Theo như Đông y, lá mơ có tác dụng thanh lọc cơ thể, giải độc, làm mát, kích thích hệ tiêu hóa, chống viêm, giảm sưng đau, giúp lưu thông máu tốt hơn, điều trị ho. Ngoài ra lá mơ còn tác dụng chữa viêm đại tràng, rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích.
Lá mơ hay lá mơ lông là loại lá của cây mơ, còn có tên gọi khác như mơ leo, mơ tam thể, ngưu bì đồng, dây mơ lông, ngũ hương đằng,... Cây mơ vốn thuộc vào họ Thiên thảo, có tên khoa học là Rubiaceae. Cây mơ là cây thân thảo, có khả năng leo bám, dễ dàng phát triển. Lá mơ thường có hình dạng trứng nhọn, đối xứng và có 2 màu riêng biệt ở mỗi mặt lá.
Lá mơ có màu tím ở mặt dưới và màu xanh lục ở mặt trên, xung quanh lá có các lông tơ xuất hiện. Khi đem vò nát lá mơ sẽ xuất hiện mùi hương khó chịu đặc trưng. Hiện nay cây mơ được trồng rộng rãi ở khắp Việt Nam, ngoài ra còn xuất hiện ở nhiều nước châu Á như Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc.
Hình ảnh của lá mơ lông
Lá mơ có thể được thu hái quanh năm, đem về phơi khô làm thuốc hoặc dùng lá tươi làm nguyên liệu cho các món ăn kèm. Thông thường, để bảo quản lá mơ người ta hay đựng trong lọ thủy tinh kín và để ở nơi thoáng khí. Không nên để lá mơ phơi khô gần nơi ẩm ướt vì rất dễ gây tình trạng mốc.
Thành phần hóa học trong lá mơ
Tác dụng của lá mơ sở dĩ được nhiều người tin dùng đó là bởi những hoạt chất hóa học có lợi ẩn chứa trong lá mơ có vô vàn tác dụng đối với sức khỏe con người. Có thể kể đến một số chất quan trọng sau:
- Lá mơ giàu vitamin C và beta-carotene
- Lá mơ chứa hàng loạt các axit amin quan trọng với cơ thể như: Arginine, Cystine, Tryptophan, Valine, Tyrosin, Threonine, Lysine,...
- Ngoài ra, lá mơ còn chứa hoạt chất Alkaloid có khả năng chống oxy hóa cao cho cơ thể, và còn hợp chất sulfur dimethyl disulphide là một dạng tinh dầu có khả năng tương đương với thuốc kháng sinh.
20 Tác dụng của lá mơ đối với sức khỏe và các bài thuốc đi kèm
1. Chữa bệnh đau dạ dày
Đau dạ dày do viêm loét, xuất huyết dạ dày có thể sử dụng lá mơ để chữa trị. Theo như Đông y, lá mơ có tính mát, giúp chống lại vi khuẩn, giảm đau, tiêu độc ở dạ dày. Do đó nó có thể chủ trị tình trạng viêm loét dạ dày hoặc xuất huyết dạ dày và một số bệnh dạ dày khác gây ra đau dạ dày ở người. Các bạn có thể tham khảo bài thuốc sau đây:
- Chuẩn bị: Lá mơ lông 30g
- Cách làm: Xay nhuyễn lá mơ lông cùng với một cốc nước lọc, sau đó lọc lấy nước cốt để uống. Sử dụng 1 lần/ngày sẽ giúp giảm đi tình trạng đau dạ dày.
2. Điều trị đau nhức xương khớp
Người cao tuổi thường hay mắc bệnh đau nhức xương khớp do tình trạng thoái hóa cột sống, loãng xương, gai cột sống, đau khớp gối gây ra. Do đó có thể tham khảo 2 cách làm sau đây:
- Cách 1: Sử dụng lá mơ lông để sắc thuốc uống thay cho nước lọc hàng ngày.
- Cách 2: Giã nát lá mơ lông tươi, thêm một chút rượu sau đó cho vào ấm rồi dùng nước sôi để hãm nước giống như uống trà hàng ngày.
Lá mơ lông giúp điều trị đau nhức xương khớp
3. Chữa trị hội chứng ruột kích thích
- Chuẩn bị: Lá mơ lông khoảng 50-100g, 1 lòng đỏ trứng, gừng tươi 10g.
- Cách làm: Lòng đỏ trứng đánh cho tan, lá mơ xay nhuyễn, gừng tươi giã nát lấy nước cốt. Sau đó trộn hỗn hợp nguyên liệu trên lại với nhau, rồi mang đi hấp chín. Dùng bài thuốc này 2 lần/ngày để giảm bớt tình trạng bệnh.
4. Trị chứng bí tiểu do sỏi thận
Nếu bạn bị mắc bệnh sỏi thận từ đó gây ra tình trạng bí tiểu, tiểu rắt tiểu són. Hãy làm theo bài thuốc sau:
- Chuẩn bị: Lá mơ lông 100g
- Cách làm: Sắc lá mơ với nước để chia làm 2-3 lần uống/ngày. Thực hiện khoảng một thời gian, bạn sẽ thấy có thể thông tiểu, đi tiểu bình thường.
5. Chữa khó tiêu, chướng bụng
Theo như nghiên cứu từ các bác sĩ, khi người bệnh bị chướng bụng, khó tiêu, hãy thực hiện theo 2 cách làm sau đây:
- Cách 1: Hãy lấy một nắm lá mơ lông tươi, rửa sạch, sau đó ăn kèm với cơm như rau thông thường.
- Cách 2: Giã nát lá mơ lông để lấy nước uống vài lần trong ngày sẽ thấy hiệu quả giảm đầy bụng, khó tiêu tức thì.
6. Điều trị ho gà
Chiết xuất từ lá mơ chứa đựng tinh dầu có tên Sulfur dimethyl disulphide có khả năng tương tự như một loại kháng sinh, có tác dụng kháng viêm cao. Chính vì lẽ đó mà lá mơ lông được dùng để điều trị ho gà hiệu quả. Bạn có thể tham khảo bài thuốc sau đây:
- Chuẩn bị: Lá mơ và cam thảo dây mỗi loại 150g; cỏ mần trầu, rễ chanh, rau má, đẹt ác mỗi loại 250g; vỏ quýt 100g; gừng tươi 50g.
- Cách làm: Đem tất cả nguyên liệu trên sắc cùng với 6 lít nước, đun sôi cạn cho đến khi còn khoảng 1 lít nước thì giữ lại sử dụng. Chia mỗi ngày uống 3 lần sẽ giúp chữa trị chứng ho gà hiệu quả.
Khi trẻ bị ho gà hãy sử dụng lá mơ lông để điều trị
7. Điều trị cảm lạnh
Lá mơ lông có đặc tính sát khuẩn và chống viêm cao nhờ vào các axit amin có khả năng chống oxy hóa cho cơ thể. Do đó có thể giúp bạn điều trị cảm lạnh, cảm cúm một cách hiệu quả. Bạn có thể tham khảo cách làm sau:
- Chuẩn bị: Lá mơ lông 25 cái
- Cách làm: Bạn có thể ăn sống hoặc là ăn chung với cơm nóng như một loại rau thông thường để giúp giảm tình trạng cảm lạnh dễ dàng.
8. Chữa trị tiêu chảy
Sử dụng lá mơ cùng với nụ sim sẽ đem lại tác dụng chữa tiêu chảy hiệu quả. Hãy tham khảo cách thực hiện như sau:
- Chuẩn bị: Lá mơ lông và nụ sim số lượng như nhau
- Cách làm: Lá mơ và nụ sim hãy đem rửa sạch, sau đó xay nhuyễn. Kế đến cho hỗn hợp vào nồi cùng với nửa lít nước, đun sôi đến còn khoảng 150-200 ml nước lá thì tắt bếp. Lọc bỏ bã lá chỉ lấy nước uống, uống khi nước còn ấm để giúp điều trị tiêu chảy hiệu quả.
9. Giúp làm lành vết thương trên da
Lá mơ lông chứa hoạt chất Alkaloid có đặc tính kháng viêm và chống oxy hóa cao, có thể giúp làm lành các vết thương ở trên da mau chóng.
- Chuẩn bị: Lá mơ lông khoảng vài cái đã được rửa sạch với nước muối
- Cách làm: Xay nhuyễn lá mơ lông rồi sau đó lấy bã lá đắp trực tiếp lên vùng bị tổn thương ở trên da. Dùng gạc để cố định chỗ đắp, duy trì đắp khoảng 2 lần/ngày sẽ giúp vết thương trên da mau chóng lành lại.
10. Điều trị bệnh kiết lỵ
Ngoài các bệnh gây đau dạ dày, tác dụng của lá mơ lông còn hiệu quả trong điều trị bệnh kiết lỵ ở người. Khi bị kiết lỵ giai đoạn đầu, người bệnh thường bị đi đại tiện nhiều lần, phân sẽ bị lẫn máu và dịch nhầy. Hãy thực hiện các cách chữa trị như sau:
- Cách 1: Nếu kiết lỵ có kèm sốt thì hãy lấy một nắm lá mơ đem thái nhỏ, trộn đều với 1 quả trứng gà. Sau đó bọc hỗn hợp này với lá chuối rồi mang đi nướng chín. Sử dụng 2 lần/ngày sẽ giúp giảm bớt tình trạng bệnh.
- Cách 2: Lấy 50g lá mơ lông xay nhuyễn cùng 1 bát nước ấm và ½ thìa cà phê muối. Lọc bỏ bã giữ lại phần nước cốt để uống trước khi ăn.
- Cách 3: Lá mơ với lá phèn đen số lượng như nhau, đem đi giã nát với một cốc nước rồi chắt lấy nước cốt để uống hàng ngày.
Điều trị kiết lỵ hiệu quả nhờ vào tác dụng của lá mơ
11. Chữa chứng suy dinh dưỡng ở trẻ
Lá mơ có những hoạt chất có khả năng kích thích hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động mạnh hơn, từ đó tăng cảm giác thèm ăn, giúp tiêu hóa và hấp thụ thức ăn dễ dàng hơn.
- Chuẩn bị: Dạ dày lợn 1 cái, lá mơ 20g
- Cách làm: Dạ dày lợn rửa sạch sau đó thái nhỏ, lá mơ thực hiện tương tự, sau đó cho cả hai vào nồi để đun chín. Thực hiện món ăn này cứ 2 tháng/lần sẽ giúp trẻ thoát khỏi tình trạng suy dinh dưỡng.
12. Tác dụng của lá mơ trong cầm máu
Lá mơ chứa đựng các hoạt chất chống viêm mạnh, do đó nó có khả năng cầm máu tốt khi bạn gặp phải các vết thương hở do tai nạn. Hãy lấy một nắm lá mơ lông rửa sạch, sau đó giã nát rồi lấy bã lá đắp lên vết thương, dùng gạc cố định lại sẽ giúp cầm máu hiệu quả.
13. Làm thuốc tẩy giun
Nước cốt từ lá mơ lông có tác dụng giúp điều trị giun đũa hiệu quả do nó có chứa thành phần Alkaloid có khả năng sát khuẩn cao. Nếu bạn nghi ngờ cơ thể mình đang bị nhiễm giun, hãy chuẩn bị 50g lá mơ lông, sau đó đem rửa sạch rồi giã nát. Kế đến, vắt lấy nước cốt và cho thêm ít muối, hoàn tan hỗn hợp rồi uống sẽ giúp bạn tẩy các loại giun hiệu quả.
14. Điều trị nấm da, eczema
Tác dụng của lá mơ có hiệu quả trong điều trị các bệnh nấm ngoài da, eczema, tổ đỉa do hoạt tính sát khuẩn, kháng viêm của lá. Bạn chỉ cần giã nát một ít lá mơ lông, sau đó đắp lá lên vùng da bị bệnh sẽ giúp tình trạng thuyên giảm đáng kể.
15. Điều trị bệnh gout
Sử dụng lá mơ đúng cách sẽ giúp làm giảm đáng kể tình trạng sưng viêm và đau nhức các khớp do bệnh gout gây ra với cơ thể. Ngoài ra lá mơ còn giúp lưu thông máu về các khớp bị viêm do gout tốt hơn, từ đó ngăn chặn tích tụ muối natri urat trong cơ thể, đào thải nhanh axit uric ra ngoài. Vậy nên lá mơ có tác dụng hỗ trợ và cải thiện tình trạng bệnh gout hiệu quả và an toàn.
Lá mơ hỗ trợ điều trị bệnh gout
16. Giúp tạo sữa ở phụ nữ sau sinh
Mẹ bầu sau sinh thường hay bị tắc tuyến sữa gây ra đau đớn và mất sữa cho trẻ. Do đó hãy sử dụng lá mơ cùng với bột nếp để giúp lấy lại tuyến sữa một cách hiệu quả.
- Chuẩn bị: Lá mơ 1 nắm, bột nếp 1 ít
- Cách làm: Lá mơ trộn với bột nếp sao cho hỗn hợp hơi sền sệt là được. Sau đó đem xào trên chảo nóng rồi sử dụng các miếng lá đó đắp trên bầu vú để đả thông tuyến sữa, giúp sữa lưu thông dễ dàng trở lại.
17. Chống co giật
- Chuẩn bị: 20-60g lá mơ tùy tình trạng nặng nhẹ, một ít muối ăn
- Cách làm: Lá mơ rửa sạch, xay nhuyễn cùng một bát nước ấm, lọc lấy nước cốt rồi cho muối vào để hòa tan. Uống nước lá mơ này trước khi ăn để hạn chế tình trạng co giật đang gặp phải.
18. Điều trị bệnh lỵ amip
Bên cạnh tác dụng của lá mơ trong điều trị đau dạ dày, kiết lỵ, nó còn được sử dụng để đặc trị bệnh kiết lỵ do amip mà một số người hay gặp phải.
- Chuẩn bị: lá mơ lông 30g, lòng đỏ trứng gà 1 cái, lá chuối
- Cách làm: Thái nhỏ lá mơ lông, sau đó trộn đều với lòng đỏ trứng gà rồi gói tất cả vào trong lá chuối để nướng trên bếp. Sử dụng 2 lần/ngày, duy trì từ 8-10 ngày sẽ giúp giảm đi tình trạng bệnh. Nếu đi khám mà vẫn thấy còn trùng amip trong cơ thể, hãy sử dụng thêm 1 liệu trình nữa.
19. Tác dụng của lá mơ chống viêm
Lá mơ chứa các hoạt chất có khả năng sát khuẩn, chống oxy hóa cao như Methyl Mercaptan, Peaderin, Bisulfur, và cả Alkaloid. Ngoài ra chất Sulfur dimethyl disulphide có trong lá mơ lông còn hoạt động hiệu quả giống như các loại thuốc kháng sinh thông thường. Từ đó tăng khả năng giảm viêm nhiễm, có lợi trong điều trị viêm phế quản, ho ở người.
20. Điều trị viêm tai giữa ở trẻ
Nhờ vào khả năng chống viêm cao với các hoạt chất quan trọng như đã đề cập ở phía trên, lá mơ còn có tác dụng điều trị viêm tai giữa ở trẻ vô cùng hiệu quả. Bạn có thể tham khảo cách làm sau đây:
- Chuẩn bị: Lá mơ lông 1 nắm
- Cách làm: Rửa sạch lá rồi đem phơi khô cho đến khi lá mềm nhũn ra. Sau đó dùng tay vò nát lá mơ hoặc bạn có thể mang ra xay nhuyễn, rồi vo lại thành từng viên tròn có kích thước đủ để nhét lỗ tai. Lấy các viên đó nhét vào lỗ tai khi ngủ qua đêm để hút bớt dịch mủ và chống viêm hiệu quả cho tai, giúp giảm đau.
Lá mơ có thể giúp điều trị viêm tai giữa ở trẻ hiệu quả
Những lưu ý khi sử dụng lá mơ hàng ngày
Mặc dù tác dụng của lá mơ lông là rất bổ dưỡng đối với cơ thể và cho sức khỏe. Thế nhưng nếu sử dụng không đúng cách, lá mơ vẫn có thể gây ra nhiều tai hại cho bạn. Hãy lưu ý một số điều sau đây khi sử dụng lá mơ lông chữa bệnh:
- Luôn luôn rửa sạch lá mơ lông với nước muối loãng trước khi sử dụng.
- Nếu bạn bị dị ứng với lá mơ hoặc các thành phần trong đó, hãy lập tức ngưng sử dụng ngay.
- Sử dụng lá mơ có điều độ và đúng theo chỉ dẫn của chuyên gia hoặc các bác sĩ.
- Sử dụng lá mơ khi ăn những thực phẩm nhiều protein và đạm như thịt bò, thịt chó, thịt dê,... để giảm tình trạng khó tiêu, đầy bụng, ngăn ngừa bệnh gout.
