Mùa đông, trong thời tiết trời se lạnh, có món khoai lang nướng nóng hổi vừa thổi vừa ăn sẽ ấm bụng ngay tức thì. Tuy nhiên, chúng ta thường nghe thông tin ăn đồ nướng dễ gây ung thư vậy ăn khoai lang nướng có sao không?
Khoai lang được đánh giá là loại thực phẩm tốt cho sức khỏe. Khoai lang ít chất béo lại giàu vitamin, đặc biệt là vitamin A, chất xơ và chất chống oxy hóa, nên được coi là một bổ sung lành mạnh cho chế độ ăn uống của bạn.
Mùa đông, thưởng thức vài củ khoai lang nướng là sở thích của không ít người. Tuy nhiên chúng ta thường được cảnh báo nên hạn chế ăn đồ nướng vì làm tăng nguy cơ ung thư, vậy với khoai lang nướng liệu có hại như vậy không?
Khoai lang nướng không gây ung thư. (Ảnh minh họa)
Khi nướng khoai lang sẽ sinh ra acrylamide, đây là chất gây ung thư loại 2A, có nghĩa là có rất ít bằng chứng về khả năng gây ung thư đối với con người.
Hơn nữa, một số nghiên cứu đã tiến hành đo đạc trên thị trường và kết quả cho thấy ở vỏ khoai lang nướng chỉ có chứa một lượng nhỏ acrylamide và hầu như không phát hiện acrylamide trong phần thịt của khoai lang. Do đó về cơ bản ăn khoai lang nướng không có khả năng gây ung thư và nhớ ăn khoai lang nướng bỏ vỏ.
Những sự thật về khoai lang
1. Khoai lang nào bổ dưỡng nhất?
Khoai lang có các loại khoai lang trắng, vàng, tím, khoai lang mật (khoai lang nghệ). Bảng dưới đây là chi tiết về dinh dưỡng của các loại khoai lang.
Bảng dinh dưỡng về các loại khoai lang
Qua bảng này có thể thấy rằng hàm lượng năng lượng, carbohydrate, chất béo và protein của các loại khoai lang là tương đương nhau, nhưng khoai lang nghệ bổ sung β-carotene, vitamin C và kali nhiều nhất và khoai lang tím bổ sung anthocyanins nhiều nhất.
Cả β-carotene và anthocyanin đều có tác dụng chống oxy hóa nên nếu muốn chống oxy hóa bạn có thể ăn thêm khoai lang nghệ và khoai lang tím.
2. Có nên ăn khoai lang thay cơm không?
Không nên ăn khoai thay cơm trong 3 bữa chính.
Về mặt dinh dưỡng, các loại khoai có thể được sử dụng như một loại lương thực chính vì nó rất giàu carbohydrate (hàm lượng carbohydrate trong khoai tươi chiếm khoảng 80% trọng lượng của nó). Vì vậy, câu hỏi đặt ra là liệu khoai có thể được sử dụng như một loại thực phẩm chính thay cơm không? Có đủ dinh dưỡng không?
Theo chuyên gia dinh dưỡng kỳ cựu, bác sĩ Lưu Quảng Vũ, chuyên gia dinh dưỡng cộng đồng (Trung Quốc), bạn không nên ăn khoai lang làm thực phẩm chính cho cả ba bữa ăn vì lượng protein của nó chỉ bằng 1/2 so với cơm. Ngoài ra, khoai lang rất giàu chất xơ, nếu ăn nhiều sẽ dễ bị đầy hơi, do đó chỉ nên thêm khoai lang kết hợp vào bữa ăn hàng ngày, khi ăn vẫn cần thêm trứng, thịt hoặc đậu để tăng lượng đạm.
3. Khoai lang hay khoai tây cái nào bổ dưỡng hơn?
Năng lượng của khoai lang thấp hơn khoai tây một chút, lần lượt là 75% và 86%. So với khoai tây, khoai lang còn chứa đường sucrose nên có vị ngọt thanh, nếu bạn muốn giảm cân và ăn ngọt thì hãy chọn khoai lang. Khoai lang cũng chứa β-carotene mà trong khoai tây không có, hàm lượng này cao tới 6285microgam/100g, cao hơn cả cà rốt và bí ngô, có thể chuyển hóa thành vitamin A. Do đó, kiến nghị ăn khoai lang để giúp bảo vệ mắt.
Ngoài ra, hàm lượng vitamin C trong khoai lang và khoai tây cũng khá cao, lần lượt là 30,3 và 29,5mg/100g, có thể so sánh với cam và quýt trong các loại quả có múi. Để giữ lượng vitamin C trong khoai cao nhất, tốt nhất nên ăn ở dạng hấp, ít ăn luộc hoặc chiên vì vitamin C dễ tan trong nước trong quá trình nấu và bị nhiệt độ cao phá hủy trực tiếp trong quá trình chiên.
4. Người bị đường huyết có ăn được khoai lang không?
Người bị tiểu đường nên ăn hạn chế khoai lang
GI (chỉ số đường huyết) của khoai lang luộc là 77 và GI của khoai lang nướng tăng lên 94. Điều này là do một phần đường sucrose được chuyển hóa thành maltose, tạo ra lượng đường nhanh hơn trong quá trình nướng. Vì vậy, khoai lang luộc sẽ thân thiện hơn với những người có lượng đường trong máu cao. Tuy nhiên vì GI của khoai lang luộc là 77 nên đây cũng là thực phẩm có GI cao, vì vậy bạn nên ăn ít hơn và kết hợp với các loại rau xanh.
Ngoài ra, những bạn có lượng đường trong máu thấp không nên ăn nhiều khoai lang nướng. Một là đường huyết tăng nhanh dễ chuyển hóa thành mỡ và tích tụ, hai là khoai lang mất nước sau khi nướng, năng lượng cao hơn nên ăn nhiều dễ tăng cân.
5. Ăn khoai lang giảm cân vào thời điểm nào?
Nên ăn khoai lang vào buổi sáng
- Buổi sáng: Ăn khoai lang cho bữa sáng là sự lựa chọn hoàn hảo cho thân hình của bạn vì vừa ít calo hấp thụ vào cơ thể, lại tạo cảm giác no lâu, nhuận tràng, tốt cho người táo bón. Bạn có thể ăn kèm khoai lang với sữa chua, sữa nguyên kem hoặc salad, rau xanh… để đảm bảo đủ năng lượng.
- Buổi trưa: Buổi trưa cũng là thời gian tốt mà bạn nên ăn khoai lang vì trong khoai lang chứa nhiều canxi rất tốt cho cơ thể có thể hấp thụ trong vòng 3 - 4 tiếng sẽ giúp cơ thể bạn khỏe mạnh hơn mà không gây tăng cân.
6. Khoai lang bị mốc, mọc mầm có ăn được không?
Khoai lang bị mốc và thâm đen sẽ tạo ra độc tố ketone, độc tố này chịu được nhiệt độ cao và không thể bị phá hủy khi nấu hoặc nướng nên khoai lang bị mốc không thể ăn được.
Khoai lang mọc mầm có thể ăn được. Tuy nhiên, có một trường hợp cần đặc biệt lưu ý đó là khi khoai lang nảy mầm kèm theo có đốm nâu hoặc đốm đen trên khoai. Điều này là khoai lang bị nhiễm mầm bệnh đốm đen. Với loại khoai này dù nấu chín nhưng độc tố trong khoai lang vẫn còn. Nếu ăn phải có thể bị ngộ độc cấp tính mà còn làm tổn thương chức năng gan.
