Các bác sĩ khuyến cáo, khi phải đi ngoài đường trong trời mưa bão hãy tìm nơi trú ẩn đúng cách để tránh bị sét đánh. Còn ở trong nhà hãy tránh dùng các thiết bị điện tử, rút phích cắm điện và tránh xa các cửa sổ… để đảm bảo an toàn.
Bị sét đánh khi đi kiểm tra phòng ngủ
Sét là hiện tượng thời tiết cực đoan ngẫu nhiên nên không có vị trí an toàn tuyệt đối để tránh sét. Mặc dù ở trong nhà an toàn hơn khi có giông sét, vẫn có nguy cơ bị sét đánh do các yếu tố như đường dây điện, ống nước, cửa sổ và thiết bị kim loại.
Rạng sáng ngày 16/6, cả tỉnh Lạng Sơn mưa to, sấm sét liên tục. Lúc đó Đoàn Hoàng Nguyên (29 tuổi ở huyện Bắc Sơn) đang nằm ngủ trong phòng thì bị đánh thức bởi tiếng mưa rơi, kèm sấm sét liên hồi. Khi đi kiểm tra phòng ngủ, Nguyên bị sét đánh ngất. May mắn, được người nhà phát hiện đưa đến Trung tâm Y tế huyện Bắc Sơn cấp cứu.
Sét là một hiện tượng cực đoan ngẫu nhiên. Ảnh minh họa.
Tại bệnh viện, bệnh nhân tỉnh táo nhưng kêu đau, vật vã, kích thích. Vết thương do sét đánh khiến Nguyên đau nhiều vùng lưng bên trái, tay trái, chân trái và bụng. Ngoài ra, người bệnh có vết bỏng ở khuỷu tay trái hình chữ nhật, kích cỡ khoảng 10x18cm (nghi là đầu ra của tia lửa điện). Toàn bộ vùng lưng trái bỏng rát, chuyển màu nâu đen; chân trái có biểu hiện giảm vận động, chuyển màu nâu đen.
Các bác sĩ chẩn đoán Nguyên bỏng điện độ III- IV vùng lưng, cánh tay trái, đùi trái, cẳng bàn chân trái diện tích khoảng 40% và được điều trị theo đúng phác đồ bỏng điện. Đến chiều 18/6, sức khỏe Nguyên ổn định, được theo dõi và điều trị tại Khoa Ngoại, Trung tâm Y tế huyện Bắc Sơn.
Tại sao bị sét đánh khi ở trong nhà?
Thông thường, những người bị sét đánh khi đang đi ngoài đường hay ẩn nấp không đúng vị trí khi gặp trời mưa bão. Nhưng vẫn có nhiều trường hợp bị sét đánh khi đang ở trong nhà như anh Nguyên. Vậy nguyên nhân tại sao, Theo The National Weather Service, nguyên nhân khiến một người đang ở trong nhà vẫn bị sét đánh thường do:
- Đường dây điện và thiết bị điện tử: Sét có thể truyền qua các đường dây điện và dây cáp dẫn vào nhà, gây ra sét lan truyền. Nếu đang sử dụng hoặc tiếp xúc với các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, TV, hoặc các thiết bị gia dụng, bạn vẫn sẽ có khả năng bị sét đánh.
Đừng nên sử dụng các thiết bị điện tử và rút phích cắm điện khi trời mưa có sấm sét. Ảnh minh họa.
- Đường ống nước và các vật dụng kim loại: Sét có thể truyền qua hệ thống ống nước và các vật dụng kim loại trong nhà. Việc sử dụng vòi nước, bồn tắm, hoặc máy giặt khi có giông sét rất nguy hiểm.
- Cửa sổ và cửa ra vào: Sét có thể phóng qua các khe hở như cửa sổ và cửa ra vào, đặc biệt nếu các cửa này làm bằng kim loại hoặc có khung kim loại. Đứng gần các cửa sổ hoặc cửa ra vào khi có giông sét cũng làm tăng nguy cơ bị sét đánh.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện vật lý địa cầu, để hạn chế rủi ro việc bị sét đánh, các ngôi nhà cần có hệ thống chống sét. Hiện nay có 2 loại chống sét là chống sét đánh thẳng và chống sét lan truyền. Chống sét đánh thẳng, loại này thường sử dụng trong những ngôi nhà cao tầng gồm 1 cột thu lôi và 1 dây dẫn xuống đất; chống sét lan truyền là thiết bị chuyên dùng cho chống sét các đường dây điện cao thế, hạ thế… Tuy nhiên, phòng chống sét tuyệt đối là điều không thể đối với con người hiện nay, vì trong nhà thường sử dụng nhiều thiết bị điện tử, đường dây điện... rất dễ làm đường truyền của sét đi qua.
Hãy tắt nguồn điện, đừng dùng thiết bị điện tử khi trời mưa có sấm sét
Các bác sĩ khoa Ngoại, Trung tâm Y tế Bắc Sơn khuyến cáo, mọi người dân trong mùa mưa bảo cần hạn chế ra ngoài trời khi trời mưa dông, tìm chỗ trú ẩn an toàn khi gặp mưa dông, tránh xa những nơi trống trải, cây to, cột điện cao thế. Người dân cũng không nên trú mưa dưới mái hiên nhà, không đứng thành nhóm đông người gần nhau. Nếu ở ngoài trời, cần ở vị trí càng thấp càng tốt. Tốt nhất nên đứng nhón chân trên mặt đất hoặc ngồi xuống, lấy tay che tai.
Khi phát hiện người bị sét đánh hãy sơ cứu trước khi đưa đến bệnh viện. Ảnh minh họa.
Tiến sĩ Xuân Anh cũng cho rằng, để đảm bảo an toàn nhất có thể cho tính mạng con người, kể cả nhà có cột chống sét thì người dân vẫn cần phải thực hiện một số việc sau:
- Đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện; tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước; không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết.
- Rút ăng ten ra khỏi tivi; rút các phích cắm thiết bị điện trước lúc có dông gần xảy ra vì các đường dây điện thoại hay dây điện nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền. Nên tránh xa các dây này và các vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1 mét.
- Trường hợp cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt tivi) nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào. Người dân cần lập tức ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.
Khi gặp người bị sét đánh, nếu nạn nhân hôn mê thì cần kiểm tra xem còn thở hay không. Nếu ngừng thở, cần tiến hành hồi sinh tim phổi ngay lập tức. Cách sơ cứu là đặt nạn nhân nằm ngửa, tiến hành hồi sức hô hấp nhân tạo bằng miệng. Dùng tay bịt mũi nạn nhân, thổi một hơi mạnh vào miệng rồi bỏ tay ra để nạn nhân thở, làm như vậy khoảng 2 lần.
Ép tim ngoài lồng ngực cũng là cách sơ cứu cần có với người bị sét đánh. Sau khi tiến hành sơ cứu hãy nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.
* Tên nạn nhân trong bài đã được thay đổi.
