiến thức và có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như phong cách giảng dạy của giáo viên hoặc tâm trạng của học sinh.
Ngược lại, học sinh kém không nhất thiết phải dựa vào điểm số để chứng minh rằng bản thân đạt được thành công. Nhiều trẻ tập trung vào mục tiêu của mình và không quá quan tâm đến những đánh giá từ người khác, mà thường trọng sự hài lòng với những gì mình đã đạt được.
Không cố gắng xây dựng hình tượng tốt
Học sinh giỏi thường coi trọng việc để lại ấn tượng tốt với giáo viên, và do đó, nhiều trẻ luôn cố gắng tích cực tham gia vào các hoạt động, kể cả khi bản thân không quan tâm đến vấn đề đó.
Ngược lại, nhiều trẻ sinh kém không có xu hướng cố gắng để gây ấn tượng với người khác. Mặc dù trẻ tôn trọng giáo viên, nhưng có thể từ chối hoặc đưa ra ý kiến nếu bản thân không muốn.
Thái độ này tiếp tục tồn tại khi trẻ trưởng thành, đi làm và trở thành người "định hướng" khi giao tiếp với cấp trên.
Không làm mọi thứ một mình
Nhiều học sinh giỏi tuân thủ quy tắc: "Nếu muốn làm tốt việc gì đó, hãy tự mình làm". Điều này bắt nguồn từ việc trẻ quen với việc tự chủ và kiểm soát tất cả mọi thứ. Trong khi đó, học sinh kém thường nhờ đến người khác giúp đỡ để đạt được mục tiêu của mình.
Khi trưởng thành, cả hai bên có thể luôn giữ thái độ này. Trong khi một số người cố gắng làm quá sức bằng cách làm nhiều hơn khả năng thực tế, nhiều người lại chia sẻ hoặc giao phó trách nhiệm cho người khác.
Cho phép mình không hoàn hảo
Một số người có quy tắc sống: "Tôi phải làm điều này hoàn hảo, hoặc không làm gì cả". Tuy nhiên, cách sống này vô cùng khó khăn vì không thể thành công trong mọi lĩnh vực. Con người sẽ phải dành nhiều năm để làm việc cứng nhắc mà không có niềm tin và làm điều mình thực sự thích.
Một ví dụ cho điều này là cậu bé học tại một trường nghệ thuật. Dù không học giỏi ở trường trung học, nhưng đứa trẻ đó đã trở thành một trong những nghệ sĩ graffiti giỏi nhất trong nước và làm việc với mọi người từ khắp nơi trên thế giới.
Nếu đứa trẻ là một người cầu toàn và chỉ quan tâm đến điểm số của mình, tài năng về nghệ thuật sẽ không được phát hiện. Chúng ta cần hiểu rằng, đôi khi, việc làm điều mình thích và theo đuổi đam mê có thể dẫn đến sự thành công mà không cần phải hoàn hảo trong mọi việc.
Không ép bản thân làm mọi thứ
Học sinh kém không bao giờ ép buộc bản thân phải làm những việc mà mình không thích, đặc biệt khi trẻ cho rằng những việc đó vô nghĩa. Thay vào đó, các em tập trung vào những việc mà bản thân thực sự quan tâm. Trong khi đó, học sinh giỏi thường cố gắng học mọi thứ chỉ để trở thành một học sinh giỏi hơn.
Do đó, những học sinh giỏi này có thể lãng phí nhiều năm cuộc đời trong mối quan hệ không tốt và công việc bế tắc.
Chúng ta cần nhận ra rằng, đôi khi, việc làm những điều mình thích có thể dẫn đến thành công, mà không cần phải ép buộc bản thân phải học những môn không thích.
Có những hoạt động khác ngoài bài tập về nhà
Nhiều học sinh kém sử dụng thời gian rảnh rỗi để đọc sách, chơi thể thao, chơi nhạc, khiêu vũ hoặc chơi với những đứa trẻ khác.
Tuy nhiên, các chuyên gia tâm lý cho biết, học sinh hạng giỏi thường gặp khó khăn trong việc thư giãn vì luôn căng thẳng về tinh thần. Cho đến khi trưởng thành, trẻ vẫn luôn luôn lo lắng không thể đáp ứng được kỳ vọng của người khác.
Không sợ thất bại
Chúng ta đều biết rằng, không phải ai cũng dễ dàng đối mặt với thất bại. Nhiều người cho rằng mọi sai lầm, dù nhỏ hay lớn, đều là những vấn đề quan trọng. Tuy nhiên, đối với những học sinh kém đã quen với việc trải qua cả những điểm thấp và bị chỉ trích.
Do đó, điểm kém hay thất bại không phải là điều kinh hoàng nhất trong cuộc sống của họ. Thực tế, trong cuộc sống thực, nhiều trẻ có thể đối phó với căng thẳng tốt và quay trở lại dễ dàng hơn sau khi phạm sai lầm.
Sẵn sàng chấp nhận rủi ro
Những học sinh không đạt thành tích cao ở trường thường phải thích nghi với nhiều tình huống khác nhau. Trẻ cho phép mình mơ ước và không sống theo kế hoạch mà bố mẹ đã vạch sẵn. Kết quả là, trẻ đã trở nên tốt hơn trong việc đối phó với những sai lầm của mình.
Nếu trẻ muốn bỏ học đại học, thay đổi công việc hoặc chuyển đến một quốc gia khác, trẻ sẽ làm và thường lắng nghe những gì bản thân mình muốn.
