Việc nuôi dạy con thành đứa trẻ hạnh phúc cũng cần có bí quyết, đặc biệt ở 3 khía cạnh.
Nhà phân tâm học nổi tiếng Bion từng so sánh bố mẹ với một chiếc hộp đựng để chứa con cái, chiếc hộp đựng càng lớn thì không gian lưu trữ bên trong càng lớn.Trong một mối quan hệ, chúng ta có thể hỗ trợ lẫn nhau, bao gồm việc giải phóng những cảm xúc tiêu cực một cách chính xác để cảm thấy thư giãn và hạnh phúc.
Mối quan hệ giữa người với nhau đòi hỏi giá trị tình cảm, theo đó mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái cũng không ngoại lệ. Muốn nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc, bố mẹ cần trở thành người chứa đựng những giá trị tinh thần cao, đặc biệt là làm được 3 điều sau.
Khi trẻ làm một điều tốt hãy ghi nhận
Có một câu nói: "Thế giới người lớn rất bận rộn, không có thời gian cho những trò trẻ con..." Điều này cho thấy, không ít phụ huynh thiếu thời gian đồng hành cùng con.
Nhưng những đứa trẻ thiếu đi niềm hạnh phúc của tuổi thơ thường khó phát triển thành công như mong đợi.
Một người mẹ chia sẻ về đoạn hội thoại hàng ngày giữa mình và con gái 8 tuổi như sau:
Mẹ: "Khi nào con sẽ làm xong bài tập về nhà?"
Con: "Một chút nữa!"
Mẹ: “Tối nay muốn ăn gì”?
Con: “Con không muốn ăn”
Lần đầu trẻ đạt 10 điểm toán, vẽ một bức tranh... hãy ghi nhận điều đó.
Thật khó để tưởng tượng áp lực suốt ngày của trẻ chỉ làm bài tập về nhà, và nói về việc ăn uống sẽ như thế nào.
Nhìn thấy bố mẹ trò chuyện, cười đùa, dịu dàng, nhã nhặn với người khác, trẻ sẽ mang cảm giác như đang bị người ta ghét bỏ.
Vì vậy, bước đầu tiên để bố mẹ trở thành chỗ dựa vững chắc là con được ghi nhận, nhất là khi trẻ làm tốt việc gì đó. Ví dụ lần đầu đạt 10 điểm toán, vẽ một bức tranh hay đơn giản tự mình đánh răng trước khi ngủ...
Việc ghi nhận và khen ngợi cho thành tựu nhỏ này mang đến nhiều lợi ích. Đầu tiên, khẳng định giá trị và nỗ lực của trẻ, giúp trẻ cảm thấy tự tin và xem mình là người có khả năng.
Thứ hai, khi mẹ tỏ ra vui mừng và hạnh phúc khi thấy con làm tốt, trẻ sẽ học hỏi cách tự đánh giá dựa trên nỗ lực và thành tựu.
Thứ ba, trẻ cảm thấy yêu thương chấp nhận dưới một góc nhìn tích cực, tạo ra một cảm giác an toàn và tin tưởng.
Khi trẻ cảm thấy thất vọng hãy hỗ trợ
Một bà mẹ phàn nàn rằng, khi con gái mới vào mẫu giáo, ngày nào tan trường cô bé cũng nói huyên thuyên không ngừng, nhưng giờ đây mọi điều chị hỏi đều bị phớt lờ, ngoài “ừm”, “ồ” và gật đầu, dường như không có gì để đáp lại. Nếu mẹ tiếp tục để đặt câu hỏi, đứa trẻ có thể mất kiên nhẫn, đóng sầm cửa lại hoặc bỏ đi...
Tuy nhiên, dưới góc độ của một người mẹ, chị thường chọn cách quát mắng, ra lệnh để khiến con thay đổi. Cách tiếp cận này khiến đứa trẻ ngày càng trở nên ương bướng.
Thay vì chỉ tập trung vào việc đặt câu hỏi và yêu cầu trả lời, mẹ có thể thử áp dụng nguyên tắc của việc lắng nghe tích cực. Điều này đồng nghĩa với việc mẹ không chỉ quan tâm đến những câu trả lời, mà còn chú trọng đến cảm xúc và suy nghĩ đằng sau những từ ngữ hạn chế mà con sử dụng.
Khi trẻ gặp thất vọng, có thể động viên kịp thời, cho trẻ biết rằng bản thân không cô đơn.
Khi trẻ nói "ừm" hay "ồ", hãy thử đưa ra câu hỏi mở để khuyến khích con chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của mình. Ví dụ, thay vì hỏi "Hôm nay con có làm điều gì vui ở trường không?" "Có điều gì làm bạn cảm thấy vui mừng hoặc khó chịu?"
Ngoài ra, khi trẻ gặp thất vọng, có thể động viên kịp thời, cho trẻ biết rằng bản thân không cô đơn. Điều này sẽ truyền đạt cho trẻ một thông điệp rằng dù có khó khăn thế nào, mẹ luôn ở bên cạnh và ủng hộ. Bản thân trẻ sẽ cảm thấy an tâm và tự tin hơn.
Việc thay đổi cách tiếp cận này đòi hỏi sự kiên nhẫn và thời gian, mẹ đang giúp con phát triển kỹ năng giao tiếp và biểu đạt cảm xúc một cách tốt hơn.
Khi trẻ hiện chưa thể hiện sự nổi bật hãy chờ đợi
Bản thân giáo dục là một quá trình chờ đợi, nếu bố mẹ có thể kiên nhẫn, trẻ sẽ sớm bộc lộ tài năng như mong đợi.
Trong quá trình này chính là sự thức tỉnh khả năng tự nhận thức về bản thân của trẻ, phản kháng hay cãi lại cũng là dấu hiệu cho thấy trẻ đang dần trở nên tự lập và “đã trưởng thành”.
Nếu bố mẹ có thể kiên nhẫn, trẻ sẽ sớm bộc lộ tài năng như mong đợi.
Muốn con mình thực sự "trưởng thành", bố mẹ nên kiên nhẫn hướng dẫn. Điều quan trọng là tạo ra một môi trường mở, nơi trẻ có thể tự do diễn đạt ý kiến và thảo luận với bố mẹ.
Bố mẹ có thể đặt mục tiêu dài hạn, khuyến khích ter kiên trì để đạt được những mục tiêu đó. Thông qua việc vượt qua khó khăn và thất bại, trẻ sẽ học được ý nghĩa của sự kiên nhẫn và đồng thời phát triển khả năng, sáng tạo và quản lý thời gian tốt hơn.
