Giữa ngọn núi trơ trọi xuất hiện một mó nước mát lạnh và chưa bao giờ cạn. Đặc biệt hơn, nguồn nước ở đây được người dân (xóm Thia, xã Yên Mông, Hòa Bình) coi như một “thần dược” giúp chữa nhiều loại bệnh trẻ con hay mắc.
Tắm nước “thiêng” hạ sốt?
Đặt chân về xóm Thia, không khó để chúng tôi hỏi thăm được đường đến mó Úi – mó nước được đồn thổi có khả năng chữa bệnh cho trẻ nhỏ. Tạt vào chỗ đám trẻ đang thả trâu ở đầu làng, chúng tôi hỏi đường đến mó Úi và được chỉ dẫn: “Các chú đi thẳng con đường này đến giữa làng rồi vượt tiếp hai con dốc dài nữa, khi nào đến đồi Bùi thì hỏi tiếp. Mó nước nằm ở giữa rừng, không có người dẫn đi rất dễ bị lạc. Để chắc chắn, các chú đến chân đồi Bùi rồi hỏi nhà bà Dì. Ở làng này, bà ấy là người thông thuộc nhất”.
Theo chỉ dẫn, chúng tôi tìm đến nhà bà Dì. Vừa nghe khách hỏi, bà đã nhiệt tình “tư vấn” về mó nước kỳ diệu: “Mó nước này nhiều người đến xin lắm nhưng không dễ tìm. Mó Úi nằm không xa bản Thia là mấy. Tuy nhiên để có thể tìm được mó nước thiêng giữa ngọn núi rậm rạp không phải chuyện dễ dàng. Dọc đường lên núi, bà Dì giải thích việc người dân nơi đây coi nước mó Úi như “thần dược” bắt nguồn từ một giai thoại được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Theo đó, thời xa xưa tại bản Thia có cặp vợ chồng lấy nhau 3 năm mà mãi không thấy có con. Chạy chữa, cúng bái mãi mà không có kết quả, người vợ buồn chán khóc ròng. Một đêm nọ, trong giấc ngủ chập chờn, người vợ trẻ mơ thấy một người phụ nữ lạ mặt dắt tay đến một mó nước trên núi rồi khẽ múc nước đưa cho cô uống. Sau đó, người phụ nữ lạ mặt dặn rằng: “Sau này có con, đứa bé sẽ thường hay nhớ rừng mà khóc, mà giật mình. Nếu thấy hiện tượng đó thì hãy đến mó nước này xin nước về tắm hoặc vuốt lên khắp người đứa trẻ, như thế nó sẽ ngủ ngon giấc”. Giật mình tỉnh giấc, người vợ vội vàng kể lại giấc mơ cho chồng. Sau đó, hai người vội vã đi lên núi tìm xem có thấy mó nước như trong giấc mơ không. Quả nhiên, họ thấy một mó nước nhỏ, trong vắt, nằm giữa ngọn núi.
Bà Nguyễn Thị Dì đang dọn dẹp quanh mó Úi.
Vì sao nước mó Úi giúp trẻ hạ sốt Trao đổi với PV, bà Ngô Kim Nhung, Trạm Trưởng trạm y tế xã Yên Mông cho hay: “Việc trẻ bị sốt, các bác sĩ vẫn thường tư vấn một số trường hợp nên tắm cho trẻ bằng nước ấm, giúp bé hạ sốt nhanh hơn. Nguồn nước mó Úi thường ấm hơn bình thường nên cũng có tác dụng hạ sốt đối với một số dạng sốt thông thường. Việc nước mó Úi có chữa được bệnh giật mình, hoặc ra mồ trộm hay không thì rất cần có sự nghiên cứu của khoa học. Còn đối với người dân nơi đây, nó đã là tín ngưỡng khó thay đổi. Việc này cũng không gây tác hại xấu, mọi người vẫn có ý thức đưa trẻ đến bệnh viện mỗi khi mắc bệnh nặng”. |
Không lâu sau, người vợ có thai và sinh được một cậu con trai kháu khỉnh. Thế nhưng đứa trẻ đêm nào ngủ cũng giật mình thon thót, toàn thân mồ hôi vã ra đầm đìa. Nhớ lại giấc mơ lạ, người vợ kêu chồng lên núi xin nước về tắm cho con. Đúng như người đàn bà xuất hiện trong mơ nói, chỉ một thời gian ngắn sau đó, đứa trẻ không còn giật mình hay khóc nửa đêm nữa.
“Tôi không biết câu chuyện là thật hay hư cấu. Nhưng nhiều đời nay, người dân ở bản này đều coi nước ở đây là “thần dược”. Các con, các cháu tôi đều được dùng nước mó Úi để chữa chứng giật mình, ra mồ hôi trộm. Thỉnh thoảng có đứa bị sốt, tôi dùng nước mó Úi tắm thì hạ sốt ngay”, bà Dì cho biết.
Theo quan sát của chúng tôi, mó Úi rộng chưa đến 1m2, chiều sâu khoảng 20 – 30cm. Xung quanh rễ cây mọc quây kín. Khắp bề mặt mó nước có nhiều đồng tiền lẻ loại mệnh giá 500 đồng, 1000 đồng... Theo bà Dì, đó là tiền “xin lễ” của những người đến mó xin nước. Mà tiền ở đây họ để lại nhiều lắm nhưng tuyệt nhiên không người nào dám đến lấy cả. Bà con đều coi mó nước là chốn linh thiêng?!”.
Ông Mai chia sẻ về những điều lạ quanh mó nước trên núi.
Mó nước chứa tinh chất cây thuốc quý?
“Theo kinh nghiệm bà Dì, không phải cứ lấy nước mó Úi mang về nhà tắm cho trẻ, hoặc vuốt khắp người cho trẻ là sẽ chữa khỏi bệnh. “Đầu tiên là phải tin thì mới đi xin nước, chứ đừng đến xin theo sự nghi ngờ. Trước khi xin nước về chữa bệnh cho trẻ cần phải để lại vài đồng tiền lẻ, nó như là cái lễ xin “thần rừng”. Tiếp đến là dùng ống nước bằng tre, hoặc nứa để múc nước. Khi mang nước về nhà, nếu là trời nắng thì phải phơi nước cho ấm, sau đó dùng để tắm, hoặc là vuốt lên người đứa trẻ. Mà công đoạn vuốt cũng phải được thực hiện theo đúng quy trình, vuốt từ trên đầu vuốt xuống đến chân... Cách làm này chúng tôi học theo hướng dẫn của ông bà truyền lại. Nước mó Úi chữa tốt nhất vẫn là chứng giật mình và ra mồ hôi trộm ở trẻ em”, bà Dì cho hay”.
Ở bản Thia, không chỉ có bà Dì mà rất nhiều các cụ cao niên và người dân đều khẳng định, mó Úi chữa được bệnh cho trẻ con. Ông Bùi Văn Mai (65 tuổi) nhà ngay đầu bản Thia cho biết: “Không chỉ có người dân bản chúng tôi dùng nước mó Úi chữa bệnh đâu, nhiều người dân ở tận Phú Thọ, Sơn Tây… cũng tìm về đây xin nước. Mà không đâu xa, mới mấy hôm trước thôi, hai vợ chồng đứa con trai cả nhà tôi cũng lên mó Úi lấy nước về tắm cho con gái nó. Đứa bé được hơn 1 tuổi rồi nhưng đêm nào ngủ cũng giật mình rồi khóc thét lên. Mới đầu, vợ chồng nó không tin chuyện nước mó Úi chữa được bệnh nên mang con đi khám khắp nơi. Nhưng cái bệnh giật mình của trẻ con thì ở đâu mà chữa được. Hết cách, bọn nó mới nghe lời vợ tôi lên núi xin nước mó Úi. Đúng một tuần sau, con bé ngủ ngon không giật mình và khóc ban đêm nữa. Tôi không biết có phải do nước mó Úi mà khỏi hay không, nhưng bao đời nay người dân bản vẫn tin và dùng nó. Thấy tốt thì mọi người cứ dùng thôi”.
Để hiểu rõ hơn về câu chuyện mó Úi có khả năng chữa bệnh, chúng tôi đến gặp ông Nguyễn Văn Hồng, Trưởng thôn Thia. Ông Thia cho biết: “Mó Úi có từ lâu lắm rồi, tôi cũng không biết nó có khả năng chữa được bệnh thật hay không. Nhưng từ lâu, người dân ở bản Thia vẫn tin tưởng vào điều kỳ diệu từ nguồn nước này. Họ thường lấy nước về để tắm, hay để làm hèm (làm phép - PV) giúp trẻ con được ngủ ngon giấc, không bị giật mình hay ra mồ hôi trộm. Có thể một vài người thấy hiệu nghiệm nên truyền tai nhau khiến nhiều người tin. Mó nước vì thế được coi như là một tín ngưỡng của người dân ở bản Thia này. Tuy nhiên, mọi người cũng ý thức được rằng, nước mó Úi chỉ dùng để chữa mẹo một số bệnh thông thường cho trẻ nhỏ. Còn khi gặp phải bệnh nan y, hay các bệnh nặng khác, mọi người vẫn thường tìm đến bệnh viện để khám và điều trị”.
Giải thích vì sao nước mó Úi chữa được bệnh, bà Nguyễn Thị Diễn (70 tuổi) một lang y nổi tiếng ở xã Yên Mông cho rằng, do rừng núi xứ Mường cây cối trập trùng, trên đồi núi có vô vàn cây thuốc quý, có thể dòng nước mó Úi chạy luồn lách qua những vùng đất có cây thuốc quý, rễ cây thuốc tiết ra dòng nước chất thuốc đó nên nước mó Úi mới chữa được bệnh. “Bởi có nhiều cây thuốc quý tiết ra hòa vào nước nên nước ở mó Úi vừa chữa được bệnh, uống vào lại rất ngọt. Tuy vậy mỗi khi trẻ mắc bệnh, mọi người vẫn có ý thức đưa trẻ đến bệnh viện”, bà lang Diễn nói.