Về miền Tây hỏi quả cà na thì không đâu là không có, lại có đủ món cho bạn tha hồ lựa chọn.
Miền Tây mùa nước nổi không chỉ mang đến nguồn cá tôm dồi dào mà còn xuất hiện nhiều loại cây trái đặc trưng, đậm chất miền quê. Vào thời điểm này, nếu bạn du lịch Miền Tây về các tỉnh như Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp… sẽ bắt gặp một loại quả được bày bán khắp nơi, từ các khu chợ đến các xe hàng rong ven đường. Không gì khác đó chính là cà na, thức quà bình dị, mộc mạc của tự nhiên ban tặng và được người dân tận dụng để chế biến thành nhiều món ngon.
Trái cà na có hình bầu dục, kích thước to gần bằng đầu ngón tay cái và lớp vỏ trơn láng căng mịn. Khi còn non, cà na có màu xanh mướt và ngả về vàng nhạt khi đạt đến độ chín.
Cà na không phải là loại quả có quanh năm nên không phải lúc nào bạn về miền Tây cũng có loại quả này. Mùa cà na hay còn gọi là mùa trám xanh có vào khoảng tháng 8, 9 đúng vào thời điểm lũ nước dâng cao tại vùng đồng bằng sông cửu long. Người dân miền Tây kể rằng, khi lũ về, nhiều cây trái không thể sống được qua mùa nước nổi nhưng chỉ riêng cây cà na lại có thể sống được mà còn cho ra những trái căng tròn, trĩu cành.
Đến mùa cà na, người dân miền Tây lại cùng nhau thu hoạch loại trái cây này để chế biến thành nhiều món cực kì hấp dẫn. Người ta dùng thanh tre dài, rung lắc cho chúng rơi xuống rồi nhặt về rửa sạch.
Với những chị em mê ăn đồ chua thì cà na sống chấm muối ớt luôn là sự lựa chọn hàng đầu. Chỉ cần đập hơi dập quả cà na một chút rồi chấm cùng muối ớt thôi thì vị chua chát cùng cái cay the đặc trưng xâm chiếm lấy vị giác. Lấy một trái cà na chấm muối ớt cay cho vào miệng, chậm rãi thưởng thức hương vị chua thanh và mằn mặn hòa quyện vào nhau thì không gì tuyệt vời bằng.
Bên cạnh món cà na chấm muối ớt thì loại quả dễ tính này còn có thể chế biến thành nhiều món khác như cà na đập dập, cà na ngâm chua ngọt, cà na sên đường… mỗi món có hương vị riêng và đều là những món ăn vặt khoái khẩu của người dân miền Tây cũng như du khách bốn phương.
Ví như món cà na xóc muối tuy vẫn giữ nguyên cái chua chát của trái này nhưng lại hòa quyện thêm độ mằn mặn, cay nồng của ớt làm khơi dậy từng cung bậc vị giác. Còn những tín đồ “hảo ngọt” thì lựa chọn cà na ngào đường để cảm nhận vị chua ngọt hòa quyện cùng nhau. Thưởng thức cà na kiểu nào cũng phải đi kèm chén muối ớt trộn cay để tăng thêm phần kích thích. Bởi mới nói, từ một loại quả dại mà người miền Tây lại có thể “hô biến” tài tình thành nhiều hương đặc sắc.
Được biết, cà na giàu vitamin C và canxi cùng nhiều hoạt chất có ích cho cơ thể nên còn là vị thuốc chữa kiết lỵ, giải độc, say rượu, ho cảm lạnh, viêm họng… Món rượu cà na cũng không đụng hàng. Món ăn dân dã này là thực phẩm chức năng, rất thích hợp với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người đứng tuổi bị suy nhược cơ thể.