“Sau này khi điều hành giá điện, sẽ có chính sách hỗ trợ người tiêu dùng có thu nhập thấp và người nghèo”.
Đó là khẳng định của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam, người phát ngôn của Chính phủ tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ, diễn ra vào chiều 30/7.
Trong kỳ họp trước, Chính phủ và Bộ Công Thương cho biết đã giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN tính toán yếu tố đầu vào của giá điện để làm căn cứ điều chỉnh trong năm nay. Vậy phương án điều chỉnh giá điện sẽ như thế nào?
Mở đầu phần trả lời, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho rằng, có một loạt giá đang tiến dần đến cơ chế thị trường, trong đó quan trọng là giá điện. Chủ trương chung của Đảng, Nhà nước là nhất quán giá thành tiến tới theo cơ chế thị trường.
Bộ trưởng cho biết, đầu vào giá điện có than, nhưng giá than bán cho điện hiện nay thấp hơn than bán cho xã hội và các ngành khác. Từ đó, có tình trạng buôn lậu than bán cho nước ngoài.
Nhưng theo Bộ trưởng Đam, hệ lụy thứ hai quan trọng hơn, nếu giá điện của Việt Nam thấp, tất cả dự án đầu tư sẽ không thiên về đầu tư công nghệ để tiết kiệm điện. Như vậy, dẫn đến nước ta sẽ có nền sản xuất lạc hậu.
Bên cạnh đó, ngân sách Nhà nước không thể đầu tư mãi vào điện nên cần phải kêu gọi đầu tư từ xã hội, nhưng giá điện thấp quá, không có lãi sẽ không thu hút được đầu tư.
Bộ trưởng Vũ Đức Đam tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 7
Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết, điều chỉnh giá điện cần tính đến vấn đề người Việt Nam có thu nhập thấp và nếu cái gì cũng tính theo giá quốc tế sẽ rất khó khăn.
“Đúng là có yếu tố để làm ra điện, ngoài thủy điện thì các phần còn lại phải mua theo giá quốc tế như điện chạy bằng khí thì máy móc, giá khí cũng theo giá quốc tế. Tới đây, điện gió, điện năng lượng mặt trời... giá máy móc cũng theo giá quốc tế. Chúng ta không có sự lựa chọn”, Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng khẳng định, sau này khi điều hành giá điện, sẽ có chính sách hỗ trợ người tiêu dùng có thu nhập thấp, người nghèo. Thay vì hỗ trợ chung cho điện thì Chính phủ hỗ trợ cho người dân. Ví dụ, mỗi hộ dân, nhất là người nghèo được bao cấp một số điện nhất định.
“Chúng ta tiến tới cơ chế thị trường kèm theo điều kiện hỗ trợ cho người dân, nhất là người thu nhập thấp và người nghèo. Chính phủ khuyến khích bằng cơ chế tài chính, chính sách thuế cho các doanh nghiệp đổi mới công nghệ và tiết kiệm năng lượng hơn”, ông Đam nói.
Theo người phát ngôn của Chính phủ, Chính phủ yêu cầu EVN phải có kế hoạch tuyên truyền, giải thích, lấy ý kiến phản hồi của cộng đồng để có điều chỉnh cần thiết về biện pháp cụ thể khi tăng giá điện.