Mặc dù không hút thuốc lá thế nhưng chị em vẫn có tỷ lệ mắc ung thư phổi cao. Trường hợp của cô gái trẻ tên Tần Hoan (Trung Quốc) là một minh chứng điển hình.
Tần Hoan năm nay 25 tuổi và được chuẩn đoán bị ung thư phổi. Trong nháy mắt, não cô như trống rỗng, người mẹ đi cùng cô gào khóc, trong khi đó cha cô nắm lấy tay bác sĩ và không ngừng đặt câu hỏi: "Tại sao lại thế? Có phải bác sĩ đã nhầm không, con gái tôi vẫn còn trẻ như vậy, chúng tôi cũng không có bị bệnh ung thư, cầu xin bác sĩ hay khám lại".
Tần Hoàn bị ung thư do thường xuyên tiếp xúc với khói dầu nhà bếp - Ảnh: QQ
Tần Hoan và bố mẹ không thể nào chấp nhận được sự thật đó. Bởi trong suy nghĩ của họ ung thư phổi thường sẽ phát sau 45 tuổi, trong khi Tần Hoan mới có 25 tuổi.
Bác sĩ cũng rất muốn lý giải nguyên nhân dẫn đến Tần Hoan bị ung thư phổi. Sau khi nói chuyện và tìm hiểu về cuộc sống sinh hoạt của Tần Hoàn, cuối cùng các bác sĩ đã có câu trả lời, nguyên nhân dẫn đến Tần Hoàn bị ung thư phổi có liên quan rất lớn đền việc thường xuyên tiếp xúc với khói dầu trong nhà bếp.
Được biết, từ năm 15 tuổi Tần Hoan đã nghỉ học đến tiệm cơm nhỏ của gia đình giúp mẹ làm việc. Ban đầu cô cũng chỉ làm những việc lặt vặt chỉ đến khi Tần Hoan cầm đến cái muỗng để nấu ăn, lúc này Tần Hoan thấy công việc trong nhà bếp không tồi, khá hợp với cô. Công việc kinh doanh của quán cơm càng ngày càng tốt, do vậy Tần Hoan ở trong nhà bếp cả ngày lẫn đêm, từ đó đến nay đã 10 năm.
Vì sao khói bếp dẫn đến ung thư phổi?
Giáo sư Châu Thái Tồn, Giám đốc Phòng nghiên cứu miễn dịch ung thư của bệnh viện Phổi Thượng Hải,và là chuyên viên nghiên cứu ung thư của Đại học Đồng Tế Thượng Hải, đã công bố công trình nghiên cứu vào tháng 9/2009.
Khói bếp, dầu ăn là một trong những nguyên nhân gây ung thư phổi - Ảnh minh họa
Trong đó có một cuộc điều tra theo dõi nguyên nhân phát bệnh ung thư phổi kéo dài 5 năm cho thấy, 70% bệnh nhân ung thư phổi nam chết do hút thuốc lá. Trong khi ở phụ nữ không hút thuốc vẫn mắc ung thư phổi, cuộc điều tra chỉ ra có 60% phụ nữ là do tiếp xúc với khói dầu trong nhà bếp một thời gian dài, trong đó có 32% phụ nữ thích chiên xào thức ăn ở nhiệt độ cao, đồng thời đóng cửa sổ nhà bếp, khiến không gian nhà bếp nhỏ nhiễm khói dầu nghiêm trọng.
Bác sĩ Ân Vĩ Cường, trưởng khoa Lồng ngực của Bệnh viện số 1 thuộc Đại học y khoa Quảng Châu đã tiến hành một thí nghiệm và phát hiện, dầu hạt cải và dầu đậu nành đun nóng ở 270 độ đến 280 độ thì sẽ sản sinh chất ngưng tụ, có thể dẫn đến tổn hại nhiễm sắc thể tế bào, điều này được coi là có liên quan đến ung thư.
Không những vậy, dầu mỡ trong chảo cũng sẽ sản xuất PM2.5 (bụi siêu mịn), đã được kiểm tra bởi các cơ quan bảo vệ môi trường. PM2.5 xâm nhập vào cơ thể qua đường dẫn khí, chúng đặc biệt nguy hiểm khi có khả năng luồn lách vào các túi phổi và tĩnh mạch phổi, gây nên nhiều căn bệnh chết người.
Một nghiên cứu ở Anh đã chỉ ra rằng nấu ăn trên bếp có thông gió kém và hiệu quả đốt cháy thấp tương đương với mỗi ngày hút 2 bao thuốc lá, gây ra 1,6 triệu ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm. Đặc biệt, trong khói dầu chứa rất nhiều chất độc hại, kích thích mắt và cổ họng khi bị hít vào phổi, gây ra ung thư.
Làm sao để giảm tác hại từ khói bếp và dầu ăn?
Tỉ lệ mắc ung thư phổi của phụ nữ ngày càng gia tăng - Ảnh minh họa
- Nên hạn chế tối đa việc chế biến các món ăn ở nhiệt độ cao như chiên rán, đặc biệt tránh việc rán cháy đến mức dầu bốc khói mù mịt. Nếu không may để đồ ăn cháy như thế thì tốt nhất là nên bỏ đi, mở tất cả các cửa, bật quạt hút mùi để xua đi khí độc ở trong nhà.
- Không nên sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần, trong khi chọn mua dầu ăn nên chọn những loại dầu đảm bảo có uy tín, ít tạp chất, để tránh việc trong khi nấu nướng với dầu chất lượng không tốt sẽ sản sinh ra càng nhiều độc chất.
- Sau khi nấu nướng xong nên mở cửa sổ cho thông gió ít nhất là 15 phút.
- Sử dụng phương pháp nấu ăn như luộc, hầm, hấp, chưng,… giảm thiểu các món chiên rán, đây cũng là cách làm giảm khói dầu một cách hiệu quả. Sau khi nấu các món ăn thời gian kéo dài, các món liên quan đến dầu mỡ, nên dùng nước muối loãng xịt làm sạch mũi, họng để loại bỏ các chất có hại nếu hít phải.
