Tết cận kề mà dịch cúm A/H5N1 trên người cũng như trên gia cầm có nguy cơ tái xuất khiến nhiều người lo lắng. Trung Quốc đã ghi nhận nhiều ca bệnh nhiễm các chủng virus cúm mới, độc lực cao mà khả năng lây lan vào Việt Nam rất cao do hoạt động vận chuyển, buôn bán gia cầm lậu.
Lo ngại nhiêu chủng cúm mới xuất hiện
Ngày 20-1 vừa qua, Bộ Y tế Trung Quốc đã xác nhận, một bác sĩ 32 tuổi, đang làm việc ở bộ phận cấp cứu của bệnh viện nhân dân khu Phố Đông Mới, Thượng Hải đã tử vong do nghi ngờ bị nhiễm virus cúm H7N9. Đáng lo ngại, nam bác sỹ này chưa bao giờ tiếp xúc với gia cầm trước đó.
Dù virus H7N9 chưa ghi nhận phát hiện ở Việt Nam, nhưng tại Trung Quốc, năm 2013 đã ghi nhận 147 ca nhiễm, làm 47 người tử vong. Đầu năm 2014, quốc gia này đã ghi nhận thêm 11 ca nhiễm tại Thượng Hải, Chiết Giang, Giang Tô và Quảng Đông làm 4 người tử vong.
Còn theo Tổ chức Thú y thế giới, tại tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc) và vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) đã xuất hiện virus cúm độc lực cao H5N2 gây ổ dịch lâm sàng và chết nhiều gia cầm.
Ngoài ra, tại nhiều tỉnh, thành của Trung Quốc đã phát hiện virus cúm H7N9 trên người và một số chợ buôn bán gia cầm sống. Cúm A/H5N1 cũng đã xuất hiện trở lại tại Trung Quốc.
Tại tỉnh Giang Tây (Trung Quốc) cũng đã xuất hiện bệnh nhân bị nhiễm H10N8 và trước đây đã phát hiện chủng virus cúm này tại chợ gia cầm tỉnh Quảng Đông.
Nguy cơ cúm gia cầm bùng phát dịp Tết
Tại Việt Nam, ngày 20-1 vừa qua, Bộ Y tế cũng đã xác nhận một trường hợp tử vong vì cúm gia cầm H5N1. Nạn là nam, 52 tuổi, trú tại thôn 2, xã Bình Minh, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước.
Ông Phạm Văn Đông, Cục Thú y nhận định, đây là trường hợp tử vong đầu tiên do nhiễm cúm A/H5N1 trong năm 2014 sau 9 tháng không có ca mắc trên người. Đáng nói, tại địa phương này không công bố dịch cúm gia cầm xuất hiện.
Kể từ năm 2003 tới nay, Việt Nam đã ghi nhận 126 ca nhiễm cúm H5N1, trong đó 63 ca đã tử vong. Riêng năm 2013 có 2 ca nhiễm, trong đó 1 ca tử vong.
Nguy cơ lây nhiễm từ buôn bán gia cầm lậu
Ngày 7-1-2014, dịch cúm gia cầm cũng đã được công bố xuất hiện ở tỉnh Bắc Ninh. Cục Thú y cho hay, dịch xảy ra tại 4 xã, phường của 4 huyện, thị xã, thành phố thuộc Bắc Ninh đã làm gần 10.000 con gia cầm mắc bệnh. Đây là ổ dịch cúm gia cầm đầu tiên trên cả nước trong năm 2014.
Trong khi đó, cuối năm, nhu cầu tiêu thụ gia cầm của các gia đình thường lớn hơn, dễ nảy sinh các hoạt động vận chuyển, buôn bán gia cầm lậu từ Trung Quốc. Mặc dù, hoạt động này đã bị ngăn chặn đáng kể, nhưng do hai nước có đường biên dài sát nhau, khó ngăn chặn triệt để. Rồi, hoạt động mua bán, trao đổi giữa cư dân biên giới giữa hai nước cũng khó kiểm soát.
“Nguy cơ những chủng virus cúm gia cầm độc lực cao như H10N8, H7N9 xâm nhập vào Việt Nam là rất cao qua các hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới”, ông Đông lo ngại.
Ngoài hoạt động buôn bán qua biên giới có nguy cơ mang chủng virus mới vào trong nước gây lây nhiễm thì hoạt động buôn bán gia cầm trong nước dịp Tết cũng gây lo ngại, dịch có thể bùng phát diện rộng.
Tại nhiều chợ trên địa bàn Hà Nội, gia cầm lông (sống) bày bán rất nhiều phục vụ nhu cầu cúng lễ cuối năm cho các gia đình. Mặc dù đã có quy định cấm buôn bán, giết mổ gia cầm lông trong nội thành, nhưng quy định này từ lâu đã bị phớt lờ.
Chợ Nguyễn Công Trứ, chợ Long Biên, dọc con phố Lĩnh Nam… gia cầm lông được bày bán la liệt. Người bán giết mổ ngay trên vỉa hè, tại chợ để phục vụ người dân.
Cục Thú y cho biết, kết quả giám sát tại 147 chợ buôn bán gia cầm sống tại 44 tỉnh, thành cho thấy, tỷ lệ mẫu vịt dương tính với virus H5N1 là hơn 5,6%; tỷ lệ chợ có phát hiện virus H5N1 lên tới hơn 61%.
Không những vậy, virus H5N1 còn tồn lưu trong môi trường, đàn chim hoang, chim di trú cũng như việc nhập lậu gia càm qua biên giới gây nguy cơ phát sinh dịch.
Bên cạnh đó, Việt Nam còn bị đe dọa bởi mối nguy lây lan các chủng virus cúm khác, đặc biệt là H7N9 từ Trung Quốc. Ông Trương Đình Bắc, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế nhận định, tỷ lệ tử vong trên các ca bệnh nhiễm virus H7N9 rất cao. Trong khi, giám sát dịch tễ cho thấy, rất khó để phát hiện sự lưu hành của loại virus này. Vì vậy, cũng rất khó để cảnh báo cho người dân.
Hạn chế tiếp xúc với gia cầm sống Để hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm H5N1 và các chủng virus cúm khác, các chuyên gia khuyến cáo chị em nên hạn chế tiếp xúc với gia cầm sống. Đặc biệt, các chị em sức khỏe không tốt, sức đề kháng kém và chị em đang mang thai. Khi mua bán gia cầm, chị em nên lưu ý, với gia cầm lông, chọn con khỏe mạnh, mào đỏ, không có dấu hiệu tím tái, nếu thấy biểu hiện như lù rù thì không nên mua; với gia cầm đã giết mổ, chọn con nào còn tươi, không bị tái, nhợt nhạt, thịt chắc. |