Người Đức luôn được cả thế giới biết đến với sự nghiêm khắc không thể tách rời triết lý giáo dục trẻ em, đặc biệt là giáo dục mầm non.
Khác với các quốc gia khác, các trường mẫu giáo ở Đức không có lớp, và mọi lứa tuổi đều học xen kẽ nhau, các trường tiểu học ở Đức chỉ dạy học nửa buổi, không có lớp vào buổi chiều, chỉ có các hoạt động ngoại khóa.
Tiếng Anh chỉ bắt đầu từ lớp ba, đến lớp bốn thì trẻ tốt nghiệp tiểu học Theo thống kê, số lượng sinh viên ở Đức theo học các trường trung cấp kỹ thuật, hoặc trường trung cấp nghệ thuật tự do cao hơn sinh viên học đại học.
Tuy nhiên, tại sao người Đức lại chiếm khoảng một nửa số giải Nobel của thế giới? Câu trả lời hóa ra là "Đừng khám phá trí thông minh của trẻ quá sớm, hãy để trẻ thua ngay từ vạch xuất phát."
Người Đức coi trẻ em như một hạt giống, các bé cần một môi trường sinh trưởng tự nhiên, không nên quá kiểm soát mà hãy để càng nhiều không gian phát triển tự do cho trẻ càng tốt.
Hiến pháp Đức cấm giáo dục mầm non
Nền giáo dục ở phương Tây, đặc biệt là giáo dục ở Đức đều chú trọng về phát triển con người cho trẻ em trước khi dạy trẻ viết văn hay làm toán, bởi vậy phương châm “vui chơi là chính - học là phụ” trong trường hợp này hoàn toàn đúng.
Theo quan điểm của người Đức, nếu cần phải giáo dục trẻ trước khi đến trường, thì trọng tâm của giáo dục chỉ là ba khía cạnh:
- Ý thức chung xã hội cơ bản, chẳng hạn như không cho phép bạo lực, không nói to nơi công cộng.
- Khả năng thực hành của trẻ. Trong thời gian học mẫu giáo, trẻ sẽ được tham gia vào việc tự tay làm theo sở thích của mình, và để trẻ chủ động làm những việc cụ thể ngay từ khi còn nhỏ.
- Bảo vệ sự hình thành cảm xúc của trẻ em, nuôi dưỡng trí tuệ cảm xúc, và trau dồi khả năng lãnh đạo. Điều này cũng được áp dụng tương tự như các nước châu Âu khác.
Theo người Đức, trẻ em phát triển theo quy luật riêng
Với nhiều cha mẹ, đặc biệt là cha mẹ châu Á, trẻ nhỏ cần được học càng nhiều càng tốt và các ông bố bà mẹ sẽ không khỏi “phổng mũi” tự hào khi con mình biết được nhiều kiến thức hay kỹ năng hơn các bạn. Tuy nhiên, với người Đức, điều này hoàn toàn ngược lại. Người Đức cho rằng điều này là không cần thiết.
Giáo dục “tàn nhẫn”
Người Đức cho rằng khi lớn lên con cái sẽ rời xa cha mẹ, thay vì để sau này đối mặt với thất vọng, bất lực thì nên cho trẻ sớm đối mặt với những khó khăn và thách thức trong cuộc sống.
Người Đức không bao giờ ép trẻ
Cha mẹ Đức thường không áp đặt mà để bé tự do lựa chọn những gì bé muốn. Điều này có thể thấy ngay trong bữa ăn thường ngày của trẻ. Khi ăn, bọn trẻ được phép tự quyết định ăn gì và uống gì theo sở thích của mình, bố mẹ sẽ không ép bé ăn. Nhưng để cân bằng dinh dưỡng hơn, cha mẹ sẽ khuyến khích trẻ ăn nhiều trái cây hoặc chế biến đa dạng món ăn cho trẻ.
Khi trẻ lớn dần lên, cha mẹ cho trẻ tự lựa chọn nhiều thứ hơn, ví dụ như trong việc mua quần áo, trang trí phòng ở, nuôi vật nuôi hoặc quyết định ngành học mà trẻ sẽ theo học sau này. Cách giáo dục này thể hiện sự tôn trọng của bố mẹ dành cho các bé, qua đó trẻ con cũng học được cách tôn trọng bố mẹ và mọi người, đồng thời nhận thức và tinh thần trách nhiệm của trẻ cũng được thúc đẩy phát triển.
Cha mẹ Đức luôn tôn trọng ý kiến của con
Dám bộc lộ cảm xúc, bày tỏ ý kiến của bản thân là vấn đề quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách của trẻ. Việc để trẻ nghe theo ý kiến của người lớn một cách mù quáng sẽ khiến trẻ đánh mất đi chính kiến, lâu dần sinh ra ỷ lại vào người khác và trở thành một người không nghe lời, nhu nhược.
Cha mẹ Đức không ngại xin lỗi con
Tiến sĩ Susanna tin rằng cha mẹ cần làm tốt việc kiểm soát cảm xúc của mình trước các con. Thay vì chiều chuộng trẻ, cha mẹ có thể thể hiện tình yêu của mình bằng cách thể hiện sự tôn trọng lòng tự trọng của con.
Luật Đức cấm cha mẹ la mắng con
Ở Đức, việc chăm sóc trẻ em và bảo vệ các quyền hợp pháp của trẻ em đã được đưa vào các quy định của pháp luật.
Người Đức xem trẻ như một hạt giống
Có thể nói mỗi trẻ sinh ra đều là những cá thể khác biệt, không có trẻ nào giống trẻ nào. Mỗi bé có những tính cách, sở thích và thế mạng riêng. Việc bắt buộc các con học tập hay hành động theo một khuôn mẫu sẽ khiến các bé khó có thể thể hiện được bản thân.
Vì vậy, từ khi con còn nhỏ, cha mẹ có thể học hỏi người Đức để sớm dạy cho hình thành sự tự ý thức cũng như tôn trọng bản thân.
