Nếu bố mẹ hiểu được quy luật hoạt động của não bộ, mối liên hệ giữa ngôn ngữ và trí thông minh, từ đó sẽ có thể tìm ra phương pháp giúp trẻ phát triển tốt hơn.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng ngôn ngữ có mối liên hệ mật thiết với sự phát triển não bộ và trí thông minh ở trẻ. Trong quá trình học ngôn ngữ, các khu vực của não liên quan đến ngôn ngữ và trí thông minh sẽ được kích hoạt và phát triển.
Việc sử dụng và tiếp xúc với ngôn ngữ phong phú từ sớm có thể giúp trẻ nâng cao khả năng tư duy, logic, khả năng giải quyết vấn đề, khả năng phân tích, suy luận và sáng tạo.
Vì vậy, nếu bố mẹ hiểu được quy luật hoạt động của não bộ, mối liên hệ giữa ngôn ngữ và trí thông minh, từ đó sẽ có thể tìm ra phương pháp giúp trẻ phát triển tốt hơn.
Mối quan hệ giữa não bộ, ngôn ngữ và mức độ thông minh
Bộ não chi phối mọi hoạt động sống của con người bao gồm: Ngôn ngữ, vận động, thính giác, thị giác, biểu hiện cảm xúc,… Nói một cách đơn giản, bộ não điều khiển cơ thể chúng ta nói và làm, vì vậy, việc hình thành và phát triển bộ não có ý nghĩa quyết định đến việc hoàn thiện ngôn ngữ khả năng và trí tuệ.
Có hai vùng trong não, một là vùng Wernicke chịu trách nhiệm chính cho việc hiểu ngôn ngữ và vùng kia là vùng Broca chịu trách nhiệm chính cho việc tổ chức ngôn ngữ và sau đó phát ra ngôn ngữ đó qua miệng.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng ngôn ngữ có mối liên hệ mật thiết với sự phát triển não bộ và trí thông minh ở trẻ.
Do đó, khi cải thiện ngôn ngữ của trẻ, sự hiểu biết nhận thức của trẻ là rất quan trọng, chỉ khi trẻ hiểu ngôn ngữ thì trẻ mới có thể tổ chức ngôn ngữ và tương tác tốt.
Đồng thời, ngôn ngữ cũng là biểu hiện và thể hiện ý định và suy nghĩ của bộ não, bao gồm khả năng quan sát, chú ý, ghi nhớ, tư duy và trí tưởng tượng... từ đó phản ánh mức độ thông minh.
Vì vậy, bản thân sự phát triển của bộ não cũng chính là thúc đẩy sự phát triển của ngôn ngữ và trí tuệ, nên có tính tương tác với nhau.
Sự phân công lao động khác nhau giữa não trái và não phải như thế nào?
Tiến sĩ Sperry, người đoạt giải Nobel về Sinh lý học và Y học đã xác nhận "Thuyết phân công lao động não trái và não phải" về sự bất đối xứng của não. Trong đó, não trái chịu trách nhiệm chính về logic, ngôn ngữ, toán học, viết lách... và cách tư duy của bán cầu não trái thiên về lý trí.
Còn bán cầu não phải chịu trách nhiệm chính về hình ảnh, âm nhạc, nhịp điệu, cảm xúc,... và cách tư duy thiên về cảm xúc, được gọi là não nghệ thuật.
Bởi vì não trái và não phải điều khiển cơ thể của chúng ta theo chiều ngang, tức là não trái điều khiển phần cơ thể bên phải, và tương tự não phải điều khiển nửa cơ thể bên trái.
Các chuyên gia khuyến khích, bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ sử dụng tay trái càng nhiều càng tốt để kích thích và tăng tỷ lệ sử dụng của não phải.
Đồng thời, bàn tay được xem là bộ não thứ hai của con người, như vậy có thể thấy sự phát triển của bàn tay và bộ não của chúng ta có mối liên hệ mật thiết với nhau. Thống kê cho thấy 90% người trên thế giới thuận tay phải, do đó, tỷ lệ sử dụng của não trái cao hơn nhiều so với não phải.
Nếu não trái và não phải hợp tác với nhau, tổng năng lực và hiệu quả của toàn bộ não sẽ lớn hơn rất nhiều, nhiều hơn so với việc chỉ sử dụng não trái.
Trẻ em trong thời thơ ấu, nhất là trước 3 tuổi, có thói quen sử dụng cả hai tay cùng một lúc như bốc bằng cả hai tay khi ăn, vẽ bằng cả hai tay. Vì vậy trong giai đoạn này, thói quen thuận tay trái của trẻ chưa có sự khác biệt đặc biệt, đây là thời điểm rất tốt để rèn luyện khả năng tay trái, tức là phát triển não phải.
Các chuyên gia khuyến khích, bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ sử dụng tay trái càng nhiều càng tốt để kích thích và tăng tỷ lệ sử dụng của não phải.
Vậy làm thế nào để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, EQ và trí thông minh tốt hơn?
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng mức độ IQ của trẻ tỷ lệ thuận với lượng từ vựng mà trẻ nghe được trước 3 tuổi. Và trò chuyện, tương tác giữa bố mẹ và con cái trong cuộc sống hàng ngày là phương pháp hiệu quả nhất để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, EQ và trí thông minh.
Những đứa trẻ được bố mẹ nuôi dạy bằng ngôn ngữ tình cảm khi còn nhỏ thì lớn lên sẽ nhanh trí, phản ứng nhanh và có nhiều ý tưởng hơn. Về tính cách trẻ cũng sẽ là người dễ hòa đồng, có tư duy tích cực, biết đồng cảm và dễ đạt được hạnh phúc hơn.
Trong năm đầu tiên sau khi sinh, bộ não của trẻ hoạt động mạnh nhất, có thể tạo ra hơn 1 triệu kết nối thần kinh mỗi giây và bộ não phát triển chậm từ sau ra trước. Vậy nên trước 1 tuổi, thị giác, thính giác và xúc giác của trẻ đều phát triển nhanh chóng.
Những đứa trẻ được bố mẹ nuôi dạy bằng ngôn ngữ tình cảm khi còn nhỏ thì lớn lên sẽ nhanh trí, phản ứng nhanh và có nhiều ý tưởng hơn.
Trong giai đoạn này, khi tương tác với trẻ, bố mẹ nên giao tiếp bằng mắt và cơ thể nhiều hơn, chẳng hạn như khi nhìn vào mắt bé và nói chuyện, vừa xoa đầu nhẹ, để trẻ cảm nhận được tình yêu thương của bố mẹ, từ đó thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa bố mẹ và con cái. Nói thẳng ra, lời nói nhẹ nhàng, nhân văn là cơ sở để trẻ phát triển IQ và EQ trong giai đoạn thơ ấu.
Mặc khác, trẻ rất dễ bị thu hút bởi những âm thanh thú vị và những từ có vần điệu. Vì vậy, ngoài những cuộc trò chuyện hàng ngày, bố mẹ cũng nên hát thêm những bài đồng dao cho con nghe.
Thực tế, những bài hát đồng dao có liên quan mật thiết đến cuộc sống của trẻ, vậy nên nếu trẻ được nghe nhiều hơn, trí tưởng tượng, khả năng tư duy và ngôn ngữ cũng được kích thích hiệu quả.
