Bên cạnh yếu tố di truyền, chiều cao của trẻ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng khác.
Trong điều kiện đời sống ngày càng được cải thiện như hiện nay, bên cạnh sức khỏe, chiều cao của trẻ chắc hẳn là một trong những mối quan tâm đặc biệt của cha mẹ. Nhất là đối với những bậc phụ huynh có chiều cao khiêm tốn, ai cũng lo sợ không biết con mình có bị thua thiệt về chiều cao so với các bạn bè khi lớn lên không và liệu có cách nào để cải thiện chiều cao của con mình không.
Dưới đây là một số thông tin hữu ích để cha mẹ có thể dự đoán được chiều cao mà con có thể đạt được khi trưởng thành.
Di truyền có phải là yếu tố quyết định đến chiều cao của trẻ?
Như đã nói ở trên, chiều cao của trẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong đó, yếu tố di truyền từ cha mẹ ảnh hưởng hơn 20% chiều cao của trẻ trong tương lai. Tiến sĩ Lynne Levitsky, Trưởng khoa nội tiết nhi tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston cho biết dựa vào chiều cao của cha mẹ, có thể phần nào giúp chúng ta hình dung được chiều cao mà trẻ có thể đạt được trong tương lai.
Nếu cả cha và mẹ đều cao, thì khả năng con cao nhất ở trường là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Trong khi đó, nếu cả cha và mẹ đều có chiều cao khiêm tốn thì khả năng cao con cũng sẽ không quá cao được. Tuy nhiên, tiến sĩ Lynne Levitsky cũng cho biết thêm, chiều cao của trẻ còn ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác như dinh dưỡng, giới tính, chế độ nghỉ ngơi, lối sống... trong quá trình trẻ lớn lên.
Mặc dù những đứa trẻ được sinh ra từ cha mẹ có chiều cao thấp thì sẽ bị ảnh hưởng một phần bởi di truyền, tuy nhiên nếu trẻ được đầu tư đúng cách về dinh dưỡng, luyện tập... thì có khả năng cải thiện chiều cao lớn trong tương lai.
Di truyền là yếu tố quan trọng đến chiều cao của trẻ.
Cách dự đoán chiều cao của trẻ khi lớn lên
Theo tạp chí Parents, cha mẹ có thể ước tính chiều cao của con theo cách sau:
Dự đoán chiều cao của bé trai: Thêm 5 inch (tương đương 13cm) vào chiều cao của mẹ, giữ cho chiều cao của bố không đổi.
Ví dụ: Một cậu bé được sinh ra bởi mẹ cao 155 cm và bố là 180 cm sẽ có khả năng đạt được chiều cao trong khoảng từ 168 - 180 cm.
Dự đoán chiều cao của bé gái: Trừ 5 inch (tương đương 13cm) từ chiều cao của bố và giữ nguyên chiều cao của mẹ.
Ví dụ: Chiều cao của con gái của cặp cha mẹ ở trên (155 - 180 cm) sẽ đạt từ 155 - 167 cm.
Ngoài ra, cũng có một số chuyên gia cho rằng có thể ước tính chiều cao của trẻ bằng cách nhân đôi chiều cao của trẻ khi chúng được 3 tuổi.
Ví dụ: Một em bé khi lên 3 tuổi đạt 83cm, thì có thể bé sẽ cao khoảng 166 cm khi trưởng thành.
Đa số chiều cao của nữ thấp hơn của nam.
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ
Di truyền là yếu tố ảnh hưởng hàng đầu đến chiều cao của trẻ. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ không có chiều cao lý tưởng đừng vội lo lắng, vẫn còn một số yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ, trong đó có thể kể đến:
Giới tính
Thường thì nam sẽ cao hơn nữ trong cùng độ tuổi. Đối với các bé gái, sự gia tăng chiều cao thường bắt đầu vào đầu những năm dậy thì. Hầu hết bé gái sẽ cao thêm khoảng hơn 5,08 cm sau khi dậy thì. Sau đó, các bé sẽ đạt được mức chiều cao tối ưu, tức là sẽ gần như không tăng thêm nữa.
Trong khi đó, các bé trai có thể không có sự gia tăng đột ngột chiều cao mà sẽ tăng từ từ cho đến cho đến khi kết thúc tuổi dậy thì. Đó là lí do tại sao, khi trưởng thành, con trai thường cao hơn con gái khoảng 13cm.
Dinh dưỡng
Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ , ăn uống ít hoặc không đủ chất, đặc biệt là trong 1000 ngày đầu đời, có thể khiến trẻ bị thiếu hụt các chất dinh dưỡng và vitamin cần thiết để phát triển. Điều này có thể làm trẻ vĩnh viễn ngừng phát triển, làm giảm chiều cao.
Thể dục, thể thao
Hoạt động thể chất thường xuyên thúc đẩy tăng trưởng. Chơi các môn thể thao giúp tăng cường cơ bắp và xương. Tùy từng độ tuổi khác nhau mà có các môn vận động thích hợp để tăng chiều cao.
Tuy nhiên, ở bất kỳ độ tuổi nào, cha mẹ cũng cần cẩn thận khi cho trẻ chơi các môn thể thao có tác động mạnh (như chạy hay thể dục dụng cụ,...) , vì chúng có thể làm giảm tốc độ phát triển hoặc gây chấn thương cho xương của trẻ nếu động quá mức.
Tùy từng độ tuổi khác nhau mà có các môn vận động thích hợp để tăng chiều cao cho trẻ.
Thời kỳ mang thai và sinh đẻ của mẹ
Nếu một phụ nữ hút thuốc trong một thời điểm bất kỳ trong thai kỳ , có khả năng chiều cao của đứa trẻ sẽ bị giảm. Bên cạnh đó, trong quãng thời gian mang thai, chế độ dinh dưỡng của mẹ ảnh hưởng đến trọng lượng và chiều dài tăng trưởng của thai nhi.
Chính vì vậy trước và trong thời kỳ mang thai cũng như trong suốt thời gian cho con bú, mẹ phải ăn uống đầy đủ các dưỡng chất quan trọng đó là chất đạm, iod, sắt, acid folic, các acid béo chưa no (DHA, ARA)… để con phát triển khỏe.
Giấc ngủ
Khoảng 70 đến 80% hormone tăng trưởng được tiết ra trong khi ngủ. Vì vậy, cha mẹ cần bảo rằng con mình ngủ đủ giấc.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi chúng ta đi vào giấc ngủ hormon tăng trưởng mới sản sinh ra, sau 1 tiếng lượng hormone sẽ đạt đỉnh, thường là từ 22 giờ đêm cho tới 1 giờ sáng hôm sau. Do vậy, nếu trẻ không ngủ đúng giờ sẽ bỏ lỡ quãng thời gian hormone tăng trưởng tiết ra nhiều nhất và gây ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của trẻ.
Khoảng 70 đến 80% hormone tăng trưởng được tiết ra trong khi trẻ ngủ.
Thể trạng của trẻ
Một số trẻ không may mắc những căn bệnh bẩm sinh như rối loạn tiêu hóa, các vấn đề về tuyến giáp, bệnh celiac (không dung nạp Gluten), thiếu hụt hormone, dị ứng thực phẩm, bệnh gan, thận hoặc tim và các rối loạn nhiễm sắc thể,... Những chứng bệnh này có thể cản trở sự phát triển chiều cao của trẻ nếu không được sớm phát hiện và điều trị.
Mẹ có thể tham khảo bảng chiều cao cân nặng cho trẻ dưới đây:
(Ảnh: Internet)
