Nhãn là một loại quả yêu thích của nhiều người. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận người tiêu dùng sẽ mua phải nhãn tẩm hóa chất.
Nhãn đang chuẩn bị vào mùa thu hoạch. Quả nhãn có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều loại nhãn không rõ nguồn gốc xuất xứ, bán giá rẻ giật mình.
Theo các chuyên gia thực phẩm để bảo quản nhãn được lâu, từ trước đến nay người trồng nhãn và người thu mua nhãn vẫn thường sử dụng một loại chất hóa học là lưu huỳnh (hay còn gọi là diêm sinh) để đốt, xông hơi diệt các loại côn trùng, vi khuẩn biến mất.
Vỏ nhãn xông lưu huỳnh dễ bị tách hoặc chỉ cần ngâm trong nước thôi là có thể hỏng ngay.
Khi lưu huỳnh bị đốt cháy sẽ tạo thành SO2 làm thay đổi màu sắc và mùi quả nhãn. Lúc này quả nhãn không còn mùi thơm tự nhiên, cuống có những hạt màu trắng li ti bám vào, nghĩa là nó đã được xông bằng lưu huỳnh hoặc chất gì đó tương tự.
Bảo quản nhãn bằng cách đốt lưu huỳnh là công nghệ Ấn Độ chuyển giao sang Việt Nam, đã cho phép sử dụng với điều kiện không được vượt quá 30 ppm (phần triệu). Tuy nhiên, trong quá trình xông, khí SO2 gặp hơi ẩm trong phổi sẽ thành H2SO2 (axit xunfurơ) - một chất oxy hóa nên rất độc.
Ngoài ra, người ta còn nhúng thuốc tím vào nhãn để oxy hóa vi sinh vật, đồng thời làm cho vỏ quả nhãn bóng và đẹp hơn.
Nổi tiếng nhất ở nước ta là loại nhãn lồng Hưng Yên. Thời gian thu hoạch nhãn lồng Hưng Yên kéo dài khoảng 3 tháng, từ cuối tháng 7 tới tháng 10 và chia làm 3 đợt.
Bản chất thuốc tím có tính oxy hóa nên thường dùng để khử trùng. Từ đó cũng dẫn đến nhãn không còn mùi thơm tự nhiên. Sử dụng thuốc tím chỉ là cách người bán hàng nghĩ ra, điều này chưa được công bố và chưa có quy định sử dụng cụ thể. Nếu dùng với dung lượng ít có thể làm màu quả nhãn sáng hơn, nhưng nếu dùng quá nhiều sẽ khiến vỏ bị cháy chuyển sang màu đen xám.
Vì vậy, để yên tâm, tránh mua phải nhãn phun hóa chất, bạn cần lưu ý các mẹo nhỏ dưới đây:
Nhãn ngâm hóa chất có vẻ ngoài khá giống với nhãn bình thường nên phân biệt bằng mắt thường rất khó. Thế nhưng, chúng cũng có một vài biểu hiện bất thường mà nếu tinh ý bạn vẫn có thể nhận ra dễ dàng.
Đầu tiên, nhãn thường được ngâm lưu huỳnh để bảo quản được tốt hơn. Nhưng lưu huỳnh sẽ khiến vỏ nhãn có màu sáng hơn và có mùi hắc của hóa chất. Đặc biệt là phần đầu cuống nhãn, khu vực này dễ bám mùi lạ và mất mùi trái cây tự nhiên nếu đã được ngâm qua hóa chất nên bạn cũng không quá khó để nhận ra chúng.
Thứ hai, nhãn có xuất xứ Trung Quốc thường có vỏ mỏng, rất nhanh thâm, thối. Cùi nhãn dày hơn nhưng hạt cũng to hơn các loại nhãn Việt Nam. Vị ngọt hơn nhưng không có mùi thơm đặc trưng. Ngoài ra, lá đi kèm với cành nhãn cũng to hơn.
Chọn quả có cành lá tươi tốt để tránh nguy cơ bị tẩm hóa chất.
Nên mua nhãn được cắt cả cành, lá tươi, cuống xanh, cứng cáp, tỏa hương dễ chịu. Không nên mua nhãn vỏ sáng sạch, hoặc đã rụng cành. Nhớ nếm thử để tránh bị nhầm lẫn.
Đặc biệt, đặc sản nhãn lồng Hưng Yên có quả to, vỏ gai, trông dầy. Mã vàng sậm hơn, tươi lâu vì được hái và vận chuyển, tiêu thụ ngay. Cùi nhãn dày và khô, hạt nhỏ nhưng mọng nước. Vị thơm ngọt như đường phèn. Đáy quả có 2 dẻ cùi lồng xếp rất khít (khác hẳn nhãn khác). Nhãn lồng Hưng Yên thường có giá khoảng 40.000 - 45.000 đồng/kg.
Và tốt nhất là bạn nên mua nhãn vào chính vụ để tránh mua phải những loại nhãn không nguồn gốc xuất xứ.
