Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) vừa chính thức đưa lên trang web của mình (tại địa chỉ: evn.com.vn) Đề án Cải tiến cơ cấu Biểu giá điện để lấy ý kiến rộng rãi cộng đồng, người dân.
Theo đó, đề án này đề xuất cải tiến, sắp xếp lại biểu giá điện sinh hoạt bậc thang theo 3 phương án.
Phương án 1, giữ nguyên 6 bậc thang tính giá điện như hiện hành. Phương án 2, quy định một mức biểu giá điện sinh hoạt (đồng giá). Một mức biểu giá bán điện sinh hoạt (đồng giá) là 1.747 đồng/kWh, đây là mức giá bán điện bình quân của biểu giá điện sinh hoạt bậc thang hiện hành. Và phương án 3 là rút gọn biểu giá điện sinh hoạt bậc thang từ 6 bậc về 3 bậc hoặc 4 bậc.
EVN đưa ra 3 phương án sắp xếp lại biểu giá điện sinh hoạt
EVN lý giải: Đối với phương án đồng giá các hộ sử dụng dưới 240 kWh/tháng sẽ bị tác động tăng tiền điện phải trả hàng tháng, trong đó mức tác động thay đổi theo mức độ sử dụng điện của các hộ, hộ bị tác động cao nhất là hộ sử dụng 100 kWh/tháng, sau đó mức tăng giảm dần và điểm hòa không bị tác động là sử dụng 240,3 kWh/tháng. Các hộ sử dụng trên 240 kWh/tháng là các hộ được hưởng lợi càng sử dụng nhiều điện càng được lợi do các mức giá tại biểu giá điện hiện hành từ 200 Kwh trở lên có mức giá cao hơn mức đồng giá.
Đi theo đồng giá, bước đầu có thể khó khăn do tác động nhiều đến tầng lớp người nghèo, người thu nhập thấp do vậy cần tính toán cụ thể. Áp lực tiết kiệm điện của phương án đồng giá không cao bằng giá bậc thang mặc dù người tiêu dùng cũng phải tự tính toán về tiền điện thanh toán.
Ở Phương án rút gọn biểu giá sinh hoạt bậc thang xuống 3 bậc hoặc 4 bậc với số kWh ở mỗi bậc thang theo các kịch bản như sau:
Kịch bản 1: bậc 1 là 50 kWh, bậc 2 từ 250 kWh, bậc 3 từ trên 300 kWh. Tương ứng kịch bản 2 là 100, 200 và trên 300 kWh. Kịch bản 3 là 150, 150 và trên 300 kWh. Kịch bản 4 là 200, 200 và trên 400 kWh. Kịch bản 5 gồm 4 bậc là 50, 150, 200, trên 400 kWh
Ưu điểm của phương án 3 này là khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm. Khách hàng sử dụng càng nhiều điện trong tháng càng thanh toán tiền điện với giá cao hơn, sử dụng càng ít điện sẽ được thanh toán tiền điện ở các mức giá thấp hơn. Mặt khác còn góp phần thực hiện được chính sách an sinh xã hội đối với những người sử dụng ít điện và khả năng chi trả thấp, đặc biệt là đối với kịch bản 1, 2 và 5.
Về nhược điểm, việc ghi chỉ số tác động đến thanh toán tiền điện với số kWh ở nấc thang cao hoặc vào mùa nắng nóng sử dụng nhiều điện thì tiền điện thanh toán có tốc độ tăng cao hơn lượng điện sử dụng gây hiểu lầm là do ghi chỉ số sử dụng điện không chuẩn xác. Điều này tạo dư luận xấu ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của doanh nghiệp. Khi rút gọn còn 3 bậc thang hoặc 4 bậc thang thì những tồn tại này vẫn còn hiện hữu.
Từ các phân tích trên, EVN kiến nghị cần cân nhắc, tổng hợp các ý kiến đóng góp từ các cơ quan quản lý, các hiệp hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và khách hàng trước khi kiến nghị thực hiện theo phương án 3 rút gọn biểu giá điện xuống còn 3 bậc thang kịch bản 2 hoặc 4 bậc thang kịch bản 5.