4 loại đồ chơi trí tuệ giúp trẻ thông minh tốt hơn, bố mẹ nên dành thời gian chơi cùng con.
Trong quá trình trẻ lớn lên, trí não ngày càng phát triển hoàn thiện. Vào giai đoạn này, việc sử dụng đồ chơi trí tuệ có thể mang lại nhiều lợi ích, giúp trẻ phát triển trí thông minh.
Theo nhà giáo Montessori, trẻ từ 3-6 tuổi được coi là giai đoạn quan trọng nhất để sử dụng đồ chơi đúng cách, bởi đồ chơi trí tuệ có mối liên hệ trực tiếp với hiệu quả học tập, khả năng tập trung và cải thiện trí thông minh của trẻ trong tương lai.
4 loại đồ chơi trí tuệ, giúp trẻ thông minh hơn
Khối lego
Các khối lego đa dạng hình dạng, màu sắc kích cỡ khác nhau, giúp trẻ rèn luyện khả năng quan sát, nuôi dưỡng sự hiểu biết của trẻ về không gian, cũng như khuyến khích phát triển trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo.
Ngoài ra, quá trình lắp ráp lego bằng cả hai tay còn giúp trẻ nâng cao kỹ năng phối hợp giữa tay và mắt.
Nhiều loại lego còn có các yếu tố bổ sung như số, chữ cái và hoa văn, giúp rèn luyện khả năng học tập, nhận thức của trẻ. Ngoài ra, nếu bố mẹ dành thời gian tương tác và chơi cùng con, cũng là cơ hội tốt để gắn kết mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái.
Vì vậy, lego là một món đồ chơi tuyệt vời để trẻ phát triển trí thông minh. Bố mẹ có thể lựa chọn các khối lego khác nhau phù hợp với sở thích và độ tuổi của trẻ.
Ví dụ: Khối lego đơn giản để lắp ráp và nối, thích hợp cho trẻ từ 1-3 tuổi. Trong khi đó các loại lego nhiều màu sắc, số và chữ cái, nhà mẫu, mô hình robot,... thích hợp cho trẻ từ 3-6 tuổi. Các loại lego xếp theo chuỗi, không gian ba chiều,... phù hợp cho trẻ trên 6 tuổi.
Các khối lego đa dạng hình dạng, màu sắc kích cỡ khác nhau, giúp trẻ rèn luyện khả năng quan sát.
Xếp hình
Trò chơi xếp hình phù hợp cho trẻ trên 2 tuổi. Trong quá trình chơi xếp hình, trẻ dần phát triển kỹ năng quan sát bằng cách nhận biết màu sắc, hoa văn, hình dạng,… của các mảnh ghép. Ngoài ra, trẻ có thể kết hợp và ghép các mảnh khác nhau, lắp ráp chúng theo mẫu, từ đó rèn luyện khả năng phân tích logic và tư duy không gian.
Khi độ khó và số lượng mảnh ghép tăng lên, đòi hỏi trẻ cần sàng lọc, lập kế hoạch và ghép các mảnh lại với nhau từng bước, quá trình này nhằm rèn luyện tính kiên nhẫn, khả năng đưa ra chiến lược để giải quyết vấn đề. Khi các mảnh ghép được xếp hoàn thiện, trẻ sẽ tự nhiên có cảm giác đạt được thành tựu, từ đó rèn luyện sự tự tin.
Đây là cơ hội giúp trẻ rèn luyện khả năng quan sát, tư duy logic, trí tưởng tượng không gian và các khả năng khác từ đơn giản đến phức tạp. Bố mẹ có thể chọn các loại tranh xếp hình phù hợp theo độ tuổi và khả năng của con.
Trong quá trình chơi xếp hình, trẻ dần phát triển kỹ năng quan sát bằng cách nhận biết màu sắc, hoa văn, hình dạng,…
Sách tranh
Một báo cáo nghiên cứu của Đại học Yale ở Hoa Kỳ chỉ ra rằng, việc đọc sách có thể cải thiện đáng kể khả năng nhận thức của não, kết quả kiểm tra IQ của những người trưởng thành thường xuyên đọc sách cao hơn.
Việc đọc sách tranh phù hợp mang lại lợi ích to lớn cho sự phát triển trí tuệ của trẻ. Cốt truyện sinh động và thú vị trong sách có thể kích thích trí tưởng tượng, đoạn văn đơn giản và dễ hiểu giúp rèn luyện khả năng hiểu ngôn ngữ của trẻ. Hình ảnh minh họa sắc nét và đầy màu sắc cũng có thể kích thích sự phát triển khả năng thị giác.
Những cuộc thảo luận, tương tác giữa bố mẹ và con khi đọc sách cũng có thể truyền cảm hứng và khuyến khích tư duy logic của trẻ.
Về việc chọn sách cho trẻ, một chuyên gia gợi ý bố mẹ có thể tham khảo 3 tiêu chí sau:
Đầu tiên, khi lựa chọn nội dung, hãy chú ý bắt đầu từ nông đến sâu, từ dễ đến khó và tiến triển dần dần, nội dung nên càng rộng càng tốt, nhưng không cần suy nghĩ quá nhiều về độ tuổi nên đọc, vì nền tảng đọc của trẻ em khác nhau, nếu trẻ hứng thú thì không cần quan tâm trẻ hiểu hay không.
Thứ hai, bố mẹ hãy tôn trọng sở thích của con. Khi mua sách, đừng giới hạn ở những bố mẹ muốn, hãy hỏi ý kiến và nhu cầu, sở thích của trẻ.
Thứ ba, nên chọn sách chỉ có một ngôn ngữ. Một số cuốn sách dành cho trẻ được in bằng nhiều thứ tiếng vì nhiều lý do khác nhau, tuy nhiên lại dễ dàng làm mất đi hứng thú đọc sách của trẻ. Nếu bố mẹ muốn con tiếp xúc với tiếng Anh, hãy chọn sách có duy nhất Tiếng Anh.
Việc đọc sách tranh phù hợp mang lại lợi ích to lớn cho sự phát triển trí tuệ của trẻ.
Đồ chơi thể thao
Từ góc độ khoa học, tập thể dục có thể thúc đẩy sự hình thành thần kinh ở vùng hải mã, cải thiện khả năng ghi nhớ; kích thích não giải phóng serotonin, dopamine, endorphin và các chất hóa học thần kinh khác liên quan đến cảm xúc và nhận thức.
Ngoài ra, vận động đúng cách làm tăng lưu lượng máu lên não, giảm căng thẳng và lo lắng, tăng cường hoạt động của não, giữ cho não tập trung, cải thiện chức năng nhận thức. Vì vậy, bố mẹ nên khuyến khích và cùng con chơi các trò vận động.
Ví dụ, các trò chơi ném và bắt bóng có thể rèn luyện mạch thần kinh phối hợp tay và mắt, đá bóng giúp cải thiện khả năng phán đoán của trẻ về khoảng cách và tốc độ trong không gian.
Hay một số loại trò chơi vận động mang tính cạnh tranh cần phải tuân thủ luật chơi, phản ứng nhanh, nhằm kích thích tốc độ phản ứng, khả năng phân tích logic của não, rất hữu ích cho sự phát triển trí tuệ của trẻ.
Khi lựa chọn đồ chơi thể thao cho trẻ, bố mẹ cần chú ý những điểm sau:
- Đảm bảo an toàn, tránh nguy cơ các bộ phận nhỏ rơi ra khỏi đồ chơi, tránh chọn loại đồ chơi phải dùng lực quá mạnh khiến trẻ bị thương.
- Chọn đồ chơi phù hợp với thể chất, độ tuổi và khả năng nhận thức của trẻ, tránh đồ chơi quá đơn giản hoặc quá khó sẽ khiến trẻ mất hứng thú.
- Thường xuyên tương tác và quan sát, đánh giá sở thích, nhằm chọn đồ chơi thể thao mà trẻ thích.
- Nên thay đổi thường xuyên, cập nhật đồ chơi phù hợp để tăng sự mới mẻ, thử thách cho trẻ.
các trò chơi ném và bắt bóng có thể rèn luyện mạch thần kinh phối hợp tay và mắt, đá bóng giúp cải thiện khả năng phán đoán.
Đồ chơi phù hợp rất quan trọng, nhưng cũng cần có sự đồng hành của bố mẹ
Các nhà nghiên cứu của Đại học Harvard, đã sử dụng phương pháp quét hình ảnh cộng hưởng từ chức năng để quan sát và so sánh cấu trúc não của trẻ, từ những gia đình mà bố mẹ tích cực giao tiếp với con cái.
Kết quả cho thấy ở những gia đình này, vỏ não trước trán và cấu trúc thần kinh não trẻ phát triển. Nói cách khác, giao tiếp tốt giữa bố mẹ và con cái giúp trẻ phát triển trí não, thông minh hơn.
Vì vậy, bố mẹ nên hiểu rằng việc lựa chọn đồ chơi phù hợp cho trẻ là quan trọng, nhưng sự đồng hành và tương tác có thể giúp cải thiện chỉ số IQ của trẻ. Muốn phát huy hết tác dụng của việc chơi cùng con, bố mẹ cần chú ý những điểm sau.
Không nên hướng dẫn quá chi tiết
Khi bố mẹ cùng trẻ khám phá cách chơi đồ chơi thay vì trực tiếp hướng dẫn chi tiết cách sử dụng, hãy để trẻ làm chủ phương pháp và quy trình chơi, đồng thời có thể đặt câu hỏi và hướng dẫn trẻ tư duy.
Giao tiếp tốt giữa bố mẹ và con cái giúp trẻ phát triển trí não, thông minh hơn.
Để trẻ chơi thoải mái
Bố mẹ không nên tập trung vào việc trẻ có làm vỡ đồ chơi hay không, vì điều này sẽ hạn chế khả năng sáng tạo, thậm chí khiến trẻ mất hứng thú chơi.
Thay vì vậy, bố mẹ có thể cùng con sửa chữa, lắp ráp lại đồ chơi sau khi đồ chơi bị hỏng, điều này rất hữu ích cho việc phát triển khả năng thực hành và tư duy của trẻ.
Tránh quá nhấn mạnh sự cạnh tranh
Khi bố mẹ chơi cùng con, việc nhấn mạnh quá nhiều đến sự cạnh tranh, thất bại sẽ gây áp lực không đáng có cho trẻ, dễ dẫn đến những cảm xúc tiêu cực.
Ngược lại, nếu bố mẹ tập trung vào việc hợp tác, biến trò chơi thành một quá trình làm việc nhóm vui vẻ, điều này sẽ giúp nâng cao mối quan hệ, trau dồi khả năng làm việc nhóm và tinh thần giúp đỡ lẫn nhau.
Phản hồi tích cực
Hãy đưa ra những phản hồi tích cực, khuyến khích trẻ tự tin nói và bày tỏ ý kiến của mình. Ví dụ, hãy để trẻ tích cực thể hiện những gì mình muốn chơi, đáp lại ý tưởng bằng những lời khen ngợi, sau khi trò chơi kết thúc, tóm tắt ngắn gọn và khen ngợi những biểu hiện đó của trẻ.
