Cũng theo anh Dũng Hà, xưa vào mùa trái gùi chín, người dân địa phương hay rủ nhau đi cùng cho vui. Hiện chỉ có một vài nhóm đi hái vừa để duy trì thói quen vừa mưu sinh. Vì thế để được thưởng thức trái gùi không phải chuyện dễ như trước.
Trái gùi là đặc sản nức tiếng vùng Hàm Tân (Bình Thuận). Nó là quả của cây gùi - loại cây dây theo, không có giá trị về gỗ nên còn lại khá nhiều trong rừng.
Loại quả này có nhiều mủ, trái chưa chín có màu xanh, trái chín màu vàng ửng, to hơn quả quýt, vỏ dày, cơm dày bao quanh hạt trong từng múi. Khi ăn ns có vị chua chua ngọt ngọt, ăn rất ngon nhưng khó lừa bỏ hạt mặc dù hạt khá lớn.
Loại quả này có nhiều mủ, trái chưa chín có màu xanh, trái chín màu vàng ửng, to hơn quả quýt, vỏ dày, cơm dày bao quanh hạt trong từng múi.
Anh Dũng Hà (35 tuổi) - một người chuyên đi rừng cho biết, mùa trái gùi phải lội sâu trong rừng, quan sát cây lớn cây lùm để tìm. “Dây gùi to hơn cổ tay người lớn, sống bám vào thân cây. Còn cây lâu năm gốc tỏa ra 4-6 dây to lớn như bắp tay người lớn, bám vào cây gỗ cổ thụ trong rừng, vương lên tận ngọn để sống và phát triển.
Leo lên hái trái gùi không khó, người leo chỉ việc bám theo dây rồi hái. Sau đó họ sẽ xếp cẩn thận từng lớp vào thùng, can nhựa... Song khi thu hoạch, họ phải rất cẩn thận dùng kéo cắt từng trái, từng chùm bỏ nhẹ nhàng vào tránh làm bầm dập quả”.
Khi thu hoạch, người ta phải rất cẩn thận dùng kéo cắt từng trái, từng chùm bỏ nhẹ nhàng vào tránh làm bầm dập quả.
Cũng theo anh Dũng Hà, xưa vào mùa trái gùi chín, người dân địa phương hay rủ nhau đi cùng cho vui. Hiện chỉ có một vài nhóm đi hái vừa để duy trì thói quen vừa mưu sinh. Vì thế để được thưởng thức trái gùi không phải chuyện dễ như trước.
“Nếu xưa trái gùi chín rụng đầy trong rừng thì nay hiếm lắm. Tôi cũng không hiểu vì sao vài năm trở lại đây loại quả này được dân buôn “săn lùng” nhiều đến thế. Có người bảo theo nhu cầu khách thành phố lùng loại quả này nên họ mới lặn lội xa xôi lên tận đây để mua.
Người dân quê tôi vào rừng hái gùi cho dân buôn với giá 40.000 đồng/kg, còn chính vụ thì chỉ 20.000 đồng/thôi. Sau đó họ về rao bán với giá hàng trăm nghìn cũng là điều dễ hiểu vì bao gồm nhiều chi phí”, người đàn ông 35 tuổi thông tin.
Trái gùi có vị chua chua ngọt ngọt.
Chị Vũ Anh - tiểu thương chuyên bán trái cây rừng đặc sản cho chia sẻ: “Bản thân tôi cũng mới biết đến trái gùi khi được một người bạn ở Bình Thuận cho ăn thử. Khi đó, tôi thấy nó khá giống quả thanh trà nhưng vị rất đặc biệt: chua chua ngọt ngọt... Đặc biệt tôi ăn xong rồi mà vẫn thấy hương vị đọng nơi đầu lưỡi. Quá ấn tượng, tôi đã nhờ người bạn mua buôn giúp rồi đem về Sài Gòn bán. Song giờ ít người vào rừng hái nên để gom được mấy yến gùi khó lắm”.
Khi gom được hàng, chị Vũ Anh sẽ rao bán trên chợ online. Chỉ khoảng vài chục phút là khách hàng đặt mua liên tục. Thậm chí chị còn phải hẹn nhiều khách vào đợt sau vì đã hết. Chị bán với giá 150.000 – 180.000 đồng/kg, tùy loại to nhỏ.
Đến nay chị Vũ Anh đã bán trái gùi được 2 năm. Khách hàng của chị chủ yếu là khách quen hoặc dân giàu có thích ăn đặc sản núi rừng tự nhiên.
