Món bánh này có hình dáng rất khác lạ, từng gắn với tuổi thơ của biết bao thế hệ ở Quảng Trị.
Những năm gần đây, Quảng Trị thu hút khách du lịch với những địa điểm tham quan, ngắm cảnh núi non, đất trời hùng vĩ. Các món đặc sản ở nơi này còn được lòng du khách. Trong số đó một món bánh tên nghe lạ tai, chắc chắn nhiều người chưa từng được ăn thử, đó là bánh tu huýt.
Bánh tu huýt từng gắn với những ngày nghèo khó, nguyên liệu là những thứ bình dị, quen thuộc như khoai, sắn. Chiếc bánh có vị ngọt của khoai, vị bùi của đậu, vị dẻo của sắn và vị thơm của lá dứa pha vào. Khi ăn, người ta thường thổi cho nguội nên vô tình thổi vào lỗ của chiếc bánh phát ra âm thanh giống như những chiếc tu huýt. Chắc có lẽ vì thế mà người dân địa phương mới gọi chúng là bánh tu huýt.
Bánh tu huýt được làm từ nguyên liệu dân dã, vừa ngon vừa rẻ
Để làm món bánh này được ngon phải lựa chọn từ những củ sắn, củ khoai lang ngon nhất, không bị sâu, cạo bỏ vỏ lụa bên ngoài, rửa sạch, xắt lát phơi khô, bảo quản trong những bao nilon để tránh ẩm mốc, thường để dành đến mùa mưa đem ra sử dụng (loại khoai khô này ở Quảng Trị gọi là khoai rứa, ở một số nơi khác gọi là khoai xéo). Khoai, sắn lát khô được xay thành bột mịn, bột sắn làm cho bánh ngon dẻo, còn khoai có vị ngọt và thơm. Theo kinh nghiệm của những người ở quê thì đem hai thứ bột này trỗn lẫn với nhau thì bánh sẽ ngon hơn.
Sau khi đã có bột, đem bột trộn với đường rồi nhào thật dẻo để bột và đường hòa tan vào nhau. Một số người muốn cầu kỳ thường trộn bột thêm với một ít đậu đen đã luộc chín, có khi là lạc hoặc đậu đỏ để bánh hấp dẫn hơn.
Dùng bột đã nhào nắm vào chiếc đũa. Nắm sao cho từng chiếc bánh thật đều, thật chặt. Khi cái bánh mịn và bám chắc liền rút chiếc đũa ra, tạo thành một lỗ thông hơi giữa bánh rồi đem hấp.
"Không phải làm từ cao lương mỹ vị, nồi bánh tu huýt được mẹ biến hóa từ những củ sắn, củ khoai phơi khô cũng khiến lũ trẻ thích thú. Ngày nhỏ, mỗi lần thấy mẹ chuẩn bị nguyên liệu để là bánh bánh tu huýt là chúng tôi xoắn xuýt cả lên, đứa nào cũng tay cầm sẵn chiếc đũa để vắt bánh. Trước khi đi học, mẹ gói cho mỗi đứa vài ba chiếc bánh vào tấm lá chuối tươi đã hong qua lửa để lá dẻo hơn, cất gọn một góc trong cặp sách để giờ ra chơi có cái mà lót dạ chống đói", bạn Lan (ở Gio Linh, Quảng Trị) kể.
Món bánh này giờ được du khách tò mò tìm ăn thử
Hiện nay, khi cuộc sống thay đổi, bánh tu huýt không còn là món ăn cứu đói, mà trở thành đặc sản có hương vị lạ khiến du khách đến đây tò mò tìm ăn thử.
Trên chợ mạng có vài địa chỉ rao bán bánh tu huýt với giá 30.000 đồng/chục. Khách mua về để tủ lạnh, lúc nào ăn thì mang ra hấp.Thường thì bánh tu huýt khi nguội không còn nhiều mùi thơm của khoai, sắn như vừa mới hấp xong, cũng không còn dẻo mềm nhưng lại có vị ngọt hơn.
