Số vốn bỏ ra không nhiều, thời gian nuôi ngắn, cách chăm sóc đơn giản, ít bệnh tật lại cho năng suất cao, nuôi vịt trời đang là mô hình kinh tế được bà con nông dân hưởng ứng để làm giàu tại chính quê nhà.
Vịt trời còn được gọi là vịt hoang dã hay vịt bầu. Vịt trời châu Á thuộc loại định cư, rất phổ biến tại các vùng đầm lầy, đồng cỏ ngập nước, ao hồ và kênh rạch. Đây là loại vịt hiện đang được nuôi và bán phổ biến tại thị trường Việt Nam. Chất lượng thịt rất thơm ngon và đẻ nhiều trứng.
So với các loại vịt khác, vịt trời có kích thước lớn hơn, trọng lượng trung bình từ 3 - 5 kg, hoặc có thể nặng hơn nữa. Vịt trời thuộc loài động vật ăn tạp, nên thức ăn chủ yếu của chúng là hạt, cỏ, rong biển, côn trùng, các loài động vật nhỏ,... Nó có tuổi thọ trung bình khoảng 5 - 7 năm, tính cách rất hiền lành, rất dễ nuôi. Đặc biệt, với sự hoang dã vốn có nên con vịt trời rất ít bị bệnh và không tốn nhiều công chăm sóc.
Nhận thấy nhu cầu thị trường ngày càng cao, số vốn ban đầu bỏ ra thấp, nhiều người nông dân đã nắm bắt thời cơ, chuyển hướng kinh doanh sang mô hình nuôi vịt trời, cho thu nhập hàng trăm triệu, có khi lên đến cả tỷ đồng mỗi năm.
Anh Nguyễn Mạnh Cường (phường Đậu Liêu, thị xã Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được biết đến là tỷ phú nông dân với trang trại rộng gần 3ha, có nhà cấp bốn, ao cá, hệ thống nhà xưởng để nuôi hàng nghìn con vịt trời, gà, lợn và trồng cây ăn quả. Trong đó, vịt trời chính là con vật nuôi mang lợi nhuận kinh tế cao cho gia đình anh Cường.
Cách đây 9 năm, giữa lúc chưa biết nuôi con gì thì anh Cường được một người bạn cho nếm thử món vịt trời. Ngay lập tức, anh Cường tiến hành tìm hiểu kỹ thuật nuôi vịt trời và quyết định đầu tư toàn bộ vốn liếng của mình.
Ban đầu, anh Cường mua 1.500 con vịt giống để nuôi thử nghiệm. Với cách làm sáng tạo và khá nhạy bén, từ số vịt giống mua về, một phần anh nuôi vịt thịt còn lại để nhân giống. Sau một thời gian, đàn vịt trời tăng dần lên, nhân giống lên hàng vạn con, gồm cả vịt sinh sản và vịt thương phẩm. Thời điểm nhiều nhất lên đến 19.000 con, ít nhất cũng 7.000 con.
Theo anh Cường, nuôi vịt trời không khó, chúng lớn rất nhanh và ít bệnh. Thức ăn là những loại dễ kiếm như lúa, ngô, cám… Sau khoảng 4 - 5 tháng nuôi, có thể xuất bán với trọng lượng trung bình mỗi con đạt từ 1 - 1,5 kg. Thịt vịt trời ngon, thuộc diện đặc sản nên giá bán trên thị trường luôn ở mức cao, từ 120.000 - 150.000 đồng/con, tùy chất lượng vịt trời. Để đáp ứng nhu cầu về con giống, gia đình anh Cường đã mở thêm cơ sở sản xuất vịt giống, giá khoảng 30.000 đồng/con độ 7 ngày tuổi.
Sau 9 năm, bằng sự kiên trì, chịu khó, sự sáng tạo và phấn đấu nỗ lực không ngừng nghỉ, anh Cường đã gây dựng được một cơ ngơi rộng lớn với quy trình sản xuất khép kín bài bản. Mô hình nuôi vịt trời đã mang lại nguồn thu nhập bình quân gần 1 tỷ đồng/năm cho nhà anh Cường và là nơi cung cấp giống vịt trời uy tín tại địa phương.
Trong khi đó cô Nguyễn Thị Nguyền (xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, Sóc Trăng) cũng là một trong những hộ gia đình thành công với mô hình nuôi vịt trời. Bắt đầu từ năm 2015, cô Nguyền nhận thấy nuôi vịt trời cho hiệu quả kinh tế cao, lại phù hợp với điều kiện tự nhiên ở địa phương nên đã quyết định mua vài chục con để nuôi thử nghiệm.
Sau vài lứa, thấy tỉ lệ hao hụt thấp, sinh trưởng, phát triển tốt nên gia đình cô Nguyền đã mở rộng mô hình kết hợp vịt thịt và vịt giống. Đến nay tổng đàn vịt trời của nhà cô đã lên đến gần 1.000 con.
Theo cô Nguyền, giá vịt thịt luôn ở mức cao từ 70.000 - 85.000 đồng/kg, có thời điểm lên đến 100.000 đồng/kg vẫn không đủ nguồn hàng để bán. Hiện nay, mỗi tháng gia đình cô Nguyền xuất bán khoảng vài trăm con vịt thịt và trên 2.000 con vịt giống. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thu về xấp xỉ 20 triệu đồng/tháng.
Trong khi đó, ông Ngô Hồng Thứ (ấp Vĩnh Hòa, xã Tân Tập, huyện Cần Giuộc, Long An) không chỉ thành công với mô hình nuôi vịt trời mà còn góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhiều hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn tại địa phương.
Gia đình ông Thứ từng có kinh nghiệm nuôi vịt siêu thịt, nhưng theo thời gian, mô hình này đã cũ nên thu nhập bấp bênh. Trăn trở với việc nuôi vịt của gia đình, ông Thứ bắt đầu tìm tòi, nghiên cứu và chuyển hướng sang nuôi vịt trời sau khi được nếm thử món ăn này tại một bữa tiệc.
Năm 2013, ông Thứ đã lặn lội đến các tỉnh miền Tây, thậm chí miền Bắc để tìm mua được các giống vịt trời chất lượng, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương. Từ 15 con vịt trời mua với giá 10 triệu đồng để nuôi thử nghiệm, sau 6 tháng, vịt bắt đầu đẻ trứng. Nhờ được tư vấn, cộng với gia đình có kinh nghiệm nhiều năm nuôi vịt, đến nay, tỷ lệ trứng nở đạt trên 80%, chất lượng con giống ngày càng tốt.
Theo ông Thứ, gia đình hiện có khoảng gần 1.000 con vịt giống bố mẹ và hơn 2.000 vịt thịt. Bình quân, vịt thịt bán 100.000 đồng/con trọng lượng từ 1-1,2kg; vịt giống 20.000 đồng/con. Sau khi trừ chi phí, hàng năm, ông Thứ thu lợi nhuận đến nửa tỷ đồng từ việc nuôi vịt trời.
Theo nhiều hộ nông dân, khác với những mô hình chăn nuôi vịt công nghiệp phổ biến trước đây, mô hình chăn nuôi vịt trời phải đảm bảo các yếu tố về con giống, chuồng trại, chế độ dinh dưỡng và nhất là nơi nuôi phải gắn liền với môi trường tự nhiên thì mới cho khả năng sinh trưởng tốt nhất. Nếu đảm bảo đầy đủ những điều kiện trong chăn nuôi, mô hình nuôi vịt trời sẽ cho hiệu quả kinh tế cao, giúp các hộ gia đình vươn lên làm giàu.