Đứng sau hào quang của những người nghệ sĩ là những người quản lý. Nghệ sĩ có thực lực là một chuyện, nhưng nếu không có một người quản lý nhanh nhẹn, sắc sảo sẽ rất khó trụ vững trong môi trường showbiz khắc nghiệt.
Tại Việt Nam, chưa có trường nhận đào tạo quản lý nghệ sĩ
Có lẽ chẳng ai gần và hiểu nghệ sĩ hơn người quản lý. Bạn mê mệt Mỹ Tâm, Trấn Thành, Đàm Vĩnh Hưng, Hồng Nhung, ChiPu…song để đến gần họ thì rất khó. Người quản lý thì khác, họ sát sao với nghệ sĩ từng ngày, từng giờ thậm chí từng phút.
Chi Pu và Trang Pháp là hai nghệ sĩ đầu quân về The First Management, có chung 1 công ty chủ quản.
Đây cũng là công việc được nhiều bạn trẻ yêu thích nhưng lại chẳng biết bắt đầu từ đâu, học trường nào. Trao đổi cùng phóng viên, bà Đào Vân An (Giám đốc truyền thông The First Management) cho biết hiện nay Việt Nam không có trường nào đào tạo bài bản cho công việc quản lý cho nghệ sĩ. Những người theo đuổi công việc này sẽ làm theo kiểu "nghề dạy nghề", học hỏi trong lúc làm việc cho đến khi thuần thục.
“Tất cả quản lý của công ty đều là dân tay ngang, xuất phát là fan hoặc làm truyền thông, báo chí…
Theo tôi đức tính cần nhất của người làm quản lý nghệ sĩ là trách nhiệm, cẩn thận, kiên nhẫn với nghệ sĩ, có đạo đức nghề nghiệp, không tham lam hào quang, chấp nhận hy sinh (vì làm ngành này sẽ mất thời gian riêng tư nhiều)”- bà Đào Vân An chia sẻ.
Ví dụ như Như Phan - người đứng sau hành trình Đạp Gió Rẽ Sóng thành công rực rỡ tại Trung Quốc của Chi Pu và đồng hành cùng chị đẹp Trang Pháp trong mùa đầu tiên của chương trình tại Việt Nam. Người ngoài cuộc ít ai biết, Như vốn là trưởng FC Chi Pu ở Sài Gòn.
Trước khi là quản lý của Chi Pu, Như Phan là trưởng FC Chi Pu ở Sài Gòn.
Như Phan và CEO Hữu Anh (quản lý trước đó của Chi) có nhiều dịp tiếp xúc, đó cũng là cơ duyên giúp Như chính thức làm việc cùng giọng ca Anh ơi ở lại. Trước đó, Như từng làm việc cùng nhiều tên tuổi khác như: Jaykii, Mai Anh, quản lý thương mại của Huỳnh Hiền Năng, Ben Phạm...
“Làm sao để mang hình ảnh của nghệ sĩ một cách hoàn thiện nhất cùng những cái sản phẩm của nghệ sĩ một cách hoàn thiện nhất đến với khán giả, là công việc của quản lý. Song song đó, quản lý nghệ sĩ cũng sẽ là người tìm kiếm những cơ hội mới cho nghệ sĩ hoặc khám phá thêm những những điều mà nghệ sĩ không nghĩ là mình có thể làm được”- Như Phan chia sẻ.
Áp lực sau ánh hào quang
Thịt Kho là cái tên chẳng xa lạ trong showbiz Việt. Tên thật của chị là Phương Nam. Chị sở hữu công ty truyền thông riêng, là người quản lý truyền thông, hỗ trợ truyền thông của nhiều dự án phim đình đám, cũng là người quản lý của nhiều nghệ sĩ.
Chị Phương Nam (Thịt Kho) cho biết sau ánh hào quang của nghề quản lý nghệ sĩ là những áp lực
Chị đến với công việc này khoảng 3-4 năm nay. Vốn làm báo, kết hợp truyền thông, những mối quan hệ và cơ duyên làm quản lý nghệ sĩ đã đến với chị từ đó.
“Công việc này không hào nhoáng như nhiều người vẫn nghĩ. Đằng sau đó là rất nhiều áp lực: áp lực về việc thuyết phục nghệ sĩ ra sản phẩm như thế nào, làm việc như thế nào, truyền thông như thế nào… Quản lý nghệ sĩ nghĩa là mình phải có trách nhiệm với hình ảnh, phát ngôn, hoạt động của nghệ sĩ trước công chúng. Đó là công việc cực kì khó”- chị Phương Nam nói.
Đồng tình với quan điểm về công việc người quản lý nghệ sĩ như Như Phan đã nêu, chị bổ sung thêm “nghệ sĩ không ra mặt làm những công việc gì thì người quản lý sẽ ra mặt làm những công việc đó”. Chị lấy ví dụ như giữ mối quan hệ với bầu show, chủ động tìm kiếm những nhãn hàng mới, khách hàng mới, chưa kể thay họ làm việc với báo chí, người quản lý truyền thông…
Công việc mỗi ngày của chị Thịt Kho không cố định mà tuỳ theo khối lượng công việc của nghệ sĩ. Những đầu việc mỗi ngày chị thường làm là: check email của đối tác, trả lời báo giá, gửi xin tài trợ cho nghệ sĩ, kiểm tra hình ảnh nghệ sĩ, đo lường độ tương tác xem các trang mạng xã hội nói gì về nghệ sĩ của mình, từ đó cân chỉnh, làm việc với ekip đặt hàng sản phẩm, những bộ hình…
Nghề quản lý nghệ sĩ thu nhập khủng cỡ nào?
Từ chối chia sẻ về thu nhập nghề, nhưng chị Thịt Kho cho biết “đó là nguồn thu nhập từ khá cho đến tốt”. Nghệ sĩ hiện nay có nhiều nguồn thu nhập: ngoài công việc như hát, diễn xuất, còn có những nguồn thu nhập thụ động như livestream, gắn những tiếp thị liên kết của nhãn hàng lên kênh. Nghệ sĩ sống ổn, quản lý sống ổn.
Bà Đào Vân An (trái) bên Á hậu Huỳnh Phạm Thuỷ Tiên
Như Phan cho biết cô có hợp đồng công ty, công ty cũng có hợp đồng với nghệ sĩ nên cô có nguồn thu nhập ổn định. Quản lý của Chi Pu, Trang Pháp không tiết lộ mức thu nhập.
Một người lâu năm trong nghề cho biết đây là nghề "sống ấm" "no đủ" nếu quản lý có tâm, có tài, gặp nghệ sĩ có tầm. Những thông tin như nam ca sĩ Noo Phước Thịnh tặng quản lý 1 tỷ đồng mừng sinh nhật, hay Hoà Minzy 'mạnh tay' thưởng tết cho quản lý 400 triệu đồng...từng gây sốt mạng xã hội là vài minh chứng nhỏ.
Một nguồn tin của phóng viên cho hay thu nhập của quản lý nghệ sĩ rất vô chừng, vài triệu, vài ba chục triệu, thậm chí là con số không ngờ. Quản lý không đầu tư thì có khi chỉ nhận lương tháng như là một nhân viên trong công ty, còn cả hai cùng đầu tư thì mới ăn chia lợi nhuận.
Thường thu nhập quản lý nghệ sĩ sẽ tính theo % sau khi trừ chi phí cost (trang phục, make up, vé máy bay, ăn uống, truyền thông...). "Cái này không cố định, từ 20-40% tùy theo thỏa thuận. Nhưng cũng có trường hợp tỷ lệ ăn chia là 50-50 nếu như quản lý là người xây dựng tên tuổi nghệ sĩ từ đầu"- người này bật mí.
Thực tế, chi phí đầu tư cho nghệ sĩ mỗi khi ra sản phẩm mới cũng là rất lớn. "Nếu thật sự là bạn tâm huyết muốn dành những gì tốt đẹp nhất gà nhà của mình, thì những năm đầu sợ là không lời chứ đừng nói là thu nhập cao"- người này cho biết.
Không phải ngẫn nhiên mà rất nhiều quản lý nghệ sĩ bắt nguồn từ fan hâm mộ, bạn bè. Bởi công việc này bên cạnh sự sắc sảo cần có cả sự kiên nhẫn, tình thương, tình thân.
Đến nay Như đã bên Chi Pu 8 năm. 8 năm có lẽ không dài so với một đời người nhưng đó là những năm tháng thanh xuân rực rỡ nhất của tuổi trẻ.
“Nghệ sĩ cũng như bao người khác, cũng stress, khủng hoảng không chỉ công việc mà còn nhiều vấn đề khác trong cuộc sống. Với Chi, tôi và mọi người sẽ dành một khoảng thời gian riêng tư để Chi vượt qua. Sau đó sẽ có những cách quan tâm khác như gửi trái cây, nhắn tin động viên. Còn với Trang Pháp, chị cần một người ở bên tâm sự thì Như luôn ở đó. Khi chị Trang muốn lắng nghe, tâm sự, luôn có Như và team ở phía sau”- Như Phan trải lòng.
