Thời gian gần đây, thông tin cơ quan chức năng công bố chính thức về việc phát hiện chất cấm có tên "vàng ô" được người chăn nuôi sử dụng để tạo màu vàng cho gà khiến dư luận hết sức hoang mang.
“Tẩy chay” gà có màu vàng
Theo đó, ngày 6/10, ông Phạm Tiến Dũng - Trưởng phòng thanh tra chuyên ngành (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) chính thức thông tin về việc phát hiện ra tình trạng sử dụng một loại hóa chất mới trong chăn nuôi.
Ông Dũng cũng cho biết, hóa chất được sử dụng là vàng ô (VAT Yellow), qua thực nghiệm trên động vật của Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho thấy, vàng ô có gây tồn dư trong vật nuôi và gây ung thư.
Ngay sau khi thông tin trên được đăng tải rộng rãi trên các phương thiện thông tin đại chúng, nhiều người tiêu dùng đã tỏ ra hoang mang, lo lắng. Thậm chí, không ít người đã “từ mặt” những sản phẩm gà có màu da vàng óng, lý do là vì họ không thể biết những miếng thịt gà đó có chưa chất gây ung thư hay không, nên cách tốt nhất là không mua để đảm bảo an toàn.
Theo ghi nhận của phóng viên tại chợ đầu mối Cầu Diễn và Dịch Vọng hậu, những người tiêu dùng nếu lựa chọn gà làm thực phẩm cho bữa ăn gia đình thì họ sẽ chọn những con gà có thịt màu trắng, hoặc gà còn lông sau đó thuê mổ chứ tuyệt nhiên không ai dám ăn những con gà có màu vàng bắt mắt.
Theo các chủ sạp hàng, gà có màu vàng là gà công nghiệp
Bác Nguyễn Thị Thương (57 tuổi, Dịch Vọng) chia sẻ: “Tôi xem tivi thấy thông tin nhuộm vàng gà mà lo quá. Trước đó, gia đình tôi thường mua đùi và cánh loại gà này về chiên. Nhưng từ hôm biết thông tin, tôi tránh xa loại gà có màu vàng này, thay vào đó là tôi chọn gà màu trắng (gà tam hoàng) tuy giá thành đắt hơn một chút nhưng khi ăn mình cảm thấy yên tâm hơn”.
Chia sẻ của bác Thương cũng là những suy nghĩ chung của những người nội trợ khi lựa chọn thực phẩm là thịt gà cho bữa ăn hàng ngày. Đối với người tiêu dùng là vậy, còn đối với những người bán gà thì họ lại có những cách giải thích khác nhau.
Trong vai một người mua hàng, khi phóng viên tỏ vẻ lo ngại về việc gà da màu vàng sợ tẩm hóa chất, thì người bán hàng giải thích: “Đây là gà công nghiệp đẻ trứng, khi chúng không cho năng suất trứng nhiều thì thải loại ra ngoài bán gà thịt, vì thế có giá rẻ hơn nhưng loại gà khác, hơn nữa gà công nghiệp con nào cũng có màu da vàng như nhau”.
Theo người chủ cửa hàng này, nếu muốn biết được gà tươi, không tẩm ướp gì thì chỉ cần sờ lên da gà là có thể nhận biết được. Theo đó, nếu gà tươi ngon, đảm bảo thì trên bề mặt da luôn có độ dính và sờ vào thấy gờn gợn tay. Còn những loại gà khác thì nhớt và trơn tuột như sờ vào mỡ.
Cũng theo chủ cửa hàng này, từ hôm có thông tin gà tẩm hóa chất, việc kinh doanh của cửa hàng cũng ế ẩm hẳn, chỉ bán được gà ta, gà trắng còn gà công nghiệp, nếu trước kia bán 7-10 con/ ngày thì nay chỉ bán được 2-3 con/ ngày.
Tăng độc hại chứ không tăng dinh dưỡng
Đánh giá về việc sử dụng chất vàng ô để tạo màu vàng cho gà nhiều chuyên gia về công nghệ thực phẩm đã lên tiếng bác bỏ những lời giải thích của các hộ buôn bán thịt gà. Theo đó, các chuyên gia cho rằng, việc dùng chất vàng ô là từ khi chăn nuôi gà, chất độc đã ngấm vào trong từng thớ thịt, gây độc hại khôn lường với người sử dụng.
Gà nhiễm chất Vàng ô là từ khi trộn vào thức ăn chăn nuôi
Ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) cho biết, trong quá trình chăn nuôi, người nuôi sử dụng chất vàng ô để trộn vào thức ăn để tạo màu đẹp, đồng thời khi cho gà ăn sẽ giúp chân, da gà có màu vàng bắt mắt.
Khẳng định về giá trị dinh dưỡng khi cho gà ăn chất vàng ô, ông Dương thông tin, các loại thịt sử dụng chất có màu vàng bắt mắt nhưng trên thực tế không làm tăng chất dinh dưỡng ở thịt. Minh chứng cho thấy là người châu Âu, họ ăn các loại thịt màu trắng và họ vẫn cao lớn, thông minh. Trong khi đó, người Việt lại thích ăn thịt gà có da màu vàng nên người nuôi đã sử dụng để dễ bán.
Theo ông Dương, vàng ô là hóa chất được nhập khẩu về từ nước ngoài, có công dụng để nhuộm màu sợi vải hoặc được sử dụng làm nguyên liệu làm ve quét tường trong ngành xây dựng. Chất này không được phép sử dụng trong thực phẩm vì nó có hại cho sức khỏe của con người khi ăn các loại thịt có tồn dư chất này.
Cũng liên quan đến vấn đề này, TS Nguyễn Duy Thịnh (Chuyên gia về an toàn thực phẩm) cho biết, để gà có màu đẹp và bắt mắt người tiêu dùng, ngoài chất vàng ô còn rất nhiều loại hóa chất khác cũng có thể dùng để tạo màu. Trong đó, các chất gốc azo thì rất độc, chúng có khả năng gây ung thư, nhẹ thì có thể gây dị ứng. Với trẻ nhỏ, việc hấp thụ quá nhiều chất này có thể gây kích thích, hiếu động thái quá hoặc lơ đãng.
Vàng ô (VAT Yellow) có 3 loại là VAT yellow1, VAT yelow2, VAT yellow4. VAT Yellow một là một loại thuốc nhuộm dùng trong công nghiệp, nếu pha thêm một số phụ gia khác sẽ có tác dụng bám màu, giữ màu tốt hơn. Tuy nhiên không có bất kỳ tài liệu nào trong nước đề cập đến công dụng cũng như độc hại của loại hóa chất này. VAT Yellow 4, có công thức hóa học là: C24H12O2, Tuy nhiên loại chất này được khuyến cáo lại có hại cho sức khỏe loại cấp tính. VAT Yelow 2, có công thức hóa học là C28H14N2O2S2. Đây là 1 loại hợp chất có tính axit vì thế chắc chắn sẽ gây hại cho sức khỏe con người hơn VAT Yellow 4. Điều đặc biệt là hợp chất VAT Yelow 2 có chứa nguyên tố S, mặc dù dioxit lưu huỳnh là khá an toàn để sử dụng như là phụ gia thực phẩm với một lượng nhỏ, nhưng khi ở nồng độ cao nó phản ứng với hơi ẩm để tạo ra axit sulfurơ mà với một lượng đủ lớn có thể gây tổn thương cho phổi, mắt hay các cơ quan khác. Trong các sinh vật không có phổi như côn trùng hay thực vật thì nó ngăn cản sự hô hấp. TS Nguyễn Văn Khải (Nguyên giám đốc viện Khoa học vật lý Hà Nội) |