Những hành vi chưa phù hợp của bố mẹ có thể nuôi dưỡng đứa trẻ hình thành tính cách không lành mạnh.
Mới đây, giáo sư Li Meijin, một chuyên gia về tội phạm vị thành niên, thông qua nhiều cuộc nghiên cứu đã đưa ra nhận định rằng, tính cách của trẻ quan trọng hơn trí thông minh.
Bà đã nghiên cứu các vấn đề tâm lý của thanh thiếu niên trong hơn 40 năm, phân tích khía cạnh phạm tội của nhiều thanh niên cho thấy, những đứa trẻ có chỉ số IQ cao sẽ là nền tảng tốt, tuy nhiên nếu có những khuyết điểm về tính cách cũng sẽ khó phát triển thành công.
Trong khi đó, nhiều trẻ có chỉ số IQ thấp hơn, nhưng biết lập kế hoạch, làm việc chăm chỉ, tinh thần trách nhiệm cao thường có xu hướng thành công hơn.
Giai đoạn quan trọng hình thành nhân cách của trẻ là từ 0 đến 6 tuổi
Theo giáo sư Li Meijin, mấu chốt của các vấn đề của con người nằm ở những năm đầu đời, và phạm vi hoạt động chính là trong gia đình.
Hơn nữa, bà cũng cho rằng các vấn đề tâm lý của trẻ thường bị phớt lờ, và những ảnh hưởng này có thể chỉ lộ rõ dần khi lớn lên.
Vì vậy, việc bố mẹ chú ý nuôi dạy con ở giai đoạn thơ ấu là rất quan trọng, đặc biệt là trong giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi, cách nuôi dạy con có thể ảnh hưởng đến cảm xúc, tính cách, quan điểm sống, lời nói và các vấn đề khác của trẻ xuyên suốt cuộc đời.
Giáo sư Li Meijin chỉ ra những hành vi của bố mẹ có thể nuôi dưỡng đứa trẻ hình thành tính cách không lành mạnh.
Không thỏa mãn được sự gắn bó của trẻ
Giáo sư Li cũng lưu ý rằng việc so sánh, đánh giá thấp khả năng của trẻ sẽ gây tổn thương lớn đến sự hình thành nhận thức, niềm tin về bản thân của trẻ.
Bà gợi ý rằng các bà mẹ nên quan tâm, chăm sóc con trước khi được 3 tuổi, trong khi các ông bố thỉnh thoảng có thể dỗ dành để thỏa mãn nhu cầu gắn bó của con, điều này cũng tạo thành sự phân và hợp tác trong việc giáo dục trẻ.
Không thỏa mãn được sự gắn bó của trẻ.
Bà Li nhấn mạnh rằng giai đoạn từ 0-3 tuổi là thời kỳ quan trọng nhất trong sự phát triển của trẻ, đặc biệt là về mặt cảm xúc. Trong giai đoạn này, trẻ cần sự gắn bó, chăm sóc và nuôi dưỡng tình cảm từ người mẹ là người gần gũi nhất. Các bà mẹ cần dành thời gian để tạo dựng mối quan hệ gắn bó, cảm thông sâu sắc với con, lắng nghe và đáp ứng kịp thời nhu cầu của trẻ.
Bên cạnh đó, các ông bố có thể tham gia chăm sóc, vui chơi và dỗ dành con, giúp trẻ cảm nhận sự quan tâm và gắn bó từ cả bố và mẹ. Sự phối hợp và hợp tác giữa bố mẹ sẽ tạo nên một môi trường nuôi dưỡng tốt về thể chất, tinh thần và xã hội.
Đáp ứng hết các yêu cầu vô lý
Trong quá trình chăm sóc, bố mẹ không nên đáp ứng những yêu cầu vô lý, bởi theo cách này, trẻ sẽ dễ dàng phát triển tính cách lấy mình làm trung tâm.
Giáo sư Li chỉ ra rằng, trong quá trình nuôi dạy con, bố mẹ nên biết cách điều chỉnh, quản lý các hành vi, yêu cầu của trẻ một cách phù hợp. Việc chiều chuộng, làm hài lòng mọi yêu cầu, dù chúng có vẻ vô lý, sẽ khiến trẻ dễ dàng hình thành tính cách ích kỷ, không biết điều độ trong các mối quan hệ.
Đáp ứng hết các yêu cầu vô lý, trẻ hình thành tính ích kỷ, cho mình là trung tâm.
Bên cạnh đó, bố mẹ cần dành thời gian, công sức chăm sóc, yêu thương lẫn nhau. Bố mẹ hòa thuận, tôn trọng và quan tâm đến nhau sẽ tạo nên môi trường gia đình ấm áp, lành mạnh, giúp trẻ cảm nhận được sự an toàn, yêu thương và học cách quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh.
Khi bố mẹ biết cân bằng, không chỉ dành hết tình yêu cho con mà còn dành cho nhau, trẻ sẽ không dễ dàng phát triển thói quen lấy bản thân làm trung tâm. Trái lại, trẻ sẽ học được cách quan tâm, chia sẻ và thiết lập mối quan hệ lành mạnh với gia đình, bạn bè và xã hội.
Bố mẹ tranh cãi trước mặt con
Trẻ thường xuyên nhìn thấy bố mẹ tranh cãi, sẽ cảm thấy mất an toàn, lo lắng và căng thẳng. Về mặt cảm xúc, trẻ dễ trở nên hoảng loạn, sợ hãi hoặc tổn thương. Trẻ có thể phát triển các vấn đề về hành vi như hay khóc, giận dữ hoặc cáu kỉnh.
Hơn nữa, trẻ có thể học được cách giải quyết xung đột bằng cách tranh cãi, thay vì đối thoại, thương lượng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ trong tương lai, khi trẻ gặp khó khăn trong việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ lành mạnh.
Vì vậy, bố mẹ nên hạn chế tranh cãi trước mặt con, giúp trẻ yên tâm hơn và tạo ra một gia đình tràn ngập tình yêu thương. Nếu bố mẹ quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau và hình thành mối quan hệ tốt đẹp, trẻ sẽ học cách yêu thương và thấu hiểu người khác mà vẫn hài lòng về mặt cảm xúc.
Bố mẹ tranh cãi trước mặt con.
Sử dụng bạo lực đối với trẻ
Giáo sư Li Meijin cho rằng bố mẹ không nên quát mắng hay dùng đòn roi để giáo dục con. Những hành vi này sẽ gây ra "bóng tối tâm lý" cho trẻ, khiến trẻ thờ ơ, mất kiểm soát về mặt cảm xúc, thu mình, tự ti...
Trẻ em trong độ tuổi từ 0 đến 6 tuổi tưởng chừng như chưa biết gì, nhưng đây chính là thời kỳ quan trọng nhất khi tính cách của trẻ đang hình thành. Những ấn tượng, cảm xúc và hành vi được hình thành trong những năm tháng này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển về sau.
Bố mẹ không nên quát mắng hay dùng đòn roi để giáo dục con.
Nếu bố mẹ quát mắng, trẻ sẽ học cách giải quyết vấn đề bằng bạo lực, thiếu kiên nhẫn và không biết cách thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh. Trẻ có thể trở nên rụt rè, tự ti, hoặc ngược lại, trở nên hung hăng, thể hiện cảm xúc một cách quá mức.
Vì vậy, để hình thành tính cách tốt cho con sau này, bố mẹ nên quan tâm nhiều hơn đến tuổi thơ của con. Bố mẹ cần tạo một môi trường gia đình ấm áp, đầy tình yêu thương, khuyến khích con bày tỏ cảm xúc một cách lành mạnh, giúp con học cách giải quyết vấn đề một cách bình tĩnh, kiên nhẫn.
