Khi thực hiện phẫu thuật bệnh nhi mới 15 giờ tuổi, trải qua nhiều giây phút cam go trong phòng mổ, các bác sĩ đã sửa thành công cho cháu bé mắc bệnh lý hiếm gặp ở tim.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Lý Tịnh Trường - GĐ Trung tâm Tim mạch trẻ em (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, trung tâm vừa can thiệp, cứu sống một bệnh nhi 15 giờ tuổi mắc bệnh tứ chứng Fallot phức tạp. Tiến sĩ Trường cho biết, đây là bệnh nhân sơ sinh nhỏ tuổi nhất ngay sau khi ra đời có tổn thương nặng nề được điều trị thành công tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
Bệnh nhi được cứu sống là cháu Nguyễn Minh H. (ở Nam Từ Liêm, Hà Nội; sinh ngày13/5/2020) được chẩn đoán trước sinh tại bệnh viện Phụ Sản Trung ương và được chào đời tại bệnh viện Phụ Sản Hà Nội. Ngay sau chào đời được 2 giờ tuổi, bé H. được vận chuyển cấp cứu sang Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng nguy kịch.
Ngay khi nhập viện, trẻ được thở máy, liên tục xuất hiện các cơn tím; SpO2 giảm nặng: 50%-55%, liên tục tụt huyết áp và mạch chậm; các bác sĩ thường xuyên phải cấp cứu tình trạng ngừng tuần hoàn, trẻ phải sử dụng phối hợp nhiều thuốc vận mạch liều cao nhưng tình trạng không cải thiện.
Bệnh nhi hiện đã được can thiệp thành công và đang được theo dõi.
Trẻ được chẩn đoán dị tật tim bẩm sinh là tứ chứng Fallot có kèm theo tình trạng tăng áp lực động mạch phổi và ống động mạch đã đóng. Với diễn biến của trẻ không giống với những trường hợp được chẩn đoán là tứ chứng Fallot thông thường, lãnh đạo Trung tâm tim mạch đã tiến hành hội chẩn cấp cứu cho bệnh nhân.
Ngay sau đó quyết định mổ cấp cứu được đưa ra nhằm sửa chữa và giải phẫu trái tim của bệnh nhi trở về bình thường, kèm theo phải điều trị tình trạng tăng áp động mạch phổi vô căn từ thời kỳ bào thai hiếm gặp. Các bác sĩ dự đoán quá trình phẫu thuật cũng như hồi sức sau phẫu thuật là đặc biệt phức tạp.
Ca mổ được thực hiện khi em bé được 15 giờ tuổi và kéo dài trong 5 giờ liên tục. Tiến sĩ Trường cho biết, sau mổ bệnh nhi được các bác sỹ hồi sức tích cực, thở máy với khí NO để giảm áp lực động mạch phổi nhưng không hiệu quả.
TS.Bs Cao Việt Tùng – Trưởng khoa Điều trị tích cực Tim mạch ngoại khoa cùng ê kíp hội chẩn đã đưa ra quyết định sử dụng biện pháp trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể (ECMO) nhằm hỗ trợ cho tuần hoàn và hô hấp cho bệnh nhân. Đồng thời tiến hành thông tim chẩn đoán đánh giá giải phẫu động mạch phổi và loại trừ các căn nguyên gây tăng áp lực động mạch phổi khác.
Hiện bệnh nhi đã được hơn 1 tháng tuổi và dự kiến sẽ được ra viện vào ngày mai.
Sau 4 ngày tình trạng bé cải thiện và được cai ECMO và tiếp tục điều trị tích cực. Sau 8 ngày sau phẫu thuật, trẻ được đóng ngực và được tiếp tục hồi sức tích cực trong 18 ngày sau đó do tình trạng suy thận, suy tim...
Sau quá trình hồi sức tích cực và trải qua rất nhiều khó khăn vất vả, hiện cháu bé đã được rút máy thở, tự thở tốt với tình trạng ổn định và chuẩn bị được ra viện trong niềm vui mừng của gia đình và các bác sĩ.
Kết quả siêu âm tim của cháu trước khi ra viện cho thấy tim của cháu H. hoạt động giống tim bình thường và áp lực động mạch phổi đã trở về bình thường.
Bác sĩ Trường cho biết, trường hợp mắc tứ chứng Fallot có tình trạng tăng áp lực động mạch phổi ngay sau sinh là rất hiếm gặp, đe doạ tính mạng ngay sau khi ra đời, cần phải phẫu thuật và can thiệp hồi sức khẩn cấp. Khó khăn lớn nhất khi điều trị, can thiệp bệnh nhân này đó là gây mê trước khi mổ, cũng như hồi sức sau phẫu thuật vì bệnh nhân quá nhỏ tuổi.
“Kể cả khi phẫu thuật thành công thì tỷ lệ tử vong cũng rất cao do quá trình hồi sức rất phức tạp và nặng nề, đòi hỏi các bác sĩ hồi sức cần có kiến thức chuyên sâu về chuyên ngành hồi sức tim mạch cũng như hồi sức sau mổ”, bác sĩ Trường chia sẻ.
Được biết, tứ chứng Fallot là một khuyết tật nghiêm trọng của quả tim, xuất hiện ngay từ thời kỳ bào thai. Phần lớn các trường hợp mắc tổn thương tim bẩm sinh này sẽ cần phẫu thuật khi trẻ được 6-9 tháng tuổi, rất hiếm khi cần phải phẫu thuật từ trong thời kỳ sơ sinh.
Các bà mẹ có thể phòng bệnh tim bẩm sinh bằng cách sàng lọc bằng cách chẩn đoán trước sinh. Hiện siêu âm từ tuần 16 đến 21 tuần có thể đã sàng lọc và phát hiện được tim bẩm sinh. Những bà mẹ có bệnh tim bẩm sinh, đã sinh con mắc bệnh tâm bẩm sinh, có tiền sử nghiện thuốc lá, ma túy…cần phải đặc biệt lưu ý.
