Chưa biết vị như thế nào, nhưng mùi của loại cá lên men này chắc chắn sẽ khiến mọi người không dám đụng đũa vào.
Ở mũi phía tây nam của bán đảo Triều Tiên, nằm trên những bến cảng đầy phà và những sườn núi trập trùng là một thành phố cảng sôi động có tên Mokpo. Nơi này không chỉ có cảnh đẹp, mà còn biết đến là nơi có món hongeo nổi tiếng.
Hầu hết người dân Hàn Quốc đều lắc đầu trước món hongeo (cá đuối len men). Món ăn lên men này có mùi hôi đặc trưng, cay nồng, được ví như là sự kết hợp của nhà vệ sinh công cộng và đồ giặt ướt để lâu ngày, đặc biệt kết cấu dai khó nuốt và sụn giòn. Mặc dù được mô tả rất khủng khiếp, nhưng ở Mokpo nó là bữa ăn yêu thích của mọi gia đình, là một phần quan trọng của nền kinh tế địa phương.
Từ tháng 11 đến tháng 3 là mùa cao điểm để đánh bắt cá đuối, sau đó được vận chuyển đến các đầu bếp trong khu vực và trải qua quá trình lên men độc đáo.
Kim Mal-shim, chủ sở hữu của Deok Inn Jip, một nhà hàng hongeo địa phương đã hoạt động được 33 năm giải thích: “Cá đuối không đi vệ sinh như các loài động vật khác, nó thải nước tiểu qua da”.
Sau khoảng 1 tháng ủ trong nước tiểu của chính nó, hongeo có mùi amoniac hoàn toàn, được phục vụ như kiểu sashimi, được gọi là samhap. Thông thường hongeo sẽ được ăn cùng với kim chi, lòng heo luộc, đây là một cách để chống lại mùi hôi đặc trưng.
Kim Kyung-sun tại trung tâm thông tin du lịch của Mokpo cho biết: “Đây là món ăn rất quan trọng trong những bữa tối đặc biệt. Quan trọng đến nỗi nếu thiếu nó, người ta cảm thấy như bị lừa và mất hoàn toàn tâm trạng ăn uống”.
Điều này có lẽ có thể giải thích tại sao 11.000 tấn hongeo được tiêu thụ hằng năm ở Hàn Quốc.
Tại sao hongeo lại có vị trí quan trọng như vậy tại Mokpo?
Từ giữa thế kỷ 14, khi cướp biển Nhật tuần tra trên biển, ngư dân trên đảo Heuksan buộc phải di chuyển vào đất liền. Họ phát hiện ra tất cả cá đã bị hỏng ngoại trừ cá đuối, nó đã lên men trong chính nước tiểu của mình, cá được bảo quản tự nhiên và có vẻ rất ngon miệng.
Kể từ thời điểm đó, hongeo phát triển mạnh mẽ và trở thành món ăn độc đáo tại các buổi dạ tiệc hoàng gia dành cho giới thượng lưu thống trị Yangban giàu có. Ngày nay, nó được coi là đặc sản ở một số tỉnh Hàn Quốc.
Jin-Soo Kim, giáo sư khoa Nuôi trồng Thủy sản tại Đại học Quốc gia Gyeongsang Hàn Quốc, đã dành nhiều năm nghiên cứu hongeo cho biết: “Cũng giống như nhiều loại cá khác, cá đuối rất giàu axit béo omega-3, taurine, rất quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của con người”.
Một số người khác lại cho rằng, hongeo có những lợi ích sức khoẻ đáng kinh ngạc như cải thiện hệ tiêu hoá, giảm bớt cảm nôn nao, khó chịu. Trong khi đó, nhiều đàn ông lớn tuổi tin rằng, ăn hongeo là cách để họ khẳng định sự nam tính của bản thân, tăng cường sinh lý.
Sue Ahn, một nhà báo chuyên về ẩm thực tại Seoul chuyên quảng bá món ăn Hàn Quốc ra thế giới cho biết, ăn hongeo hiện đang trở thành một xu hướng trong thế hệ trẻ. “Bạn gắp miếng hongeo, trong khi phải hít 1 hơi bằng miệng rồi thở ra bằng mũi, sau đó mới ăn”.
“Những người yêu thích hongeo nhấn mạnh rằng, một khi bạn đã thử món ăn đầy thử thách này 4 lần, bạn sẽ bị cuốn hút bởi cảm giác bạc hà trong cổ họng, nhiều người nói là gây nghiện”, Sue Ahn nói.
Sue Ahn nói rằng, đây là một trải nghiệm ẩm thực không mấy dễ chịu, nhưng nó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Nếu ăn nhiều lần có lẽ mọi người sẽ dần yêu thích hương vị đặc biệt này.