Sau 2 năm bị các nốt sẩn đỏ ở khắp tay chân - một trong những dấu hiệu của bệnh phong cùi, người đàn ông đi khám bất ngờ được chẩn đoán bị mắc bệnh phong (bệnh hủi), một căn bệnh đã bị lãng quên từ lâu.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Quang – Phó Trưởng khoa phẫu thuật thẩm mĩ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da Liễu Trung ương cho biết, khoa vừa tiếp nhận một nam bệnh nhân 35 tuổi, quê ở Lạng Sơn đến khám vì bị nốt sẩn đỏ, ấn đau, rải rác tay chân thân mình.
Nam bệnh nhân này chia sẻ, các dấu hiệu trên bắt đầu xuất hiện khoảng 2 năm nay, bản thân người bệnh đã đi khám ở 4 bệnh viện từ cơ sở đến trung ương với nhiều chẩn đoán và đã điều trị nhiều đợt nhưng bệnh không thuyên giảm, ngày càng tiến triển nặng.
Tiến sĩ Quang cho biết, qua thăm khám và hỏi bệnh, các bác sĩ phát hiện tổn thương là các sẩn đỏ, ấn chắc, đau tại tổn thương, kích thước đa dạng từ 1-3cm, phân bố rải rác khắp vùng mặt, tay chân, thân mình.
Hình ảnh những nốt bệnh phòng cùi xuất hiện trên cơ thể bệnh nhân.
Khám thần kinh cảm giác nông bệnh nhân bình thường, không sờ thấy các dây thần kinh nông sưng to, nhưng mu bàn tay 2 bên của bệnh nhân khô, mất bóng. Dù không điển hình nhưng nghi ngờ bệnh nhân mắc bệnh phong - một căn bệnh da liễu trước đây rất phổ biến ở Việt Nam. Sau đó, các bác sĩ đã chỉ định xét nghiệm rạch dái tai tìm vi khuẩn phong và kết quả dương tính.
Theo tiến sĩ Quang, bệnh phong hay còn có các tên gọi khác là bệnh ma phong, bệnh hủi, phong cùi, bệnh Hansen, là một bệnh truyền nhiễm mạn tính do vi khuẩn Mycobacterium leprae gây ra, chủ yếu biểu hiện ở ngoài da và hệ thống thần kinh ngoại biên. Nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại di chứng mất cảm giác các dây thần kinh, tàn tật vĩnh viễn, biến dạng cơ thể khiến nhiều người khiếp sợ.
Trong quá khứ, rất nhiều người Việt Nam đã bị cướp đi sinh mạng từ căn bệnh này. Bệnh phong trước đây được xem là bệnh nan y và khiến nhiều người khiếp sợ, người nhiễm bệnh thường chịu thành kiến, chịu sự hắt hủi, xa lánh thậm chí bị ngược đãi từ cộng đồng. Hiện tại Việt Nam vẫn còn một số trại phong còn hoạt động, đây là nơi các bệnh nhân phong cùng chung sống với nhau.
Cơ chế lây nhiễm của bệnh phong chủ yếu qua tiếp xúc, nhưng người ta cho rằng bệnh lây qua các dịch tiết của người bệnh, nhưng đòi hỏi phải có tiếp xúc gần và kéo dài. Tuy nhiên, nếu người bệnh đã bắt đầu điều trị thì khả năng truyền bệnh của họ giảm tới 99%. Tỷ lệ lây giữa vợ chồng chỉ là 2-3%. Bệnh không di truyền và có thể chữa khỏi.
Tiến sĩ Nguyễn Hữu cho biết hiện nay có rất nhiều loại thuốc điều trị bệnh phong rất hiệu quả, do đó tỷ lệ mắc phong tại Việt nam hiện nay rất thấp, nên nhiều trường hợp mắc bệnh phong bị chẩn đoán muộn, để lại di chứng tàn tật nguy hiểm cho bệnh nhân và có thể tạo thành các ổ bệnh nguy hiểm trong cộng đồng.
Vì vậy, người dân, các bác sĩ không được mất cảnh giác với bệnh lí này, khi nghi ngờ có bệnh nhân mắc bệnh cần chuyển tới các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và làm các xét nghiệm chẩn đoán.
Triệu chứng bệnh phong: - Khi mắc phong cùi, cơ thể bệnh nhân xuất hiện các vết đỏ hồng hoặc vết dát trắng bạc màu, dát sẫm màu. - Ở thể phong củ, bệnh nhân có các đám mảng đỏ, gồ cao, bờ có củ nhỏ hoặc củ to lấm tấm bằng đầu tăm, hạt đỗ, hạt ngô, sau để lại seo. - Ở thể phong u, các đám đổ sẫm gồ cao trên mặt da, bóng, giới hạn không rõ, ấn vào cộp lên, hay ăn vào lông mày, trán. - Các triệu chứng này thường đi kèm với việc bị giảm và mất dần cảm giác ở các đám tổn thương, viêm, sung một số sợi dây thần kinh hoặc sưng lổn nhổn như chuỗi hạt. - Bệnh nhân phong cùi sẽ bị teo cơ đầu chi, cơ liên cốt bàn tay, bàn chân, có thể cả cơ cẳng chân, cẳng tay, liệt thần kinh hông, khoeo khiến đi lết. - Bệnh gây rối loạn dinh dưỡng làm hỏng móng, da, gây loét ổ gà ở bàn chân, dai dẳng, khó lành và gây cụt, rụt ngón tay, chân. - Da của bệnh nhân phong khô hoặc mỡ, ít tiết mồ hôi. - Phong cùi còn gây tổn thương mắt, viêm giác mạc, có thể dẫn đến mù lòa tàn phế, có thể gây tổn thương toàn bộ cơ quan của cơ thể người. Bệnh phong có lây không? - Bệnh có thể lây từ người sang người thông qua tiếp xúc với chất nhầy của người bị bệnh qua da hoặc niêm mạc bị xây xước. - Các nghiên cứu cũng chỉ ra răng tỷ lệ lây bệnh thường thấp, chỉ 3-6% bị lây nhiễm giữa vợ và chồng. - Thời gian ủ bệnh dài 2-3 năm, một số trường hợp có thể ủ bệnh 5-10 năm. - Thể phong u thường lây nhiều hơn phong củ. Có thể lây gián tiếp qua nước, đất hoặc trong điều kiện sống thân thiết kéo dài. |