Khi cảm thấy bất lực, bạn sẽ khó có động lực để thay đổi hoàn cảnh của mình. May mắn thay, có một số điều bạn có thể làm để cảm thấy tốt hơn và chủ động hơn để đối mặt với những thử thách trong cuộc sống.
Cảm giác bất lực có lẽ là điều mà rất nhiều người trong chúng ta từng trải qua. Đó là cảm giác có thể xuất hiện sau một thời gian căng thẳng hoặc phản ứng của bạn với những tổn thương. Trong những trường hợp khác, đó có thể là triệu chứng của một bệnh tâm thần như trầm cảm.
Khi cảm thấy bất lực, bạn sẽ khó có động lực để thay đổi hoàn cảnh của mình. May mắn thay, có một số điều bạn có thể làm để cảm thấy tốt hơn và chủ động hơn để đối mặt với những thử thách trong cuộc sống.
Xác định nguồn cơn
Nếu bạn cảm thấy không thể làm gì để thay đổi tình hình, việc bạn cần làm đầu tiên chính là đánh giá và xác định nguồn cơn cảm xúc của bạn. Hãy trả lời một số câu hỏi như:
Gần đây bạn có phải chịu rất nhiều căng thẳng không?
Gần đây bạn có trải qua tổn thương hay thất bại nào không?
Có điều gì đó đang xảy ra nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn không?
Bạn có đang phải vật lộn với các triệu chứng khác như tâm trạng thấp thỏm, buồn bã, tuyệt vọng và mất hứng thú không?
Việc đánh giá các yếu tố có thể ảnh hưởng đến cảm giác bất lực của bạn sẽ giúp bạn quyết định chiến thuật nào là hữu ích nhất với mình. Ví dụ, nếu những căng thẳng hàng ngày khiến bạn cảm thấy bất lực, việc tìm cách kiểm soát căng thẳng mãn tính có thể giúp bạn nhanh chóng trở lại với một tư duy linh hoạt hơn.
Nếu vấn đề nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, hãy xem lại cách mình nhìn nhận và phản ứng vấn đề.
Hiểu vì sao bạn kháng cự lại sự thay đổi
Khi bạn đang trải qua một cảm xúc khó khăn, tiêu cực như bất lực, đừng quá áp lực hay dằn vặt mình bởi sự thay đổi không phải dễ dàng, đôi khi bạn sợ phải làm điều đó.
Điều quan trọng cần nhớ là việc thay đổi tư duy của bạn có thể sẽ khó khăn và đặt ra những thách thức nhất định. Tuy nhiên, nó cũng mở ra một thế giới mới của cơ hội và những phần thưởng đáng để bạn theo đuổi.
Tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát
Khi bạn dành quá nhiều thời gian để suy ngẫm về những điều bạn không thể thay đổi, bạn sẽ dễ làm bạn tăng cảm giác bất lực. Nhớ rằng, tập trung vào những thứ không thể thay đổi đó chỉ khiến bạn cảm thấy thất bại hơn.
Đổi lại, tập trung vào những điều bạn có thể kiểm soát có thể giúp bạn cảm thấy mình có năng lực hơn. Nó đem lại cho bạn cảm giác tự chủ hơn, có động lực và năng lượng hơn để làm việc hướng tới việc tạo ra sự thay đổi.
Nhớ rằng những suy nghĩ của bạn có thể không chính xác
Nhận thức sai lệch là cách bộ não của bạn đang hiểu sai các sự kiện, đưa ra kết luận sai lầm và tin vào những điều hoàn toàn sai lầm đó. Vì vậy, khi bạn đang đối mặt với một cảm xúc khó khăn như bất lực, điều quan trọng cần nhớ là bộ não của bạn không phải lúc nào cũng nói cho bạn biết sự thật.
Lần tới, khi bạn thấy mình suy sụp với suy nghĩ “sẽ không có gì thay đổi đâu” hoặc “tôi không thể làm gì để tạo ra sự khác biệt”, hãy cố gắng bình tĩnh lại và có cái nhìn thực tế hơn.
Tất nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng để có thể thay đổi những kiểu suy nghĩ này song học cách nhận ra chúng là bước đầu tiên để bạn có thể thay đổi.
Thử thách cảm giác bất lực của bạn
Một khi bạn nhận ra những suy nghĩ và cảm xúc bất lực đó, đã đến lúc bạn chủ động hơn và thay thế chúng bằng những suy nghĩ cũng như cảm xúc chính xác hơn. Điều này có thể là tìm kiếm bằng chứng để chỉ ra điều ngược lại. Ví dụ, nếu bạn cảm thấy bất lực trong việc cố gắng đạt được một mục tiêu cụ thể, hãy nghĩ về những thời điểm mà bạn đã hoàn thành điều gì đó mình đề ra.
Bằng cách tích cực tìm kiếm những thông tin khiến bạn cảm thấy mình có khả năng hơn, bạn sẽ dễ thoát khỏi tư duy bất lực hơn.
Ghi nhớ những điểm mạnh của bạn
Nếu bạn cảm thấy bất lực, sẽ hữu ích khi bạn nhớ đến những khả năng độc đáo, thế mạnh của mình. Nhấn mạnh những khả năng này là một cách tuyệt vời để bạn có thêm sức mạnh và động lực nhằm giải quyết những thách thức có thể phải đối mặt trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống.
Hãy viết ra những điều bạn giỏi, có thế mạnh và sau đó suy nghĩ về cách bạn có thể sử dụng những kỹ năng đó để giải quyết vấn đề. Thay vì đau đáu với những điểm yếu của mình, hãy tập trung thời gian để đánh giá cao và mài giũa những điểm mạnh của bạn.
Biết chấp nhận
Sự thật là biết chấp nhận những điều nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn thực sự có thể cải thiện tình hình của bạn. Cảm giác như bạn phải kiểm soát mọi thứ thực sự có thể khiến bạn cảm thấy bất lực hơn và thậm chí là tuyệt vọng khi đứng trước thực tế.
Nghiên cứu cho thấy rằng khi một người lầm tưởng rằng họ có thể kiểm soát tương lai, họ thực sự còn cảm thấy tệ hơn.
Thay vào đó, hãy tập trung vào hiện tại, vào những thứ bạn có thể kiểm soát ngay lúc này để hài lòng hơn với cuộc sống.
