“Nếu chuối ngự ở các vùng miền khác có giá vài chục nghìn/kg thì chuối ngự ở làng mình đắt hơn nhiều. Có đợt nó lên tới 80.000 đồng/kg, tương đương với một nải. Vậy mà chuối già đến đâu là thương lái về lấy đến đó”, người phụ nữ nói.
Mảnh đất Lý Nhân (Hà Nam) là vùng nông nghiệp với cây lúa là chủ yếu! Song nơi này còn có một sản vật vô cùng nổi tiếng – đó là chuối ngự. Sở dĩ được gọi là chuối ngự bởi nó từng là đặc sản tiến vua từ đời nhà Trần. Theo đó tương truyền có một lần vua Trần cùng đoàn tuỳ tùng xuôi thuyền từ kinh thành Thăng Long về hành cung Thiên Trường đã nghỉ chân tại Lý Nhân rồi ăn thử giống chuối địa phương. Thấy vị ngon, vua bèn ban thưởng và truyền cho người dân phải nhân giống.
Chuối ngự Lý Nhân được trồng tại làng Đại Hoàng, xã Hoà Hậu. Nó gồm hai loại là chuối ngự trâu và chuối ngự mít. Trong đó, loại được ưa chuộng hơn cả là loại chuối ngự mít.
Chuối ngự Lý Nhân được trồng tại làng Đại Hoàng, xã Hoà Hậu.
Chuối ngự mít quả nhỏ hơn chuối ngự trâu, kích thước chỉ bằng 2 ngón tay út chụm lại, ruột chuối chín vàng như múi mít. Vỏ chuối khi chín có lốm đốm những chấm nâu hồng, nên nhiều người gọi tên là chuối ngự tía. Đặc biệt khi chín chúng không bị nẫu, mang hương vị ngon, dẻo, ngọt, thơm và để lâu hàng tuần vẫn có thể giữ được vị vốn có.
Chị Ngọc Hoà (29 tuổi) – một người dân ở làng Đại Hoàng cho biết: “Xưa chuối ngự quê mình chính là đặc sản được tiến vua bởi được trồng ở nơi có thổ nhưỡng – khí hậu tốt để chuối phát triển và mang hương vị vô cùng ấn tượng.
Chuối ngự Hà Nam mang hương vị thơm ngon, dẻo...
Sau này loại quả này đã trở thành đặc sản nổi tiếng khắp trong và ngoài nước. Hiện chuối Đại Hoàng đã được cấp thương hiệu, bản quyền, dán tem nhãn. Hơn cả nó không chỉ được ưa dùng trong nước mà cả Việt Kiều ở các nước luôn tìm mang theo mỗi dịp về thăm quê hương. Đây chính là niềm tự hào của người dân quê mình”.
Cũng theo chị Ngọc Hoà, chuối ngự từ nhiều năm nay luôn được thương lái ở khắp mọi nơi tìm về lùng mua về bán hoặc xuất khẩu. Đặc biệt cứ mỗi dịp tết đến xuân về, nó được ưa chuộng hơn cả dù giá lên tới 1 triệu đồng/buồng. “Nếu chuối ngự ở các vùng miền khác có giá vài chục nghìn/kg thì chuối ngự ở làng mình đắt hơn nhiều. Có đợt nó lên tới 80.000 đồng/kg, tương đương với một nải. Vậy mà chuối già đến đâu là thương lái về lấy đến đó”, người phụ nữ nói.
Chuối ngự từ nhiều năm nay luôn được thương lái ở khắp mọi nơi tìm về lùng mua về bán hoặc xuất khẩu.
Được biết, chuối ngự Hà Nam được xem là loại chuối thuộc hàng ngon nhất trong hơn 30 giống chuối ở Việt Nam, lọt vào top 50 trái cây đặc sản nổi tiếng. Song loại quả này rất dễ bị nhầm lẫn so với chuối cau của miền Trung và miền Nam. Do đó chị em nội trợ cần phải biết phân biệt để không mua nhầm.
“So với chuối ngự thì chuối cau quả to và tròn hơn, vỏ dày hơn, thịt không ngọt và không thơm bằng. Nhìn bằng mắt thường, khi chuối còn xanh thì khá khó phân biệt, nhưng khi chuối chín, quả chuối ngự cho màu vàng đều đẹp mắt và giữ được phần râu ở đầu quả, trong khi chuối cau sẽ rụng đi phần râu này khi chín”, chị Ngọc Hoà chỉ ra điểm khác biệt giữa chuối ngự và chuối cau.
