Gặp những cô gái Mường So, nhiều người ngỡ rằng mình bị “trúng ngải” vì quá si mê vẻ đẹp như những đóa hoa rừng của các nàng sơn nữ.
Ai đã từng lên Tây Bắc chắc hẳn đều cảm thấy rung động bởi đất trời hoang dã, nguyên sơ của nơi đây. Con người sinh ra và lớn lên giữa miền rừng núi này cũng được thừa hưởng tính cách mạnh mẽ, hồn nhiên cùng vẻ ngoài hồn hậu, trong trẻo. Chẳng phải tự nhiên mà khi nhắc đến những miền con gái đẹp nhất Việt Nam, Mường So luôn lọt top, sánh ngang cùng mỹ nữ miền Tây, gái đẹp Tuyên Quang…
Mường So (Phong Thổ, Lai Châu) là một thung lũng nằm giữa núi rừng Tây Bắc. Những cô gái dân tộc Thái ở Mường So có nét đẹp e ấp, dịu dàng khiến bao chàng trai không thể cầm lòng. Cái đẹp của các nàng đằm thắm mà nết na, hoang sơ như những đóa ban rừng vẫn làm nhiều người mê mẩn.
Vẻ đẹp của các cô gái Thái ở Mường So trong ngần như sương mai
Người miền xuôi thường nhắc nhở nhau, bảo rằng gái có chồng, có người yêu lên vùng cao công tác thì cẩn thận bị con gái nơi đây “bỏ bùa”. Chẳng biết thực hư ra sao, nhưng không bùa ngải nào có thể có tác dụng khi lòng người chẳng mảy may rung động.
Ông Nông Văn Nhay - một nghệ nhân tính tẩu ở Mường So khẳng định: “Tôi là người Thái chính gốc. Và tôi đã 50 năm đệm tính tẩu cho điệu xòe vào những đêm thôn bản có liên hoan cho đến những cuộc thi xòe lớn, nhưng chưa bao giờ tôi thừa nhận có bùa ngải cả. Ai đó thấy các cô gái Thái đẹp mà lòng mê muội thường hay đổ lỗi cho bùa ngải, nhưng thực ra là anh đã không còn tỉnh táo ở lòng mà thôi…”
Mỗi miền gái đẹp đều có những huyền thoại, truyền thuyết để giải thích cho sự xinh đẹp của con người nơi đây, Mường So cũng không phải ngoại lệ. Tương truyền, trong một gia đình người Thái nghèo ở Chiềng Sa (nay là xã Mường So, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu) sinh ra một cô con gái tên là Han. Nàng Han nổi tiếng khắp vùng bởi vẻ đẹp cùng nước da trắng ngần nhưng lại vô cùng giỏi giang, mạnh mẽ.
Da trắng như hoa ban rừng, môi đỏ như quả bồ quân là những thứ các mỹ nữ nơi đây được thừa hưởng từ nàng Han
Nàng đã cải trang thành nam giới, đứng lên kêu gọi thanh niên trai tráng các bản đoàn kết đánh giặc. Sau khi dẫn quân khởi nghĩa của đồng bào 16 xứ Thái đánh bại giặc ngoại xâm phương Bắc, nàng Han trở về, tắm gội ở mó nước Tây An rồi bay lên trời.
Từ đó, người dân lập đền thờ và tổ chức Lễ hội ở nơi nàng tắm, chính là Lễ hội Nàng Han ngày nay.
Bộ váy cóm trắng tinh khôi mà nàng để lại thì hóa thành dòng nước nóng mà nay gọi là suối Mường So. Các cô gái Thái ở Mường So vẫn thường ra đó tắm hoặc mang nước về nhà dùng. Chính nhờ thường xuyên được tắm dưới dòng nước đó mà con gái nơi đây được thừa hưởng làn da trắng mịn căng tràn sức sống như hoa ban rừng và đôi môi đỏ như quả bồ quân của nàng Han.
Thường xuyên tắm dưới dòng suối nước nóng giúp cho da dẻ những cô gái trắng ngần
Đó chỉ là câu chuyện huyền thoại, còn nếu xét trên phương diện khoa học, Mường So là miền núi nên có tiết trời không khắc nghiệt như miền xuôi. Lại được tắm nước khoáng nóng ở suối Mường So quanh năm nên hầu như da dẻ con gái đều hồng hào. Con người miền núi không bị áp lực cơm áo gạo tiền quá nặng nề, lại thường xuyên có lễ hội vui chơi nên tinh thần mỗi người đều thoáng đãng, phóng khoáng, tạo nên vẻ hồn nhiên, vui tươi ở các cô gái.
Ngày nay, công cuộc hiện đại hóa ở Việt Nam đã giúp cho con đường đến với Mường So trở nên dễ dàng hơn. Đây là vùng đất thu hút những người yêu thích du lịch khám phá. Các du khách đến với miền Tây Bắc này không chỉ bởi khung cảnh núi rừng hùng vĩ, bởi những đặc sản ngon lành mà còn là sự tò mò, háo hức muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những mỹ nữ nơi đây.
Đặc biệt, vào những dịp lễ hội đặc sắc ở Mường So, người dân nhiều nơi đổ về để thưởng thức không khí văn hóa dân tộc Thái. Lễ hội Nàng Han được khôi phục lại từ năm 1948 đến nay. Và cứ đến tháng 3 Âm lịch là đồng bào Thái ở khắp nơi trên vùng Tây Bắc lại lạc vào Mường So xúng xinh trong bộ váy áo cóm chơi hội và thi sắc đẹp… Bởi con gái Thái quá xinh đẹp, các chàng trai đua nhau tranh cãi xem cô nào đẹp nhất nên các cuộc thi sắc đẹp ở nơi đây xuất hiện từ rất sớm.
Vẻ đẹp của các nàng khiến nhiều chàng trai si mê
Ngắm nhìn các cô gái Thái tươi cười trong nắng, mái tóc dài đen óng ả thả xuống như suối, chàng trai nào cũng ngẩn ngơ như người mất hồn. Các nàng cùng nhau múa điệu xòe Thái, cất những tiếng hát trong trẻo.
Ngày nay, theo guồng quay hối hả của cuộc sống và sự phát triển chóng mặt của xã hội, ký ức về một thung lũng toàn mỹ nữ ngày càng phai nhạt, ít người biết tới. Dù rất nhiều du khách tìm đến Mường So mang trong mình hy vọng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của các mỹ nữ trong truyền thuyết, nhưng giờ đây rất khó để tìm lại quá khứ huy hoàng ấy. Những cô gái có nhan sắc ở nơi đây cũng về miền xuôi để học tập và làm việc, có thêm cơ hội phát triển bản thân.
Điều này có thể khiến nhiều người dân bản địa cảm thấy buồn và tiếc nuối, nhưng đây cũng chính là xu hướng phát triển tất yếu của xã hội ngày nay.