Nguyện ước sớm nhận được bồi thường để giúp các con bù đắp phần nào thiệt hại sau mấy chục năm mang án oan của người đàn bà 81 tuổi đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Chiều 23/5, trao đổi với PV, luật sư Vũ Thị Nga, Trưởng Văn phòng luật sư Công Lý Việt cho biết, bà vừa cùng cụ Đặng Thị Nga (81 tuổi) và ông Trịnh Huy Dương (48 tuổi, cùng trú tại thị trấn Tuần Giáo, Điện Biên) làm việc với đại diện TAND tỉnh Điện Biên về vấn đề thương lượng bồi thường oan sai.
Cụ Nga và ông Dương chính là hai trong số ba mẹ con mang án oan giết cha, giết chồng gần 30 năm, vừa được minh oan và xin lỗi công khai vào hồi năm ngoái.
Tại buổi thương lượng, hai bên bước đầu thống nhất TAND tỉnh Điện Biên bồi thường số tiền hơn 4 tỉ đồng cho mẹ con cụ Nga. Cũng phải nói rõ, số tiền này gia đình cụ Nga chỉ được nhận khi việc thương lượng đã hoàn tất và có quyết định cuối cùng về vấn đề bồi thường.
Buổi thương lượng bồi thường giữa cơ quan tố tụng và gia đình cụ Đặng Thị Nga. Ảnh: LS Vũ Thị Nga
Số tiền này bao gồm: Thiệt hại tinh thần cho ba người con của cụ Nga (Trịnh Huy Dũng, Trịnh Thị Ngọc, Trịnh Việt Vương; tiền thuốc bồi dưỡng sức khỏe đối với cụ Nga trong 28 năm; chi phí khai quật, mai táng, thuê luật sư; các khoản bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Công Hiến; các khoản bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Huy Dương…
Đối với số tiền yêu cầu còn lại (khoảng 14 tỉ đồng), hai bên vẫn chưa thể thỏa thuận được do có sự khác biệt khi áp dụng quy định pháp luật.
Cụ thể, TAND tỉnh Điện Biên đề nghị áp dụng Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2009, trong khi đó gia đình cụ Nga và luật sư đề nghị áp dụng Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 để giải quyết bồi thường oan sai.
Biên bản bắt tạm giam bà Nga và hai quyết định hủy bỏ việc tạm giam với hai con trai của bà Nga.
“Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2017 đã được Quốc hội thông qua và sẽ có hiệu lực vào ngày 1/7 tới đây. Vì vậy, đối với các khoản bồi thường về thiệt hại thực tế, nhất là tổn thất về tinh thần, nếu áp dụng theo luật cũ thì không còn phù hợp, ảnh hưởng lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của người bị oan sai”, luật sư Nga nói.
Luật sư Nga cũng cho hay, dự kiến khoảng 1 tháng nữa, bà cùng gia đình cụ Nga tiếp tục có buổi thương lượng với TAND tỉnh Điện Biên. Nếu mọi việc thuận lợi thì nhanh nhất vài tháng nữa gia đình cụ Nga sẽ nhận được tiền bồi thường oan sai.
Nói về các khoản bồi thường còn lại, cụ Nga cho biết, do tuổi đã cao nên mong muốn được tòa xem xét, giải quyết bồi thường theo luật quy định. 28 năm sống trong tủi nhục vì mang tội giết chồng, bà và các con chỉ mong được cơ quan tố tụng thực hiện trách nhiệm của họ.
Hai mẹ con cụ Nga tại buổi xin lỗi công khai sáng 24/10/2017.
Trước đó, cụ Đặng Thị Nga cùng các con đã gửi đơn yêu cầu bồi thường oan sai đến TAND tỉnh Điện Biên. Mức bồi thường mà luật sư và gia đình cụ Nga yêu cầu cơ quan tố tụng bồi thường cho gần 30 năm mang thân phận bị can vì bị hiềm nghi giết chồng, giết cha là hơn 18 tỉ đồng.
Theo đơn yêu cầu, cụ Nga cho biết bản thân bà bị giam giữ 205 ngày, bị truy tố oan sai 28 năm (từ năm 1990 đến tháng 10/2017). Bà Nga yêu cầu được bồi thường tổn thất tinh thần gần 2 tỉ đồng, bồi thường tổn thất tinh thần cho 3 người con hơn 3 tỉ đồng. Ngoài ra bà Nga còn yêu cầu bồi thường khoản tiền giảm sút thu nhập, giảm sút sức khỏe… Tổng số tiền bà Nga yêu cầu bồi thường là 9,6 tỉ đồng.
Anh Trịnh Huy Dương (con trai bà Nga) bị bắt về tội giết bố, bị giam giữ hơn 800 ngày và bị truy tố oan sai không giam giữ gần 26 năm. Anh Dương yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần, giảm sút thu nhập, giảm sút sức khỏe, chi phí kêu oan với tổng số tiền là 4,5 tỉ đồng.
Căn nhà nhỏ gần chân đèo Pha Đin của gia đình cụ Nga.
Anh Trịnh Công Hiến (con trai bà Nga) bị bắt, bị giam giữ hơn 800 ngày về tội giết bố. Anh Hiến cũng bị truy tố oan sai không giam gần 26 năm. Do buồn chán, uất ức vì mang tội giết bố oan, anh Hiến sinh bệnh tật và mất năm 2004 khi chưa được giải oan. Tổng số tiền gia đình yêu cầu bồi thường cho anh Hiến là 4 tỉ đồng.
Trong đơn yêu cầu bồi thường, cụ Nga cũng nhắc lại những ngày tháng đau khổ đến cùng cực khi phải mang tội giết chồng, 2 con trai bà mang tội giết cha.
Lúc cụ và hai con trai bị bắt thì 3 người con còn lại vẫn thơ dại, chưa đến tuổi thành niên. Cụ băn khoăn do bị ảnh hưởng bởi những vụ án oan mà nay một người con trai của bà mắc bệnh trầm cảm.
Gia đình bà Nga đặt quyết định đình chỉ điều tra lên ban thờ và thắp hương cho anh Trịnh Công Hiến.
“Vụ án này xảy ra với tôi và gia đình là một mất mát vô cùng lớn không gì bù đắp nổi. Việc cả gia đình bao gồm tất cả những người trưởng thành và chưa trưởng thành đều bị điều tra, truy tố xét xử oan sai làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín không chỉ tới tôi mà còn tới cả gia đình, họ tộc, dân làng, bị xã hội lên án. Chúng tôi không những chỉ bị suy sụp về tinh thần mà còn bị suy sụp nghiêm trọng về thể chất.
Các con tôi gồm Trịnh Thị Ngọc, Trịnh Huy Dũng, Trịnh Việt Vương vất vưởng không nơi nương tựa, thất học, đứa thì điên dại mất hết lý trí, đứa thì không có hạnh phúc riêng tư”, cụ Nga viết trong đơn.
Cụ Nga hy vọng TAND tỉnh Điện Biên sẽ sớm tổ chức thương lượng tiếp theo và thực hiện việc bồi thường vì nay tuổi bà đã ở ngưỡng "gần đất xa trời".
“Cuộc đời của tôi và các con tôi tan nát, khổ cực vì vụ án oan này đến nay là quá đủ rồi. Các cơ quan chức năng làm sai thì phải chịu trách nhiệm, tôi mong nhận được tiền bồi thường trước khi chết để có thể giúp các con bù đắp phần nào thiệt hại suốt những năm tháng qua”, người đàn bà 81 tuổi tâm tư.