Bị án Lê Thị Hường (ngụ xã Xà Bang, huyện Châu Đức, Bà Rịa-Vũng Tàu) bị TAND hai cấp tuyên án tử hình về hành vi giết người, đốt xác phi tang. Đến nay trong thời gian chờ xin ân giảm án của Chủ tịch nước do chuyển biến của BLHS, bị án này có thể thoát án tử hình xuống còn 20 năm tù giam?
Ngày 8-12, trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM bên lề kỳ họp lần thứ ba, HĐND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu khóa VI 2016-2020, ông Nguyễn Văn Hiến, Chánh án TAND tỉnh, cho hay tòa đã có văn bản gửi cấp trên xem xét ra quyết định với một bị án bị kết án tử hình (phạm tội chưa đạt) xuống 20 năm tù do chuyển biến của luật.
Cụ thể văn bản trên được gửi cho Chủ tịch nước, chánh án TAND Tối cao, viện trưởng VKSND Tối cao. Bị án được đề nghị xem xét giảm án là Lê Thị Hường (39 tuổi, ngụ xã Xà Bang, huyện Châu Đức) - người đã bị hai cấp tòa tuyên phạt mức án tử hình về hành vi giết người (phạm tội chưa đạt) và xâm phạm thi thể, mồ mả (đốt xác nguyên thủ quỹ xã Kim Long) từng gây chấn động dư luận một thời gian dài.
Phạm nhân Lê Thị Hường.
Theo ông Hiến, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang thụ lý hồ sơ thi hành án tử hình đối với bị án Lê Thị Hường bị kết án tử hình về tội giết người (phạm tội chưa đạt) tại bản án hình sự phúc thẩm số 380/2014/HSPT ngày 8-7-2014 của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM.
Ngày 11-7-2014, Lê Thị Hường có đơn xin ân giảm án tử hình gửi Chủ tịch nước và đang trong thời gian xem xét.
Qua công tác kiểm tra, rà soát, đối chiếu các quy định giữa BLHS năm 1999 với BLHS năm 2015, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu nhận thấy theo quy định tại khoản 3 Điều 52 BLHS năm 1999 thì hình phạt tử hình có thể được áp dụng đối với trường hợp phạm tội chưa đạt trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.
Cả bản án sơ thẩm và phúc thẩm sau khi xem xét tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo Hường là đặc biệt nghiêm trọng nên đã xử phạt Lê Thị Hường tử hình về tội giết người (phạm tội chưa đạt).
Tuy nhiên, tại khoản 3 Điều 57 BLHS năm 2015 quy định: “Đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm…”. Đồng thời, tại điểm a khoản 4 Điều 1 Nghị quyết số 144/2016/QH13 ngày 29-6-2016 của Quốc hội về việc lùi hiệu lực thi hành của BLHS năm 2015 quy định: “Thực hiện các quy định có lợi cho người phạm tội tại khoản 3 Điều 7 BLHS năm 2015 và điểm b khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 109/2015/QH13 về việc thi hành BLHS; tiếp tục áp dụng khoản 2 Điều 1 và các quy định khác có lợi cho người phạm tội tại Nghị quyết số 109/2015/QH13”.
Căn cứ vào quy định trên, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu báo cáo để Chủ tịch nước, chánh án TAND Tối cao, viện trưởng VKSND Tối cao xem xét, quyết định.
Tuy nhiên, ông Hiến phân tích trong trường hợp người bị kết án tử hình được Chủ tịch nước ân giảm thì theo quy định hình phạt tử hình chuyển thành tù chung thân. Trong khi quy định của BLHS mới với trường hợp của bị án Lê Thị Hường thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm.
“Hiện nay tòa vẫn đang chờ văn bản trả lời của các cơ quan cấp trên về trường hợp này” - ông Hiến trao đổi.
