Tía tô là một loài cây phổ biến ở Việt Nam và có nhiều lợi ích đối với sức khỏe, nhưng tinh dầu tía tô có lẽ còn khá mới mẻ đối với nhiều người. Tuy nhiên loại gia vị này đang trở nên "hot rần rần" tại xứ sở Kim Chi.
1. Dầu tía tô là gì?
Dầu tía tô là dầu được làm từ hạt tía tô theo phương pháp ép lạnh, có mùi thơm hấp dẫn và được sử dụng như một loại gia vị và dầu ăn trong ẩm thực Hàn Quốc. Sản phẩm phụ từ quá trình ép dầu được sử dụng làm thức ăn gia súc hoặc phân bón. Phần lá của cây tía tô hay còn được gọi là lá mè, lá vừng (kkae-nip) cũng được thường sử dụng để ăn sống, cuốn thịt nướng hay ngâm tương.
Dầu tía tô có mùi thơm béo như hạt dẻ, kết hợp với mùi cam thảo và hoa hồi. Chất dầu đặc và mượt mà, có vị béo. Có hai loại dầu tía tô phổ biến là dầu tía tô rang và dầu tía tô chưa rang. Trong nấu ăn, người ta chỉ sử dụng loại dầu tía tô rang, dầu có màu nâu nhạt và sáng bóng, có vị đậm đà và mùi thơm nồng hơn dầu chưa rang.
Dầu tía tô. (Ảnh minh họa).
Ngoài việc giúp tăng hương vị cho các món ăn, dầu tía tô được coi là một nguồn giàu axit béo bao gồm axit béo omega-3, cũng như axit béo omega-6 và omega-9. Ngoài ra nó chứa cả axit béo bão hòa và không bão hòa. Axit béo bão hòa trong dầu tía tô chủ yếu là palmitic (5-7%) và stearic (1-3%). Axit béo không bão hòa đơn trong dầu tía tô là oleic (12-22%), trong khi axit béo không bão hòa đa trong dầu tía tô là linoleic (13-20%), gamma-linolenic (0-1%), alpha-linolenic (54-64%) , và arachidic (0-1%).
So với các loại dầu thực vật khác, dầu tía tô có một trong những tỷ lệ axit béo omega-3 cao nhất, từ 54 đến 64%. Thành phần axit béo omega-6 thường khoảng 14%. Dầu tía tô được cho là mang lại lợi ích chống viêm, bệnh tim mạch và hỗ trợ hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Tiêu thụ liên tục một thìa dầu tía tô vào buổi sáng có thể mang lại nhiều thay đổi tích cực cho sức khỏe của bạn. Dầu tía tô rất giàu axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
1. Tác dụng của dầu tía tô
Đầu tiên, axit béo omega-3 giàu dầu tía tô rất có lợi cho sức khỏe tim mạch. Axit béo này cải thiện mức cholesterol trong máu, giảm cholesterol LDL xấu đồng thời tăng cholesterol HDL tốt. Ngoài ra, omega-3 còn có tác dụng kiểm soát huyết áp và cải thiện tuần hoàn máu, giúp ngăn ngừa các bệnh như bệnh tim và xơ cứng động mạch.
Thứ hai, dầu tía tô giúp giảm viêm trong cơ thể thông qua tác dụng chống viêm. Axit alpha-linolenic (ALA) có trong hạt tía tô có thể làm giảm viêm khớp và các bệnh viêm nhiễm bằng cách giảm phản ứng viêm trong cơ thể. Đặc biệt nếu bạn bị viêm mạn tính, tiêu thụ dầu tía tô thường xuyên sẽ giúp giảm mức độ viêm.
Thứ ba, các thành phần chống oxy hóa có trong dầu tía tô giúp ngăn ngừa lão hóa và tăng cường sức khỏe làn da. Dầu tía tô rất giàu chất chống oxy hóa như vitamin E, giúp loại bỏ các gốc tự do khỏi cơ thể và ngăn ngừa tổn thương tế bào. Điều này giúp duy trì độ đàn hồi của da và giảm nếp nhăn cũng như các dấu hiệu lão hóa.
Thứ tư, dầu tía tô còn có tác dụng tích cực đối với sức khỏe tiêu hóa. Tiêu thụ dầu tía tô vào buổi sáng có thể giúp ngăn ngừa táo bón bằng cách thúc đẩy nhu động ruột và cải thiện môi trường đường ruột. Ngoài ra, dầu tía tô còn hỗ trợ tiêu hóa và góp phần ổn định chức năng đường tiêu hóa.
Dầu hạt tía tô tăng cường chức năng nhận thức và sức khỏe tinh thần ở người Nhật Bản cao tuổi khỏe mạnh bằng cách tăng cường tiềm năng chống oxy hóa sinh học.
Dầu tía tô (Ảnh minh hoạ)
2. Dầu tía tô nên được sử dụng thế nào?
Dầu tía tô dễ bị hỏng theo thời gian, vì vậy tốt hơn là nên mua một chai nhỏ và dùng ngay. Nên bảo quản dầu ở nơi mát mẻ, râm mát và sử dụng trong vòng một tháng sau khi mở. Nếu bạn bảo quản lạnh, dầu có thể để được lâu hơn nữa.
Trong ẩm thực Hàn Quốc, dầu tía tô và dầu mè là hai loại dầu chính được sử dụng để tạo hương vị, làm nước sốt và nước chấm. Thường được làm từ hạt tía tô rang, loại dầu này được dùng làm chất tăng hương vị, gia vị và dầu ăn. Ngày nay, dầu tía tô cũng được dùng trong các món ăn phương Tây theo phong cách Hàn Quốc. Một nhà hàng được gắn sao Michelin ở Seoul phục vụ kem vani béo ngậy có dầu tía tô là "thành phần bí mật" của món này.