Ngôi làng xa xôi của Trung Quốc đã khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều thập kỷ vì sự thay đổi chiều cao bí ẩn của mọi người.
Nằm ở một góc tây nam hẻo lánh của huyện Tư Trung, thuộc thành phố Nội Giang, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc là ngôi làng nhỏ tên Yangsi. Được bao quanh bởi những ngọn núi và cánh đồng mênh mông, nơi đây giống như nhiều ngôi làng biệt lập khác nằm rải rác ở vùng nông thôn nơi đây. Vào năm 2018, nơi này chỉ có khoảng 80 cư dân thường trú. Làng Yangsi quá nhỏ và không có gì nổi bật, hầu hết mọi người có thể đi ngang qua đó mà không để ý nhiều. Tuy nhiên, đây lại là một nơi khác thường vì khoảng 40% dân số là người lùn. Tất cả họ đều sinh ra và lớn lên ở đó. Do có số lượng lớn cư dân gặp khó khăn về chiều cao nên Yangsi còn được biết đến với cái tên "Ngôi làng của những người lùn".
Các già làng kể rằng cuộc sống yên bình, hạnh phúc của họ đã bị hủy hoại vào một đêm mùa hè năm 1951, khi một căn bệnh lạ tấn công vùng này. Một số người dân địa phương mắc phải căn bệnh bí ẩn, chủ yếu ảnh hưởng tới trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 5-7 tuổi. Những đứa trẻ ngừng phát triển và giữ nguyên chiều cao trong suốt quãng đời còn lại. Ngoài việc không có khả năng phát triển chiều cao, một số bệnh nhân còn mắc phải những khuyết tật khác.
Đến năm 1985, một cuộc điều tra dân số phát hiện khoảng 119 trường hợp người lùn trong làng Yangsi. Rõ ràng, căn bệnh không dừng lại ở những bệnh nhân ban đầu mà còn truyền lại cho thế hệ sau. Tính đến năm 2014, 36 trong số 80 cư dân của làng là người lùn. Người cao nhất là khoảng 117 cm, thấp nhất thì chỉ 64 cm.
Bệnh lùn là tầm vóc thấp do tình trạng di truyền hoặc bị bệnh. Theo định nghĩa, người lùn trưởng thành sẽ có chiều cao khoảng 147 cm trở xuống. Chiều cao trưởng thành trung bình của những người mắc bệnh lùn là 122 cm. Các chuyên gia cho biết tỷ lệ còi cọc chỉ có thể xuất hiện với tỷ lệ 1/20.000 người, vì vậy, những gì xảy ra ở Yangsi là một điều rất khác thường và bí ẩn.
Các nhà khoa học và chuyên gia đã đến thăm làng Yangsi để nghiên cứu nước, đất và ngũ cốc trong khu vực. Họ cũng kiểm tra các cá nhân bị ảnh hưởng, hy vọng tìm thấy một số manh mối. Năm 1997, một giả thuyết mới cho rằng nồng độ thủy ngân cao trong đất gây ra tình trạng này, tuy nhiên, nó vẫn chưa được chứng minh. Cuối cùng, các chuyên gia không thể xác định nguyên nhân đằng sau tình trạng này và nó vẫn là bí ẩn cho đến ngày nay.
Không phủ nhận sự tồn tại của làng Yangsi nhưng chính quyền Trung Quốc vẫn ngăn không cho người nước ngoài tiếp cận ngôi làng. Vì vậy, chỉ có một số bức ảnh của người bản địa và những tin đồn kỳ quái lan truyền. Mặc dù tình trạng này được ghi nhận chính thức vào năm 1951 nhưng các báo cáo về người lùn xuất hiện từ năm 1911. Theo trang Oddity Central, vào năm 1947, nhà khoa học người Anh, Tiến sĩ Karyl Robin Evans, tuyên bố đã nhìn thấy vài trăm người lùn sống ở một thung lũng xa xôi, trong khu vực làng Yangsi tọa lạc.
Không có lời giải thích khoa học nào về hiện tượng này, dân làng bắt đầu tin rằng các thế lực ma quỷ đứng sau nó. Một số người đổ lỗi cho phong thủy xấu, trong khi những người khác cho rằng đó là do tổ tiên họ không được chôn cất tử tế nên giờ con cháu phải trả giá.
Thế nhưng, giả thuyết kỳ lạ nhất chính là việc xưa kia một người đàn ông họ Wang phát hiện ra con rùa đen có đôi chân kỳ lạ. Một số người làng muốn thả nó đi nhưng cuối cùng lại có người nướng và ăn thịt nó. Khi dịch "bệnh lùn" bùng phát, dân làng bắt đầu tin rằng việc ăn thịt rùa khiến họ bị trừng phạt.
Một số người khác thì đổ lỗi cho khí độc do người Nhật để lại sau xâm lược Trung Quốc nhiều năm trước. Trong thực tế, quân đội Nhật chưa từng đến làng Yangsi và đây là sự thật mà người dân nơi đây không chịu chấp nhận.
Trong suốt nhiều năm, một số cư dân đã rời khỏi khu vực vì sợ bị ảnh hưởng bởi căn bệnh kỳ lạ. Nhưng dường như mọi thứ đã được cải thiện. Theo báo cáo, các thế hệ trẻ của ngôi làng dường như không còn bị ảnh hưởng bởi hiện tượng lùn kỳ lạ này nữa. Điều này có nghĩa là chúng ta có thể không bao giờ biết được nguyên nhân thực sự gây ra tình trạng lùn tại Yangsi. Cho đến bây giờ, đó vẫn là một bí ẩn chưa có lời giải.
