Việc nong môi dưới để xỏ khuyên đĩa vô cùng đau đớn và đáng sợ nhưng lại là cách để các cô gái tại đây kiếm được chồng, đồng thời cũng là để thể hiện vị thế xã hội.
Bộ tộc Suri sống tại phía tây thung lũng Omo, Ethiopia là một trong những bộ tộc lâu đời, bí ẩn và độc đáo bậc nhất trên thế giới. Văn hóa và những phong tục truyền thống của người Suri đến nay vẫn vẹn nguyên, gần như không bị tác động bởi thế giới hiện đại bên ngoài với nhiều nét đẹp và bản sắc vừa kỳ lạ, vừa thú vị. Một trong số đó chính là phong tục nong môi dưới để xỏ khuyên cho phụ nữ trước khi lấy chồng.
Mới đây, nhiếp ảnh gia người Thái Lan Sarawut Intarob, 37 tuổi, đã tới thăm bộ tộc Suri và thực hiện một bộ ảnh về những người phụ nữ nơi đây, đồng thời tìm hiểu về những truyền thống văn hóa của người dân bản địa. "Điều khiến tôi sốc nhất chính là việc xỏ khuyên vào môi dưới. Khi đến tuổi thiếu niên, các cô gái sẽ lựa chọn có nong môi dưới để xỏ khuyên bằng những tấm gỗ hoặc miếng đất sét lớn hay không. Họ tin rằng đây là một cách để làm đẹp. Tôi đến đây vào tháng 1/2020 và ở lại trong 9 ngày", nhiếp ảnh gia nói.
Những người phụ nữ ở bộ tộc Suri thường bắt đầu việc xỏ khuyên vào năm 12 tuổi hoặc một năm trước khi họ chuẩn bị lấy chồng. Các cô gái được quyền lựa chọn nhưng hầu như tất cả đều lựa chọn xỏ khuyên, bởi việc này sẽ giúp họ trở nên đẹp hơn và thu hút được những người chồng giàu có.
Giá trị và độ giàu có của một người đàn ông trong bộ tộc Suri được đo bằng số con bò mà anh ta sở hữu. Một người đàn ông có vợ tại bộ tộc Suri thường sở hữu 30-40 con bò. Gia súc là điều vô cùng quan trọng đối với người Suri vì nó định hình địa vị trong xã hội.
Tuy nhiên, để xỏ được những chiếc khuyên "khổng lồ" như vậy, các cô gái Suri phải trải qua quá trình vô cùng đau đớn và có phần đáng sợ. Họ phải nhổ bỏ hai hoặc bốn chiếc răng ở hàm dưới, sau đó cắt phần môi dưới, kéo dài ra để nong những chiếc khuyên làm bằng gỗ hoặc miếng đất sét. Những tấm khuyên này ban đầu có thể có kích thước khoảng 40 cm, sau đó thậm chí có thể tăng lên 50-60 cm.
Người Suri tin rằng những chiếc khuyên môi dưới càng to thì họ càng có cơ hội lấy chồng giàu hơn, đồng thời của hồi môn cũng nhiều hơn. Ngoài việc để làm đẹp và kiếm chồng, việc xỏ khuyên môi dưới cũng là cách để phụ nữ Suri thể hiện vị thế trong xã hội.
Ngoài xỏ khuyên môi dưới, phụ nữ Suri cũng xỏ khuyên tai nhưng không bao giờ to như khuyên môi. Họ còn có nhiều cách làm đẹp khác như bôi đất sét trắng lên mặt, trang trí hoa hay đội sừng bò lên đầu.
Người Suri có chung ngôn ngữ với các nhóm dân tộc Chai và Timaga, được gọi là tiếng Surma. Tuy nhiên, bộ tộc Suri gần như không tiếp xúc với thế giới bên ngoài, ngoại trừ việc buôn bán vàng. Thành phố gần bộ tộc này nhất là Arba Minch cũng cách tới gần 100 km. Thậm chí, rất ít người Suri biết tiếng Amharic - ngôn ngữ chính thức của đất nước Ethiopia.
"Họ vẫn sống bình thường và duy trì nền văn hóa như tổ tiên của mình dù sống trong thế kỷ 21", nhiếp ảnh gia Sarawut Intarob chia sẻ.
Bộ tộc Suri rất thân thiện và sẵn sàng chào đón những người lạ đến thăm, tuy nhiên lại trở nên vô cùng hung dữ nếu bị xâm phạm về gia súc hay đất đai. Họ sẵn sàng chiến đấu nếu người của bộ tộc khác có ý tranh giành.
Mỗi ngôi làng của bộ tộc Suri thường có từ 25-4.000 người. Những người lớn tuổi sẽ là người dẫn dắt bộ tộc cả về hành động lẫn tâm linh. Người đứng đầu thực hiện các nghi lễ được gọi là "komoru".
Ngoài việc xỏ khuyên môi dưới, người Suri cũng duy trì một số phong tục đáng sợ khác, ví dụ như gây chiến và đánh nhau một cách tàn bạo. Những cuộc chiến đấu này thường là nơi để các chàng trai trẻ chứng minh sức mạnh của bản thân với các cô gái và tìm vợ.
Tuy nhiên trong những năm gần đây, một số hủ tục của họ đã bị mai một, các cô gái trẻ Suri cũng dần lựa chọn không xỏ khuyên môi dưới nữa.
Nhiếp ảnh gia Sarawut Intarob chia sẻ: "Họ trang điểm bằng cách trộn đất sét màu với nước và đôi khi thoa lên cả cơ thể. Không chỉ làm đẹp mà việc này còn ngăn côn trùng đốt. Họ cũng cắm hoa lên đầu để kỷ niệm những sự kiện khác nhau như tân gia hay đám cưới. Khuôn mặt họ bôi đất sét còn để tránh ánh nắng mặt trời. Họ rất hào hứng khi gặp người khác. Bất chấp rào cản ngôn ngữ và văn hóa, họ vẫn thân thiện với khách du lịch và mỉm cười khi nhìn thấy máy ảnh".
