Đối với trẻ sơ sinh, lý do khiến bé hay đưa tay lên khỏi đầu trong lúc ngủ có thể giải thích với những lý do sau đây.
Các bậc cha mẹ lần đầu có con đôi khi không khỏi bối rối khi thấy bé có những hành động lạ, trông đáng yêu. Chắc hẳn rằng trong quá trình quan sát con ngủ, cha mẹ đã từng phát hiện ra chuyện ngủ của con có rất nhiều điều thú vị.
Ngay cả tư thế ngủ của trẻ cũng khiến nhiều bậc cha mẹ không khỏi băn khoăn, rất nhiều cha mẹ cảm thấy khó hiểu với một số tư thế ngủ “độc đáo” của trẻ. Một trong số đó có thể kể đến tư thế ngủ với hai cánh tay đưa lên cao như đang đầu hàng.
Thực tế, trẻ sơ sinh ngủ với hai tay giơ lên như đầu hàng là một chuyện rất phổ biến, thậm chí còn có thuật ngữ dành cho thế ngủ này là tư thế sao biển.
Ở trẻ sơ sinh, lý do khiến bé hay đưa tay lên khỏi đầu trong lúc ngủ có thể giải thích với những lý do sau đây.
Thói quen hình thành trong bụng mẹ
Giơ tay và đầu hàng khi ngủ là thói quen sinh lý của trẻ sơ sinh. Khi còn trong bụng mẹ, cơ thể bé được cuộn tròn để ngủ vì không gian hạn chế, bé có thói quen để tay trước ngực và co chân.
Vì vậy, sau khi em bé chào đời, việc co quắp chân, tay để tìm cảm giác an toàn cũng là điều cần thiết. Nhưng hầu hết các bậc cha mẹ đều thích đặt trẻ nằm thẳng trên giường và để trẻ nằm ngửa khi ngủ.
Khi bé nằm ngửa khi ngủ, bé không thể thõng tay xuống và gập ngực nên sẽ thõng xuống giường và tạo thành tư thế hướng lên trên.
Đây là chuyển động theo quán tính của bé, đồng thời chúng ta có thể thấy rằng bé dạng chân chữ O, cũng là một thói quen được đưa ra từ khi còn trong bụng mẹ. Khi em bé lớn lên, những thói quen ngủ này cũng sẽ thay đổi, và tật chân chữ O cũng được cải thiện.
Giơ tay và đầu hàng khi ngủ là thói quen sinh lý của trẻ sơ sinh. Khi còn trong bụng mẹ, cơ thể bé được cuộn tròn để ngủ vì không gian hạn chế, bé có thói quen để tay trước ngực và co chân.
Tự bảo vệ theo bản năng
Đây là kiểu tự bảo vệ xuất phát từ bản năng, trẻ sơ sinh trước 4 tháng sự phát triển thần kinh của bé chưa hoàn thiện, nếu đột nhiên sợ hãi, vô thức bé sẽ đưa tay lên trên đầu để tạo thành tư thế bảo vệ.
Hơn nữa, một khi trẻ sơ sinh trở mình và nằm sấp khi ngủ sẽ dễ dẫn đến nguy cơ ngạt thở. Do đó, tư thế ngủ đầu hàng giúp giữ thăng bằng cơ thể dễ dàng hơn và giảm khả năng trẻ trở mình khi ngủ.
Đồng thời, tư thế giúp nâng đỡ cơ thể mà còn ngăn ngừa trường hợp đột tử do ngạt thở ở một mức độ nhất định. Theo một nghiên cứu của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, khi trẻ ngủ với tư thế nằm ngửa, xác suất mắc hội chứng đột tử giảm đáng kể.
Phản xạ thần kinh
Trẻ sơ sinh thường có loại phản xạ thần kinh cổ, gáy trước 5 tháng tuổi. Bé sẽ nghiêng đầu sang một bên, chống hai tay sang hai bên, duỗi thẳng bên này và uốn cong bên kia, trông giống như đang thực hiện động tác đấu kiếm nhưng thực chất đó là một dạng phản xạ thần kinh.
Vì vậy tư thế ngủ đầu hàng của bé có thể là biểu hiện của phản xạ thần kinh này. Loại phản xạ thần kinh này sẽ dần biến mất sau khi em bé phát triển đến khoảng năm tháng tuổi.
Trẻ sơ sinh thường có loại phản xạ thần kinh cổ, gáy trước 5 tháng tuổi. Vì vậy tư thế ngủ đầu hàng của bé có thể là biểu hiện của phản xạ thần kinh này.
Bé cảm thấy thoải mái, tránh nóng
Lúc mới sinh, hệ cân bằng nhiệt độ cơ thể của trẻ vẫn chưa được phát triển hoàn chỉnh, và trẻ không thể đạt được khả năng tản nhiệt tự do bằng khả năng của chính mình. Tư thế ngủ đầu hàng này có thể giúp các bé điều hòa nhiệt độ cơ thể tốt hơn, giúp bé ngủ thoải mái hơn.
Đồng thời nhiều bậc cha mẹ sợ con bị nhiễm lạnh, cóng nên khi con ngủ thường đắp chăn dày, trùm kín cho con. Nếu bé cảm thấy hơi nóng, bé cũng sẽ đưa tay ra khỏi chăn để tản nhiệt cho cơ thể và giúp bản thân mát hơn.
Thông thường, trẻ sơ sinh khi ngủ ở nơi ấm thường có xu hướng đưa tay lên để cảm thấy dễ chịu hơn, để không khí luân chuyển ở hai bên. Khi thấy lạnh, trẻ sẽ tự buông tay xuống. Do đó, cha mẹ không cần phải can thiệp vào tư thế ngủ của con, đừng sợ con đưa tay lên sẽ bị lạnh.
Biểu hiện bệnh lý
Trường hợp cuối cùng đáng lo ngại khi trẻ thường xuyên ngủ với tư thế đầu hàng có thể là biểu hiện của bệnh lý. Nếu sự phát triển hệ thần kinh của bé không bình thường, trương lực cơ sẽ tăng lên. Sau đó, rất có thể trẻ đang ở trong tư thế buông xuôi khi đang ngủ.
Nếu vì lý do này, thường kèm theo các biểu hiện bệnh lý khác, cha mẹ có thể quan sát kỹ và hỏi ý kiến bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bé có biểu hiện bất thường.
Tư thế ngủ đầu hàng này có thể giúp các bé điều hòa nhiệt độ cơ thể tốt hơn, giúp bé ngủ thoải mái hơn.
Như đã nói ở trẻ, cha mẹ đôi khi lo lắng trẻ bị lạnh khi ngủ đã giúp con đắp chăn mỏng, khi con duỗi tay trong tư thế ngủ buông xuôi thì cha mẹ cũng đặt tay trẻ vào và tiếp tục đắp chăn. Nếu sợ con bị lạnh, mẹ có thể mặc cho con quần áo dài tay với chất liệu nhẹ để không phải lo lắng con bị lạnh và con có thể thoải mái vận động.
Đây là thói quen khi ngủ của trẻ, nếu trẻ có thể ngủ ngon hơn ở tư thế này thì cha mẹ không cần can thiệp quá nhiều. Khi trẻ lớn lên và hệ thần kinh phát triển hoàn thiện, trẻ sẽ từ từ thay đổi tư thế ngủ, cha mẹ không cần quá lo lắng mà hãy để trẻ ngủ thật thoải.
Những điều cha mẹ cần lưu ý khi cho trẻ sơ sinh đi ngủ
Với những ai lần đầu làm cha mẹ chắc chắn sẽ trải qua nhiều khoảnh khắc ngỡ ngàng, bối rối. Trẻ sơ sinh chỉ có 2 việc chính là ăn và ngủ nhưng như vậy cũng đủ để cha mẹ học thêm được rất nhiều điều mới lạ, cũng như trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khi ngắm nhìn con ăn, con ngủ.
Ngoài việc cần quan sát tư thế trong quá trình trẻ ngủ, các chuyên gia cho biết một số cha mẹ lần đầu có con có nên lưu ý một số điều khi nuôi dưỡng con, đặc biệt về giấc ngủ của trẻ.
Không cho con ngủ khỏa thân vào mùa hè
Vào mùa hè, nhiều bậc cha mẹ cho trẻ ngủ khỏa thân để giữ mát cho con, điều này thực sự rất có hại cho các bé. Bởi trẻ sơ sinh có thể chất và điều hòa thân nhiệt kém, bụng dễ bị lạnh có thể gây tiêu chảy và tăng thêm những cơn đau không đáng có.
Vì vậy, để đảm bảo sức khỏe cho bé, thay vì cho con ngủ khỏa thân, cha mẹ có thể đắp một chiếc chăn nhỏ lên bụng hoặc quấn bụng nhỏ khi bé ngủ để tránh cho bé bị lạnh bụng, nhưng vẫn giữ mát cho con.
Nên hạn chế bật đèn khi cho bé ngủ, bởi hệ thần kinh của bé chưa phát triển hoàn thiện, khó thích nghi với sự thay đổi của môi trường, nếu bật đèn suốt đêm không theo quy luật tự nhiên ngày đêm của cơ thể sẽ ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của em bé.
Hạn chế bật đèn ngủ
Nhiều bà mẹ thức giữa đêm để cho con bú và thay tã nên để tiện cho con bú, buổi tối ít khi tắt đèn. Môi trường ngủ kiểu này không thuận lợi cho bé, việc bật đèn suốt đêm sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé dẫn đến bé ngủ không ngon và ảnh hưởng đến tốc độ phát triển.
Hệ thần kinh của bé chưa phát triển hoàn thiện, khó thích nghi với sự thay đổi của môi trường, nếu bật đèn suốt đêm không theo quy luật tự nhiên ngày đêm của cơ thể sẽ ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của em bé.
Theo báo cáo của một chuyên gia người Anh, khoảng 30% trẻ em ngủ với ánh sáng nhẹ trong phòng ngủ bị cận thị, và tỷ lệ mắc cận thị cao tới 50% đối với những trẻ ngủ ở trong môi trường có ánh sáng chói.
Tránh để bé quá phấn khích trước khi ngủ
Khi bé chơi rất vui, dù đã muộn nhưng trông bé khá hoạt bát nên đôi khi ch mẹ sẽ cảm thấy chắc chắn bé sẽ không buồn ngủ. Tuy nhiên, theo chuyên gia trạng thái của em bé lúc này giống như trạng thái rất buồn ngủ của người lớn sau khi uống cà phê, rõ ràng đã quá buồn ngủ, nhưng vẫn rất thích thú và muốn vui chơi nhiều hơn.
Mặc dù bé rất mệt và muốn ngủ nhưng trong môi trường kích thích, nồng độ cortisol trong cơ thể sẽ tăng cao để chống lại sự mệt mỏi và tỉnh táo. Vì vậy, cha mẹ không nên để bé phấn khích, hay bị kích thíc tinh thần trước khi ngủ, hãy cố gắng tạo môi trường ngủ tốt cho bé, để bé được nghỉ ngơi đầy đủ.
Nếu muốn cho trẻ ngủ chung hãy thay đổi chiếc giường có kích thước lớn hơn để đảm bảo cha mẹ và bé vẫn có thể nằm thoải mái nếu ngủ chung.
Cẩn thận khi cho bé ngủ chung
Trẻ sơ sinh cần được chăm sóc cẩn thận nên việc cho trẻ ngủ cùng cha mẹ là cần thiết, tuy nhiên khi cho con ngủ chung cha mẹ nên lưu ý một số điều.
Nếu muốn cho trẻ ngủ chung hãy thay đổi chiếc giường có kích thước lớn hơn để đảm bảo cha mẹ và bé vẫn có thể nằm thoải mái nếu ngủ chung.
Hãy chắc chắn để đệm vừa khít trên giường, tuyệt đối không có bất kỳ khoảng trống nào có thể khiến bé bị kẹt tay, kẹt chân vào. Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị ngạt hoặc khó thở bởi chăn, đệm mềm vì vậy cha mẹ cần lưu ý.
Nếu bé mới sinh, dưới 6 tháng tuổi, tốt nhất nên cho bé ngủ trong cũi đặt cạnh giường để tránh nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh.
