Chuyên gia: Cả bố và mẹ đều có vai trò nuôi dạy con gái như nhau, không ai là tốt hơn người còn lại.
Không phải tự nhiên mà nhiều người đều nói rằng, bố thường gần gũi với con gái còn mẹ lại cưng con trai. Nghĩa là trong nhiều gia đình, các ông bố có sự tác động mạnh mẽ đến quá trình trưởng thành của con gái, đặc biệt là về tính cách, lối sống.
Có lẽ bởi vì từ khi lọt lòng, bố chính là người khác giới đầu tiên mà trẻ tiếp xúc nên đối với các bé gái, bố rất quan trọng trong gia đình. Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã chứng minh, không phải ông bà hay mẹ, bố mới là người nuôi dạy con gái tốt hơn.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, giữa bố và con gái thường có sự liên kết mạnh mẽ hơn so với mẹ (Ảnh minh hoạ).
Có những yếu tố, đặc điểm và giá trị riêng trong vai trò của bố có thể làm cho việc giáo dục con gái trở nên đặc biệt và khó thay thế bởi mẹ. Vậy điều này là đúng hay sai và người bố đóng vai trò, ảnh hưởng như thế nào trên hành trình khôn lớn của con gái?
Chuyên gia Tâm lý Nhi Quang Thị Mộng Chi sẽ có những lời giải đáp tường tận, chi tiết dưới đây.
Thạc sĩ Tâm lý, Giảng viên Khoa Tâm lý học, Trường Đại học KHXH&NV ĐHQG - TPHCM.
Thưa chuyên gia, không ít ý kiến cho rằng, thân thiết với bố giúp cho con gái phát triển tốt hơn, quan điểm này có đúng không, vì sao?
Với tôi, cả bố và mẹ đều có những vai trò quan trọng trong sự phát triển của con. Do đó, nếu giao cho bố hoặc mẹ chăm sóc con thì đều là thiếu sót, khi con đang có đủ cả bố lẫn mẹ. Không ai trong bố hoặc mẹ thay thế hoàn toàn người kia được. Nhiều người cho rằng bố có thể đem lại cảm giác che chở, an toàn hơn cho con gái, bố dạy con sự mạnh mẽ, tự tin, quyết đoán.
Tuy nhiên với tôi, người mẹ hoàn toàn có thể dạy con điều này, đặc biệt khi người mẹ là hình mẫu lý tưởng cho con noi theo và họ cũng có những đặc điểm tương tự. Tình yêu thương và sự chăm sóc của mẹ hoàn toàn có thể đem đến cảm giác an toàn ở con gái.
Điều đáng nói ở đây là, đứa trẻ muốn có cả sự yêu thương và chăm sóc của cả bố lẫn mẹ. Mỗi người luân phiên dành thời gian cho con nếu cả hai cùng bận rộn với công việc bên ngoài, cũng sẽ làm giảm áp lực hơn cho mỗi người, đồng thời đảm bảo con luôn có người bên cạnh để yêu thương và quan tâm.
Những yếu tố nào trong vai trò của người bố có thể làm cho việc nuôi dạy con gái trở nên đặc biệt và khó được thay thế bởi mẹ?
Việc nuôi dạy con cái sẽ ít phụ thuộc vào giới tính của phụ huynh. Quan trọng nhất vẫn là đặc điểm tính cách của mỗi người, sự tìm tòi học hỏi cách làm bố mẹ, cách tương tác với con. Khi bố mẹ chịu học hỏi và lắng nghe con, dành thời gian cho con đủ nhiều thì có thể hiểu con và dễ dàng lựa chọn cách phù hợp với con để giáo dục.
Do đó, thiết nghĩ không có vai trò nào ở người bố mà người mẹ không thể làm được. Tuy nhiên, nếu người bố hoặc người mẹ tính tình nóng nảy, không xem trọng việc chăm sóc con cái, thường xuyên bỏ bê cảm xúc của con thì người kia dù có nỗ lực nhiều bao nhiêu cũng khó có thể bù đắp được khoảng trống mà người kia để lại.
Vì vậy, với con cái thì vai trò của bố mẹ là quan trọng như nhau và không thể thay thế hoàn toàn, nhưng cũng không có những đặc điểm đặc trưng nào mà chỉ người bố hoặc người mẹ có thể làm được còn người kia thì không.
Trong quá trình bố đảm nhận vai trò chính trong việc nuôi dạy con gái, liệu có những thách thức nào mà bố có thể phải đối mặt? Và làm thế nào để vượt qua những thách thức đó?
Những thách thức chính mà người bố phải đối mặt trong quá trình nuôi dạy con cái đến từ việc vượt qua những định kiến giới, và khuôn mẫu giới truyền thống ứng với vai trò giới của người đàn ông ở trong xã hội. Là một người nam ở xã hội truyền thống, những người bố được mong đợi có sự nghiệp phát triển, có địa vị xã hội, nhiều mối quan hệ tích cực cũng như có điều kiện kinh tế vững chắc để lo lắng cho gia đình.
Điều này khiến người bố trong các gia đình bị cuốn vào vòng xoáy công việc, và thiết lập các mối quan hệ bên ngoài, ít dành thời gian cho con cái. Hoặc ở khía cạnh khác, khi người bố dành nhiều thời gian cho gia đình thì có thể bị đánh giá sự thành công ngoài xã hội không bằng những người khác. Điều đó có thể khiến con cái không hoặc có ít sự tự hào về bố của mình, thậm chí có thể dẫn đến việc coi thường bố.
Một người bố truyền thống còn được mong đợi ở vai trò làm ra luật trong gia đình, phải mạnh mẽ, cứng rắn, quyết đoán và không được thể hiện tình cảm quá nhiều với con cái. Điều này ngăn cản sự gần gũi của bố với con cái, và đôi khi có những ông bố không biết cách thể hiện tình cảm, sự quan tâm tới con như thế nào vì trước đây không hề có hình mẫu cụ thể để noi theo.
Do đó, cách mà những ông bố có thể làm để vượt qua thử thách là xây dựng lại hình mẫu người bố hiện đại hơn, phù hợp với tâm lý con trẻ hơn. Tăng cường quan sát, học hỏi từ những hình mẫu người bố mới, đồng thời, giao tiếp cởi mở với con cái nhiều hơn, từ đó điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù hợp nhất.
Chuyên gia có thể gợi ý một số lỗi sai mà người bố cần tránh khi nuôi dạy con gái?
Những sai lầm nên tránh khi bố nuôi dạy con gái là không nên nuông chiều thái quá, cũng không khắt khe quá đà, không để con tự lớn hoặc giao hết trách nhiệm cho vợ.
Bố cần định hướng cho con gái những giá trị tích cực như sự tự tin, yêu thương bản thân, chăm sóc cơ thể và tinh thần, quyết đoán trong các tình huống quan trọng. Là hình mẫu về người đàn ông ấm áp, biết yêu thương và chăm sóc gia đình, vì rất có thể đây là hình mẫu cho con gái khi chọn người bạn đời trong tương lai của mình.
Người bố cũng cần chấp nhận và yêu thương con bằng cách để con có thể được là chính mình. Bố mẹ cần có sự thống nhất trong việc dạy con, tránh trường hợp "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược" khiến con không biết phải nghe ai. Bố mẹ cũng không lấy con làm vũ khí để công kích người còn lại, khiến con trở thành người đứng giữa khó xử và tổn thương, không nên đùn đẩy nhau trách nhiệm và cãi vã trước mặt con cái, không nói xấu nhau trước mặt con,…
Bố luôn là người quan trọng trong cuộc đời con, hình mẫu người bố mẫu mực luôn khiến con an tâm và tự hào, cảm thấy được yêu thương. Thiết nghĩ, nếu mỗi ông bố đều làm được điều này thì sẽ khiến những đứa con cảm thấy vô cùng hạnh phúc và trưởng thành biết nhường nào.
