Theo chị Thương, đàn ông vùng biển không lãng mạn. Biết ngày 8.3 là ngày của phụ nữ, các anh cũng chỉ nói được vài lời dịu dàng, làm cho vợ vài món ăn ngon “chứ chẳng có quà cáp chi”. Anh mất, cuộc đời của chị cũng mất đi những lời dịu dàng đó.
Nỗi đau làng biển
Đó là tâm trạng của người vợ, người mẹ ở làng biển Khánh Hội, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau. Chúng tôi tìm đến ấp 7, xã Khánh Hội sau hơn 10 năm cơn bão số 5 (10.1997) đổ vào Cà Mau cướp đi sinh mạng hàng trăm ngư dân.
Ấp 7 từng được ví là “làng góa phụ” vì cùng lúc tới cả trăm nóc nhà vắng bóng đàn ông.
Chị Dung gạt nước mắt gượng dậy nuôi con
Con đường về làng biển Khánh Hội vốn đã chông chênh, khó đi…vậy mà đường dẫn vào “làng góa phụ” lại càng khó đi và chông chênh hơn gấp nhiều lần. Từ TP Cà Mau phải chạy hơn 50km đường bộ, chúng tôi mới đến được xã Khánh Hội, huyện U Minh. Gửi xe tại một điểm giữ xe cách cửa biển Khánh Hội khoảng 6 km, chúng tôi thuê đò dọc chở vào ấp.
Chị Trang, chủ phương tiện đò dọc nhận lời đưa chúng tôi đi. Nghe chúng tôi nói muốn đến những gia đình có chồng bị tử nạn trong cơn bão số 5, chị Trang bảo: "Tưởng đi đâu thì khó, chứ mấy anh muốn gặp các chị ấy thì trong ấp này thì nhiều".
Chị Trang thà chịu cực nhọc chứ nhất quyết không cho chồng ra biển
Theo lời chị Trang, sau cơn bão số 5, ở ấp 7 có nhiều người vợ phải đội khăn tang khóc chồng, nhiều đứa con còn chưa kịp biết mặt cha. Những người phụ nữ sau nhiều tháng ra biển đón chồng, họ lại trở về làm đám ma cho chồng mà trong quan tài trống rỗng do không tìm thấy xác. Có những gia đình nghèo đến mức không có tiền để rửa một tấm di ảnh lớn của chồng để lên bàn thờ…
Trên đường vào ấp 7, tôi hỏi chị Trang, chồng chị đâu mà không đi chạy đò để chị làm cực vậy. Vừa chạy xuồng máy, chị Trang trả lời: “Ông xã tui là người may mắn thoát chết trong cơn bão năm đó. Sau khi trở về chưa kịp hoàn hồn, ổng nói sẽ nghỉ đi biển vì không muốn xa mẹ con tui”.
Vậy mà gần một năm sau, chồng chị lại trở chứng đòi đi biển vì ở nhà tù túng quá chịu không nổi. Chị nhất quyết không cho, và nói ở nhà chị nuôi cho con có bố có mẹ. Từ đó, chị thay chồng kiếm tiền bằng nghề chạy đò, còn phần chồng chị thì lo cơm nước, chăm sóc cho mấy đứa con đi học. Ngày 8.3 này, chị là một trong số ít những phụ nữ trong ấp có chồng kề bên, chia sẻ đôi câu vui buồn…
Nhớ thương những ngày tháng cũ
Chiếc xuồng máy cũ kỹ của chị Trang đưa chúng tôi đến nhà chị Lê Thị Mỹ Dung là vợ anh Võ Minh Thành tử nạn trong cơn bão số 5, mất xác. Trước mặt chúng tôi là người phụ nữ với nét mặt khắc khổ, làn da cháy xám vì những ngày làm lụng thay chồng nuôi con.
Đôi mắt đỏ hoe, chi Dung kể: Hơn 15 năm trước, anh Thành vào cửa biển Khánh Hội đi ghe thuê, khi ấy chị mới bước qua cái tuổi 20 cũng làm thuê cho các chủ ghe ở cửa biển này. Cuộc sống nghèo khổ đã đưa hai người lại gần nhau. Ngày cưới chỉ đơn giản có mâm cơm cúng ông bà, vài ba người khách là bạn đi biển của anh Thành đến uống rượu chúc mừng. Sau ngày cưới, anh chị được người dân địa phương cho mượn miếng đất cất nhà để ở. Anh Thành đi biển, chị ở nhà làm thuê.
Ngày biết chị Dung có thai, anh Thành chạy đi khoe mình sắp được làm cha. Chiều 22.9.1997, khi hai vợ chồng cuốc đất đám mạ thuê, anh Thành nhận lời đi biển khi có chủ tàu gọi. “Lúc đó, tui có linh tính không tốt nên kêu ảnh ở nhà. Ảnh nói, cuốc đất không được bao nhiêu, tiền ăn còn không đủ lấy tiền đâu cho tui sinh con. Ảnh còn nói để đi chuyến biển này về, có tiền ảnh sẽ mua cái mùng mới để sinh con ra khỏi phải ngủ mùng cũ vì sợ muỗi cắn con…vậy mà!”, lời chị Dung bặt đi trong tiếng nấc.
Bà Trần Thị Lánh, mẹ ruột của chị Thương cho biết, anh Út mất tích ngoài biển thì hai tháng sau chị Thương sinh con. Đứa con được chị Thương đặt tên Nguyễn Bão Biển, như là một lời ghi nhớ về người chồng bạc số của mình. |
Chồng chết, nhà cửa cũng sập trong bão, chị đã từng nghĩ đến cái chết, nhưng không làm được vì còn đứa con trong bụng. Nghĩ vậy, chị Dung cố gắng đứng dậy để sống, lao vào công việc cả ngày lẫn đêm để có tiền sinh con.
Cuộc sống nghèo khổ, không mảnh đất “cầm dùi”. Hàng ngày chị phải tiếp tục công việc làm thuê. Một công việc như đã trói buộc cuộc đời chị từ khi mới lọt lòng mẹ.
Trường hợp của chị Trần Thị Lan, chị Nguyễn Kiều Thương… cũng là những người vợ thay chồng nuôi con. Chị Thương cho biết, chồng chị là anh Nguyễn Văn Út cũng mất trong cơn bão. “Ngày ảnh đi biển, tui đang mang thai đứa con đầu lòng. Tui như chết đi khi hay tin ảnh đã mất tích. Tui sinh con ra trong những ngày tháng đau khổ, buồn tủi ấy”, chị Thương nói.
Cũng theo chị Thương, đàn ông vùng biển không lãng mạn. Biết ngày 8.3 là ngày của phụ nữ, các anh cũng chỉ nói được vài lời dịu dàng, làm cho vợ vài món ăn ngon “chứ chẳng có quà cáp chi”. Anh mất, cuộc đời của chị cũng mất đi những lời dịu dàng đó.
Đối với những người phụ nữ như chị Dung, chị Lan, chị Thương và nhiều chị em phụ nữ khác ở làng biển này thì thời gian không xóa được nỗi đau mà họ phải gánh chịu. Nhưng bù lại, họ có được niềm vui khi thay chồng nuôi các con trưởng thành.
Những đứa con sinh ra không biết mặt cha như cháu Võ Minh Hoàng (con chị Dung), Nguyễn Bão Biển (con chị Thương)… nay đã khôn lớn, có thể giúp mẹ đỡ đần một phần của cuộc sống mưu sinh.
Và cũng chính những đứa con này đã đem lại nụ cười cho những bà mẹ nghèo đầy vất vả ở làng biển Khánh Hội.