Bố mẹ có thể áp dụng một số phương pháp giáo dục đặc biệt để giúp con phát triển những hành vi tốt, kết nối bạn bè lành mạnh.
Tình bạn đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống học đường của trẻ. Dưới đây là những gợi ý cụ thể, bố mẹ có thể thực hiện để giúp con tạo dựng những mối quan hệ bạn bè tốt đẹp, đặc biệt trong giai đoạn trẻ chuẩn bị quay trở lại trường lớp.
Con không nhất thiết phải có nhiều bạn bè nhất lớp
Khi nghĩ về sự nổi tiếng ở trường học, nhiều người thường liên tưởng tới những đứa trẻ học giỏi, chơi thể thao hay, có ngoại hình ưa nhìn, được nhiều bạn ngưỡng mộ.... Nhưng để tạo dựng hình ảnh đẹp, nhiều trẻ có thể tham gia vào các hoạt động nguy hiểm hoặc bạo lực. Ngoài ra, những đứa trẻ từ nhỏ bị ám ảnh về địa vị lớn lên có thể gặp các vấn đề trong mối quan hệ.
Do đó, bố mẹ nên dạy trẻ hiểu về mức độ thân thiết với bạn bè có thể khác nhau, không nhất định con phải thân thiết với tất cả các bạn. Bởi, một số trẻ có ít bạn bè nhưng quan hệ sâu sắc, trong khi những trẻ khác có một mạng lưới rộng lớn của các mối quan hệ bạn bè nhưng không sâu sắc. Có những trẻ thích sống trong nhóm nhỏ và có một số ít bạn thân thực sự, trong khi những trẻ khác có tính cách hướng ngoại hơn và có nhiều bạn bè khác nhau.
Mức độ thân thiết của trẻ với bạn bè cũng có thể thay đổi theo thời gian và tình huống. Quan trọng nhất là cho phép trẻ phát triển mối quan hệ bạn bè dựa trên cá nhân hóa và sở thích riêng của mỗi người, đồng thời khuyến khích sự tôn trọng, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình xây dựng mối quan hệ này.
Theo nhà tâm lý học Mitch Prinstein, những đứa trẻ được người khác yêu mến sẽ lãnh đạo một cách lặng lẽ, giúp đỡ người khác và hợp tác.Trẻ nổi tiếng dựa trên mối quan hệ giữa các cá nhân tốt sẽ giúp ích cho cuộc sống sau này của trẻ.
Kể cho con trải nghiệm của bố mẹ thời đi học
Bố mẹ có thể giúp con trở nên dễ mến hơn trong các mối quan hệ. Để bắt đầu, bố mẹ hãy nhớ lại thời học sinh của mình. Nếu bố mẹ đã trải qua những trải nghiệm gây tổn thương tinh thần chưa được giải quyết, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến con.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi bố mẹ trưởng thành đã trải qua tuổi thiếu niên đầy thù địch và xung đột với người khác, thường không đặt quan tâm cao đối với mối quan hệ của con cái và không can thiệp khi cần thiết.
Vì vậy, để giúp con xây dựng khả năng dễ mến và tạo ra các mối quan hệ tốt, bố mẹ có thể áp dụng một số phương pháp hiệu quả. Đầu tiên, hãy tạo một môi trường gia đình ấm cúng và hỗ trợ, nơi mà con cảm thấy an toàn để chia sẻ cảm xúc một cách tự do.
Bên cạnh đó, hãy thể hiện sự quan tâm và lắng nghe chân thành, để con cảm nhận được tình yêu và sự quan tâm từ bố mẹ. Ngoài ra, khuyến khích con tham gia vào các hoạt động xã hội, như câu lạc bộ, tình nguyện và nhóm ngoại ngữ, để con có cơ hội gặp gỡ và tương tác với nhiều bạn bè mới.
Cuối cùng, hãy truyền đạt cho con những kỹ năng xã hội cơ bản, như kỹ năng giao tiếp, tôn trọng và hợp tác, để giúp con xây dựng, duy trì các mối quan hệ lành mạnh trong cuộc sống.
Dạy con cẩn thận với những lời chỉ trích, chê bai bạn bè
Việc chỉ trích quá mức có thể gây ra những hậu quả đáng kể, làm cho con trở nên dễ tức giận và có những hành vi không đúng mực. Điều này cũng làm cho trẻ khó được yêu mến bởi bạn bè, ảnh hưởng đến quan hệ về sau.
Để xây dựng những phẩm chất tích cực như lòng tốt và sự hợp tác trong con, bố mẹ nên thể hiện được gương tốt khi tương tác với người khác.
Vì vậy, bố mẹ có thể thực hiện một số hành động để giúp điều chỉnh mức phản ứng của mình khi con ở gần. Đầu tiên, hãy kiểm soát cảm xúc của mình và thể hiện sự điềm tĩnh, kiên nhẫn trong việc đối phó với các tình huống khó khăn.
Thứ hai, lắng nghe và thấu hiểu con một cách chân thành, tạo ra một môi trường mở để con có thể chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của mình. Thứ ba, xây dựng một môi trường gia đình yêu thương và hỗ trợ, nơi con cảm thấy an toàn và có thể học cách xử lý tình huống một cách tích cực.
Bằng cách áp dụng những phương pháp này, bố mẹ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục con về cách quản lý cảm xúc và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với người khác.
Kiểm soát cảm xúc là chìa khóa
Để xây dựng những tình bạn ý nghĩa, trẻ cần phải có khả năng kiểm soát cảm xúc của mình một cách tốt. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là kìm nén hoặc kiềm chế, mà nên biết cách điều chỉnh cho phù hợp với tình huống.
Sự đồng cảm sẻ cho trẻ học được rằng, ngay cả khi con cảm giác không tốt cũng sẽ không nguy hiểm, bố mẹ luôn ở đó để lắng nghe và giúp đỡ con. Bố mẹ nên cố gắng hết sức để con cảm thấy được lắng nghe và giúp con vượt qua những cảm xúc tiêu cực.
Bố mẹ hãy khuyến khích trẻ thể hiện và xử lý cảm xúc một cách khéo léo, bằng cách dạy cho con các kỹ năng tự nhận biết và quản lý cảm xúc, như thông qua việc nhận ra và diễn đạt cảm xúc của mình một cách lành mạnh.
Đồng thời, hãy truyền đạt cho trẻ thông điệp rằng không có cảm xúc nào là sai, bố mẹ sẽ luôn ở bên cạnh để hỗ trợ và giúp đỡ khi cần thiết. Điều quan trọng là khuyến khích trẻ tự tin thể hiện cảm xúc của mình và biết cách đối phó với chúng một cách lành mạnh.
Hãy để trẻ chủ động phát triển các mối quan hệ
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bố mẹ can thiệp trong các mối quan hệ của con là điều cần thiết, nhưng nên ở mức độ nhất định. Ví dụ, khi trẻ nhỏ, việc sắp xếp chỗ đi chơi cho con là hợp lý, nhưng khi lớn lên, tốt hơn là cho con tự quản lý các mối quan hệ của mình. Nếu bố mẹ kiểm soát tâm lý quá mức, có thể gây hủy hoại tình bạn của trẻ.
Vì vậy, một cách tốt để giúp trẻ phát triển tình bạn là khuyến khích con gặp gỡ nhiều bạn bè hơn. Tuy nhiên, bố mẹ nên can thiệp ít hơn và chỉ khi thực sự cần thiết.
Điều này đồng nghĩa với việc tạo cơ hội cho trẻ tự mình xây dựng và quản lý mối quan hệ của mình. Bố mẹ có thể sẵn sàng trợ giúp khi trẻ gặp khó khăn hoặc cần sự hỗ trợ, nhưng cũng cần để trẻ trải qua các trải nghiệm tự lập và học cách giải quyết các vấn đề trong tình bạn của mình.
Dạy con về trách nhiệm, xây dựng sự tự tin
Theo nghiên cứu, lòng tự trọng của trẻ em đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tiếp xúc và xây dựng mối quan hệ bạn bè. Nhà tâm lý học Mitch Prinstein cho rằng, chúng ta cần học cách phản ứng một cách lành mạnh đối với những trở ngại trong cuộc sống, thay vì đổ lỗi cho bản thân (ví dụ: "Tôi thất bại vì tôi không đủ thông minh").
Thay vào đó, bố mẹ nên tập trung vào hoàn cảnh và tìm cách khắc phục lỗi lầm (ví dụ: "Tôi không có đủ thời gian để chuẩn bị cho bài kiểm tra tốt hơn"). Điều quan trọng là dạy con về trách nhiệm, nhưng đồng thời nhớ rằng luôn chịu trách nhiệm cho mọi sự kiện tiêu cực không phải là một phản ứng lành mạnh mà con cần có.
Hơn nữa, việc truyền đạt cho con khả năng nhận lỗi không chỉ là việc đơn thuần chứng tỏ trách nhiệm, mà còn là một cách để giúp con phát triển khả năng tự đánh giá và tư duy phản biện.
Khi trẻ có khả năng nhìn nhận một tình huống một cách khách quan, có thể học hỏi từ những sai lầm và phát triển những cách tiếp cận mới để vượt qua những thách thức. Điều này cũng giúp trẻ xây dựng lòng tự tin và lòng tự trọng bền vững, không chỉ dựa vào thành công mà còn dựa trên khả năng học hỏi và phát triển cá nhân.
Tạo mối quan hệ an toàn trong gia đình
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bố mẹ nên tạo ra một môi trường gắn kết, an toàn và thân thiết với con. Mục tiêu là đảm bảo rằng đứa trẻ cảm thấy tự tin để tự mình khám phá thế giới xung quanh, trong khi biết rằng bố mẹ luôn ở đây để hỗ trợ.
Để đạt được điều này, bố mẹ cùng con đánh giá xem liệu phương pháp xây dựng mối liên kết với con đã được áp dụng chính xác hay chưa.
Đồng thời xem xét các yếu tố như khả năng lắng nghe, sự đồng cảm và sẵn lòng hiểu rõ con cái. Đồng thời, hỗ trợ và khuyến khích trẻ phát triển sự độc lập, tự tin và khám phá thế giới xung quanh.
