Lịch sử quan trắc ghi nhận, năm nay là năm nhiệt độ khí quyển và nước biển cao nhất từ trước đến nay. Biến đổi khí hậu cũng làm các cơn bão ngày càng mạnh hơn.
2014: Bão ít, xuất hiện muộn về cuối năm
Năm 2014 ghi nhận số các cơn bão ít hơn hẳn. Thời gian xuất hiện các cơn bão muộn như siêu bão Hapupit (tháng 12 cuối năm) lần này cũng rất hiếm.
Nếu tính trung bình các năm thì mỗi năm có khoảng 12 cơn bão hoạt động trên biển Đông. Tuy nhiên, năm nay mới chỉ ghi nhận có 6 cơn bão, nếu tính cả siêu bão Hagupit thì có 7 cơn, ít hơn hẳn. Đặc biệt, diễn biến của các cơn bão cũng có sự bất thường.
Lý giải điều này, ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho hay, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt. Biến đổi khí hậu không làm gia tăng số lượng các cơn bão nhưng lại làm gia tăng các cơn bão mạnh. “Mùa bão không còn rõ ràng nữa. Khuynh hướng các cơn bão có quỹ đạo lệch về phía Nam, tần suất bão xuất hiện phía Nam nhiều hơn, thay cho việc vài chục năm mới có 1 cơn bão đổ bổ vào phía Nam thì hiện nay tần suất đã rút ngắn hơn rất nhiều”.
Đường đi của siêu bão Hagupit lúc 7g sáng nay (6/12). Nguồn: Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn trung ương
Trong năm nay, ngành khí tượng thủy văn thế giới và nước ta đều ghi nhận những dấu hiệu của hiện tượng pha nóng El Nino. Điều này tác động rõ rệt tới hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới.
Ông Hoàng Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn trung ương cho biết: “Theo ghi nhận của một số cơ quan Khí tượng Thủy văn uy tín trên thế giới, nhiêt độ khí quyển và nhiệt độ nước biển trong năm 2014 có giá trị trung bình lớn nhất kể từ khi có lịch sử quan trắc tới nay”.
Siêu bão Hagupit cũng xuất hiện rất muộn so với trung bình nhiều năm gây ra hiện tượng bão muộn về cuối năm. Nguyên nhân của bất thường này theo ông Hoàng Đức Cường chủ yếu là do pha nóng của El Nino gây ra.
Siêu bão Hagupit vẫn giật cấp 17
Về diễn biến của siêu bão Hagupit, dự báo mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn trung ương cho biết hiện siêu bão vẫn giữ cường độ mạnh cấp 17, giật trên cấp 17.
Cụ thể, lúc 7 giờ sáng nay (ngày 6/12), vị trí tâm bão Hagupit ở vào khoảng 12,1 độ Vĩ Bắc; 127,4 độ Kinh Đông, cách đảo Xa ma (Philippin) khoảng 220 km về phía Đông. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm bão mạnh cấp 16 (tức là từ 184 đến 201km một giờ), giật trên cấp 17.
Dự báo trong 24 giờ tới, bão di chuyển chủ yếu theo hướng Tây, mỗi giờ đi được khoảng 10 - 15km. Đến 7 giờ ngày 7/12, vị trí tâm bão ở vào khoảng 12,2 độ Vĩ Bắc; 124,5 độ Kinh Đông, trên khu vực miền Trung Philippin. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm bão mạnh cấp 15, giật trên cấp 17.
Trong khoảng 24 đến 48 giờ tiếp theo, bão có khả năng đổi hướng di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 10 - 15km. Đến 7 giờ ngày 8/12, vị trí tâm bão ở vào khoảng 13,0 độ Vĩ Bắc; 121,7 độ Kinh Đông, trên khu vực miền Trung Philippin. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm bão mạnh cấp 14 (tức là từ 150 đến 166 km một giờ), giật cấp 17.
Ông Hoàng Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhận định, siêu bão Hagupit còn có diễn biến rất phức tạp và có thể kết hợp với ảnh hưởng của đợt không khí lạnh tăng cường nên cần chú ý theo dõi trong các bản tin tiếp theo.
Theo báo cáo nhanh của Vụ Quản lý công trình thủy lợi, Bộ NN-PTNT, hiện nay dung tích các hồ chứa thuỷ lợi thuộc các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa đạt từ 50%-75% dung tích thiết kế. Tuy nhiên, một số hồ chứa đạt dung tích ở mức cao như Kim Sơn (Hà Tĩnh) 101%; Sông Thai (Quảng Bình) 100%, Khe Mây (Quảng Trị) 99%, Hồ Truồi (Thừa Thiên Huế) 99%, Phú Xuân (Phú Yên) 105%.
Hiện, vẫn tồn tại nhiều phương án về diễn biến của siêu bão Hagupit. Ở phương án cực đoan nhất, dự báo bão sẽ gây mưa kéo dài từ 2 ngày - 3 ngày, lượng mưa được dự kiến từ 200mm - 300mm. Với lượng mưa này thì hầu hết các sông suối từ Huế tới Bình Thuận đều ở mức báo động (BĐ) II- BĐ III, nhiều sông trên BĐIII.
Ở phương án bão không kết hợp với đợt không khí lạnh cường độ mạnh được dự báo tác động khoảng ngày 11 – 13/12 thì lượng mưa sẽ nhỏ hơn, ở mức từ 100mm-200mm. Theo nhận định của ông Hoàng Đức Cường, riêng tác động của không khí lạnh cường độ mạnh cũng có thể gây mưa từ 100mm-200mm. Tuy nhiên, thời gian lệch nhau thì sẽ không gây các đột biến về lũ.
Để chuẩn bị các hoạt động phòng chống với siêu bão Hagupit, Văn phòng Ban chỉ đạo Phòng chống lụt bão (PCLB) Trung ương cho biết, Văn phòng Ban chỉ đạo PCLB Trung ương - Văn phòng Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn đã có Công điện số 33/CĐ-TW chỉ đạo các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Bà Rịa - Vũng Tàu và các Bộ, ngành chỉ đạo triển khai công tác ứng phó với bão.
Bộ Giao thông vận tải, các tỉnh, thành phố Thái Bình, Nghệ An, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Bình Thuận, TP. Hồ Chí Minh, Sóc Trăng cũng có công điện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc triển khai các biện pháp chủ động ứng phó với bão.
