Ngoài bố mẹ, ông bà cũng là người có tác động lớn đến quá trình phát triển và trưởng thành của trẻ.
Năm đầu đời là giai đoạn vàng cho sự phát triển về cảm xúc và thần kinh của trẻ. Sự tiết oxytocin ở mức mạnh nhất trước 1,5 tuổi. Ở giai đoạn này, người mẹ gắn kết sâu sẽ thiết lập mối liên kết tâm lý bền chặt với con mình.
Trong những năm đầu đời, tất cả niềm hạnh phúc của đứa trẻ đều gắn liền với giọng nói và vẻ ngoài của mẹ. Tuy nhiên, trong vài trường hợp, bố mẹ không thể dành toàn thời gian để chăm sóc con, nên cần sự giúp đỡ của người thân, đặc biệt là ông bà.
Trước 6 tuổi là giai đoạn quan trọng trong việc hình thành tính cách và quan điểm sống, đồng thời cũng là thời kỳ đỉnh cao của sự phát triển trí não của trẻ. Nếu trẻ được 3 kiểu ông bà sau đây nuôi dạy, chỉ số EQ sẽ được cải thiện tốt.
Có sự đồng cảm với cháu
Giống như IQ, khiến người khác cảm thấy thoải mái cũng là dấu hiệu của khôn ngoan. Nếu ông bà có sự đồng cảm mạnh mẽ thì khi các cháu gặp khó khăn về mặt cảm xúc, ông bà có thể đồng cảm và chấp nhận những cảm xúc đó, điều này có lợi cho sự phát triển trí tuệ cảm xúc của trẻ.
Đưa ra một ví dụ đơn giản. Đứa trẻ muốn mua một cây kẹo mút nhưng lại không được cho phép, vì vậy trẻ thể hiện thái độ khó chịu. Thông thường ông bà sẽ đơn giản phớt lờ cảm xúc của đứa trẻ và nói: "Đừng khóc nữa, bà sẽ không mua cho con đâu."
Ông bà có thể đồng cảm và chấp nhận những cảm xúc đó, điều này có lợi cho sự phát triển trí tuệ cảm xúc của trẻ.
Tuy nhiên, ông bà có sự đồng cảm cao sẽ nói với trẻ: "Con đang tức giận vì muốn bà mua cho con một cây kẹo mút phải không?"
Một câu nói tưởng chừng như bình thường lại có thể khiến trẻ cảm thấy được thấu hiểu, giúp trẻ nhận ra cảm xúc của chính mình, từ đó làm dịu đi những cơn nóng giận.
Trẻ con thông thường có sự bắt chước mạnh mẽ, người lớn làm gì cũng sẽ tiếp thu mọi thứ nhanh chóng sau đó. Nếu ông bà có tính cách kiên quyết và đồng cảm thì khả năng cao khi lớn lên trẻ cũng sẽ trở thành người như vậy.
Thích đưa cháu đi chơi
Não của trẻ phát triển dựa trên sự kích thích từ bên ngoài. Trẻ được kích thích năm giác quan càng phong phú thì các kết nối nơ-ron càng dày đặc và mạng lưới não sẽ càng phát triển. Trong giai đoạn từ 0-3 tuổi, trẻ đang ở cao điểm của quá trình hình thành kết nối nơ-ron.
Tuy nhiên, sự kích thích trong nhà có thể bị hạn chế và thường chỉ xoay quanh việc tương tác thông qua nói chuyện, đọc sách và chơi game.
Ông bà tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc với thế giới bên ngoài, sẽ tạo ra loạt kích thích giác quan đa dạng.
Do đó, nếu ông bà tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc với thế giới bên ngoài, đặc biệt là trong tự nhiên. Đưa trẻ đi chơi ngoài trời và gần gũi với thiên nhiên có thể tạo ra một loạt các kích thích giác quan đa dạng, góp phần vào việc phát triển mạng lưới não của trẻ.
Khi ở ngoài trời, trẻ được đón nhận bởi những khung cảnh đa dạng, từ cảnh quan tự nhiên cho đến hoạt động của con người. Đôi mắt trẻ gặp gỡ những màu sắc, hình dạng và động tác khác nhau.
Tai trẻ nghe thấy âm thanh của chim hót, gió thổi, và tiếng cười của trẻ em khác. Mũi trẻ ngửi hương thơm của hoa cỏ và các mùi tự nhiên khác. Da trẻ cảm nhận được cảm giác của gió và nắng mơn trớn trên da. Tất cả những trải nghiệm này cung cấp một khoảng thời gian dồi dào kích thích cho các giác quan.
Yêu thích đọc sách cho cháu nghe
Các nhà khoa học đã dành 3 năm để thăm hơn 40 gia đình mỗi tháng và ghi lại chi tiết về giao tiếp ngôn ngữ giữa bố mẹ và con cái (bao gồm kích thước từ vựng, sự đa dạng, tốc độ tăng trưởng từ vựng, tần suất giao tiếp ngôn ngữ và ý nghĩa cảm xúc của ngôn ngữ). Người ta phát hiện ra rằng trẻ càng nghe được nhiều từ trong những năm đầu đời thì chỉ số IQ của trẻ càng cao.
Các nhà nghiên cứu tiếp tục theo dõi những đứa trẻ này cho đến khi chúng 9 tuổi và phát hiện ra rằng những đứa trẻ giao tiếp nhiều hơn với bố mẹ trong thời thơ ấu và thời thơ ấu có kỹ năng đọc, viết và kết quả học tập tốt hơn.
Nếu ông bà thích nói chuyện, đọc truyện và hát những bài đồng dao cho cháu nghe thì rất có lợi cho quá trình phát triển IQ lẫn EQ.
Nếu bộ não là một cái mầm thì giao tiếp ngôn ngữ là mảnh đất màu mỡ, có thể nuôi dưỡng bộ não và làm cho cây trí tuệ ngày càng cao lớn.
Vì vậy, nếu ông bà thích nói chuyện, đọc truyện và hát những bài đồng dao cho cháu nghe thì rất có lợi cho quá trình phát triển IQ lẫn EQ. Việc tương tác và giao tiếp với trẻ không chỉ thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ, trí tuệ, mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển cảm xúc và tình cảm.
Khi trò chuyện cùng ông bà, cháu sẽ nghe và học cách sử dụng ngôn ngữ, mở rộng từ vựng và cải thiện kỹ năng ngôn ngữ của mình. Đọc truyện và hát những bài đồng dao cùng cháu sẽ giúp cháu tiếp cận với các câu chuyện, tưởng tượng và khám phá thế giới từ những câu chuyện đó.
Điều này không chỉ làm phong phú kiến thức và tư duy của cháu mà còn giúp cháu phát triển khả năng tư duy logic và trí nhớ.