Kiêng sau sinh: Nay đã khác xưa!

Ở cữ sau sinh nở là việc quan trọng, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác nhằm đảm bảo cho người phụ nữ được an toàn và nhanh lấy lại sức khỏe sau sinh. Tuy nhiên, quan niệm kiêng cữ ở mỗi thế hệ dường như khác nhau và đã được tân tiến hơn rất nhiều.  Nếu như ngày xưa các cụ ở cữ cả 3 tháng 10 ngày thì ngày nay hiếm thấy mẹ nào có thể giam mình trong phòng đến 1 tuần. Chị em thời hiện đại thường cho rằng các mẹ ngày xưa là cổ hủ, lạc hậu nên mới kiêng khem kỹ thế và việc kiêng cữ này cũng chưa hề được khoa học chứng minh tính xác thực. Tuy nhiên, thực tế thì việc ở cữ ngày nay vẫn có nhiều điểm phát huy từ quan niệm xưa, chỉ khác là hiện đại hơn thôi.

Hãy cùng đi tìm hiểu những điểm giống và khác nhau trong quan niệm ở cữ xưa và nay nhé!

Giống nhau

Ăn uống

Điểm giống nhau lớn nhất trong việc ở cữ là chuyện ăn uống. Ngày xưa các mẹ đẻ xong thường chỉ được ăn thịt kho và rau luộc thì ngày nay bà đẻ cũng được khuyến khích nên ăn chín uống sôi. Mẹ đẻ tuyệt đối không được ăn đồ tái sống vì sau sinh nở, bụng dạ chị em còn rất yếu, việc ăn uống không kiểm soát có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cũng như nguồn sữa mẹ. Tuy nhiên, thực đơn của bà đẻ ngày nay thì phong phù hơn nhiều chứ không chỉ có riêng món kho và rau luộc như ngày xưa.

Làm đẹp sau sinh

Chị em đừng nghĩ rằng chỉ bây giờ cuộc sống vật chất đầy đủ thì chúng ta mới nghĩ đến chuyện làm đẹp sau sinh nhé. Từ xưa, các bà, các mẹ ta đã rất chăm chút đến việc này đặc biệt là sử dụng các dược liệu từ thiên nhiên để làm đẹp. Chắc hẳn không ít chị em trong chúng ta được bà, mẹ chuẩn bị sẵn cho một hũ rượu gừng nghệ hạ thổ để thoa lên bụng sau sinh nở. Phương cách làm đẹp này được cho là sẽ giúp ấm bụng sau sinh và đặc biệt giúp đánh tan mỡ bụng, làm vòng eo của bà đẻ bớt sồ sề.

Từ xưa, các bà, các mẹ đã rất chăm chút đến việc làm đẹp sau sinh đặc biệt là sử dụng các dược liệu từ thiên nhiên. (ảnh minh họa)

Rất nhiều mẹ còn áp dụng phương pháp làm đẹp bằng muối rang gừng hoặc muối rang ngải cứu để chườm bụng sau sinh. Cách này cũng có tác dụng giúp vòng eo sớm thon gọn và làn da bụng bớt nhăn nheo.

Phát huy truyền thống làm đẹp sau sinh nở, ngày nay các mẹ thời hiện đại cũng vẫn rỉ tai nhau những cách làm đẹp từ thảo dược thiên nhiên này. Những phương cách như thoa rượu gừng nghệ, chườm muối rang gừng vừa rất tiết kiệm mà lại mang lại hiệu quả không ngờ. Chị Thanh Huyền (Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: “Từ ngày mình mới mang thai được 4 tháng, mẹ chồng đã tự tay làm cho mình một hũ rượu gừng nghệ hạ thổ. Sau sinh 3 ngày, mẹ đã tự tay thoa hỗn hợp này lên bụng mình. Sau đó, ngày nào mình cũng tranh thủ thời gian lúc con ngủ thì massage cho da bụng. Quả thật phương pháp này rất hiệu quả, 3 tháng sau sinh, vòng 2 của mình đã săn chắc và rất gọn gàng, da bụng không hề bèo nhèo tí nào nhé. Mẹ chồng nói đây là cách mà mẹ đã áp dụng để làm đẹp sau khi sinh chồng mình, thấy hiệu quả nên bà phải làm cho mình đấy. Mình thầm cảm ơn mẹ chồng quá!”

Chuyện ấy

Nếu như ngày xưa các bà, các mẹ thường được dặn dò là phải kiêng chuyện ấy 3 tháng 10 ngày, thậm chí là không được tiếp xúc với chồng trong thời gian ở cữ thì ngày nay, các mẹ sau sinh cũng cần phải kiêng chuyện ấy, tuy nhiên thời gian thì không lâu như thế.

Theo các chuyên gia khoa sản, sau sinh từ 6-8 tuần, các mẹ đã có thể “yêu” trở lại. Tuy nhiên, các cặp đôi nên quan hệ nhẹ nhàng, cần nhiều sự âu yếm khi "khởi động" để tránh đau đớn, nếu có, cho phụ nữ. Trong trường hợp các mẹ chưa sẵn sàng thì không nên cưỡng ép sẽ gây tâm lý không thoải mái cho cuộc yêu.

Khác nhau

So với ngày xưa thì quan điểm kiêng cữ của các mẹ ngày nay “thoáng” hơn nhiều. Theo các chuyên gia khoa sản, việc kiêng cữ thái quá như ở cữ 3 tháng 10 ngày, không tắm gội cả tháng, không chải răng, chỉ ăn uống đồ khô… là không cần thiết, thậm chí còn ảnh hưởng đến chính sức khỏe của mẹ và em bé mới chào đời. Hãy cùng xem các mẹ ngày nay kiêng cữ khác gì ngày xưa.

Ăn uống

Theo quan niệm ngày xưa, các mẹ sau sinh chỉ được ăn đồ khô như thịt kho nghệ, cá bống kho riềng, rau ngót luộc, thậm chí chị em còn không được uống nhiều nước vì cho rằng sẽ khiến sổ bụng. Tuy nhiên, ngày nay các mẹ lại được khuyến khích có thể ăn uống tất cả mọi thứ chỉ cần lưu ý là ăn chín uống sôi.

Mẹ đẻ thời hiện đại cũng được khuyên ăn nhiều canh, uống nhiều nước, sữa để bổ sung lượng nước đã mất trong cơ thể trong quá trình sinh nở và cung cấp cho nguồn sữa mẹ. Thậm chí, như ở Mỹ mẹ đẻ xong còn được bác sĩ khuyến khích uống đồ lạnh để kích thích tử cung co bóp, giúp tống sản dịch ra ngoài một cách nhanh nhất có thể.

Không nên ăn uống kiêng khem thái quá sau sinh nở. (ảnh minh họa)

Tắm gội

Việc kiêng cữ tắm gội ngày nay so với ngày xưa hoàn toàn khác biệt. Nếu như ngày xưa các bà, các mẹ phải kiêng tắm, gội cả tháng liền, chỉ được lau qua người và sau 1 tháng thì phải xông nước lá, thì ngày nay các chuyên gia khoa sản khuyên chị em có thể tắm rửa ngay sau 1-2 ngày sinh nở nếu sức khỏe sản phụ phục hồi bình thường.

Kiêng tắm gội quá mức như ngày xưa không hề có lợi bởi trong quá trình sinh nở, cơ thể tiết ra rất nhiều mồ hôi và chất thải dồn ứ ở lỗ chân lông, rất dễ gây bệnh. Tắm gội sớm làm sạch da, tẩy bỏ các tế bào chết và lớp bụi bẩn bám trên bề mặt da, giúp cơ thể sảng khoái, máu lưu thông tốt hơn. Các mẹ chỉ cần lưu ý tắm nơi kín gió, bằng nước ấm và tắm gội không quá lâu. Nếu sinh thường chị em có thể tắm sau sinh nở 1 ngày. Trong trường hợp đẻ mổ phải kiêng khoảng 2-3 ngày khi vết mổ đã lành là có thể tắm được.

Sinh hoạt

Bà đẻ ngày nay sướng hơn các bà, các mẹ ngày xưa rất nhiều. Ngày xưa sinh xong, các mẹ phải kiêng đủ mọi thứ từ việc chải răng, xem tivi, nói chuyện, không được ngồi nhiều, không được dùng quạt, dùng điều hòa cho dù thời tiết có nóng nực thế nào. Thậm chí ở nhiều địa phương, người mẹ còn phải nằm than để cơ thể ấm lại, máu huyết lưu thông, tuần hoàn máu tốt hơn và để trẻ sơ sinh nhanh cứng cáp.

Có một quan niệm rất lạ nữa mà phụ nữ sau sinh ngày xưa phải kiêng cữ đó là không được chạm vào roi, cây hoặc lá dâu vì nếu vô tình chạm vào các bà, các mẹ sẽ mất đi tuyến sữa vĩnh viễn kể cả sau này bạn sinh lần tiếp theo.

Tuy nhiên, tất cả những quan niệm này đều chưa được chứng minh tính xác thức. Trên thực tế, việc kiêng khem thái quá như thế có thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chính sản phụ cũng như bé sơ sinh. Các mẹ ngày nay không kiêng cữ nhiều như thế. Chỉ sau sinh 1 ngày là mẹ đã có thể thoải mái chải răng, đi lại nhẹ nhàng. Nhiều mẹ vì không có người thân giúp đỡ nên chỉ 1 tuần sau sinh đã phải đi chợ, nấu cơm và là tất cả mọi việc như chưa từng sinh nở. Điều quan trọng là các mẹ cần bố trí thời gian làm việc và nghỉ ngơi cũng như chăm sóc con sao cho phù hợp.

Việc kiêng cữ sau sinh nở là cần thiết tuy nhiên các mẹ cần chọn lọc và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để sức khỏe sớm phục hồi và tốt nhất cho con yêu.